Studium historii nowoczesnego prawa narodów i jego nauki okresy:
Okres wstępny, obejmujący starożytność i średniowiecze do XII wieku; pisma Cycerona i dzieła wczesnych pisarzy kościelnych: św.Augustyna, do czasu zebrania wyciągów z jego pism w zbiorze Gracjana w pierwszej połowie XII wieku
Okres kanonistyczny, od wieku XIII do czasu wydania głównego dzieła Grocjusza (1625); stosunki międzynarodowe i dotyczące ich pisma opierano głównie na normach obowiązujących między wyznawcami kościoła zachodniego, a w nauce i uwzględniano obok prawa Boskiego, naturalnego i kanonicznego ogólne doktryny prawa rzymskiego
Okres naturalistyczny, od głównego dzieła Grocjusza (1625) do początków XIX wieku; okres rozwoju prawa narodów przede wszystkim przez samoistną naukę, która opierając się na pracach okresu poprzedniego bądź akcentowała głównie prawo naturalne (naturaliści), bądź stwierdzała już możliwość rozwoju prawa narodów także przez traktaty (pozytywiści); od końca XVII wieku zaczynają się pojawiać zbiory traktatów
Okres pozytywistyczny od kongresu wiedeńskiego (1815) do końca pierwszej wojny światowej (1918); okres rozwoju prawa międzynarodowego przede wszystkim na drodze norm traktatowych, tworzących też w coraz szerszej mierze związki międzynarodowe o celach szczególnych, wyposażone we własne organy, z czasem w drodze ustalania norm przez coraz liczniejsze orzeczenia rozjemcze; okres dostosowywania ustaleń okresu poprzedniego do warunków stworzonych przez rozwój prawa traktatowego za pomocą prób choćby częściowego kodyfikowania różnych gałęzi prawa międzynarodowego
, wyposażone we własne organy, z czasem w drodze ustalania norm przez coraz liczniejsze orzeczenia rozjemcze; okres dostosowywania ustaleń okresu poprzedniego do warunków stworzonych przez rozwój prawa traktatowego za pomocą prób choćby częściowego kodyfikowania różnych gałęzi prawa międzynarodowego
Okres neopozytywistyczny, obecny. Okres istnienia związku międzynarodowego o celach ogólnych (Ligi Narodów, NZ), rozwoju prawa międzynarodowego nie tylko poprzez traktaty, naukę i orzeczenia rozjemcze, ale przede wszystkim przez ustalenie norm w orzecznictwie trybunału będącego organem sądownictwa międzynarodowego
Ad.a) okres wstępny (do XIIwieku)
Starożytność Chiny, Indie, Egipt, Grecja, Rzym
Rozwój handlu, przenoszenie się coraz liczniejszych osób do innych krajów zagadnienia osiedleńcze i naturalizacyjne
Żywe stosunki między poszczególnymi państewkami greckimi (związki religijne, przymierza, stosunki handlowe, monetarne, osiedlanie się obywateli jednych państw w innych)
Związki między państwami na zasadzie równości, bądź pod hegemonia jednego z nich
(…)
… niedopuszczalność ich atakowania (poza walkami o Ziemię Świętą) ; przeciwny temu jest Henryk z Suzy (Hostiensis)
Św.Tomasz z Akwinu dominikanin, w dziele ,,Summa Theologiae” (1265-1274) omawia zagadnienia wojny; za sprawdzian wojny sprawiedliwej przyjmuje warunki Rajmunda z Penjafort, ograniczając je do czterech, ale dodając zakaz wojowania w dni świąteczne
Od XIII do XVI wieku układane ,,summy” powtarzające…
… wojny
Baltazar de Ayala (1548-1584)
Pochodzenia hiszpańskiego, ale urodzony i wychowany w Belgii
Był sędzią wojskowym i dowódcą prawnym dowódcy wojsk niderlandzkich
Dzieło ,,DE IURE ET OFFICIIS BELLICIS ET DISCIPLINA MILITARI” (1582) autor zajmuje się w pierwszej księdze pewnymi zagadnieniami prawa wojny takimi jak : wypowiedzenie wojny, wojna sprawiedliwa, sprawiedliwe przyczyny wojen, represalia…
… ich ograniczenia przez zakazy religijne
Na soborach powszechnych pod koniec średniowiecza - omawiano i wydawano dekrety w sprawach, z których niektóre dotyczyły stosunków później określanych jako międzynarodowe
Czwarty sobór laterański w 1215 otoczenie ochroną duchownych, kupców i rolników (co miało znaczenie nie tylko w wojnach prywatnych, prowadzonych przez panów feudalnych, ale i w wojnach publicznych)
Sobór…
… zbrojne powstawanie pism, które stają się podstawą nowego rozwoju nauki prawa narodów
Rajmund z Penjafort
Dominikanin hiszpański
1240 -podręcznik (summa, summa casuum, summa de poenitentia) pierwsza próba wyliczenia (pięciu) warunków wojny sprawiedliwej, ponadto mowa o: dopuszczalności i granicach samoobrony, gwałcie wobec osób i rzeczy, warunkach dopuszczalności zdobyczy wojennej
Podręcznik j.w…
… przez niego słów + rozszerzenie zakresu omówionych przez Rajmunda zagadnień prawa wojny
Poruszona sprawa rozpoczynania wojen przez papieża, cesarza, czy królów
Zakaz rozpoczynania wojen, jeżeli przeciwnik ofiarowuje zadośćuczynienie, jeśli godzi się na poddanie sprawy sądowi lub orzeczeniu polubownemu
Warunek wojny sprawiedliwej - poniesienie krzywdy
Pozwala na zwłokę w obronie natychmiastowej w celu zebrania…
… narodów wskutek wielkich podbojów (Macedonia, Rzym) zjednoczenie ludów w różnych stronach świata pod władzą zdobywcy
Piśmiennictwo
Dzieła starożytne (dzieła historyków, jak: Herodot, Liwiusz, Tucydydes, Polibiusz, Liwiusz, Tacyt i Plutarch obraz poglądów na stosunki między państwami czy szczepami, na wzajemne obowiązki; literatura piękna: Iliada, Odysseia, dzieła Ajschylosa, Sofoklesa czy Arystofanesa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)