Struktura towarowa importu i eksportu w latach dziewięćdziesiątych
Jakkolwiek państwa RWPG nigdy nie były potentatem w handlu światowym, to przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych zepchnął je pod tym względem na całkowite peryferie. Również jeżeli chodzi o eksport dóbr zaawansowanych technologicznie, kraje te nie potrafiły zachować swoich pozycji. W porównaniu z rokiem 1965, w ciągu 25 lat, ich udział spadł kilkakrotnie. Dotyczyło to każdego kraju RWPG, a więc także Polski. Przyczyn należy dopatrywać się w niezdolności gospodarki centralnie administrowanej do absorpcji postępu technicznego. Wynalazki i usprawnienia w większości nie wychodziły poza laboratoria. Długi cykl produkcyjny powodował powiększenie luki technologicznej między Wschodem a Zachodem. Pod tym względem niebagatelną rolę odegrała „zimna wojna”, która spowodowała ograniczenie przepływu nowoczesnych technologii, a także przyspieszyła upadek gospodarczy bloku wschodniego. Nasilenie wyścigu zbrojeń doprowadziło gospodarki państw socjalistycznych do głębokiego kryzysu. W tym przypadku ukazana została wyższość gospodarek państw opartych o własność prywatna. Na początku lat dziewięćdziesiątych, w wyniku zmian struktury geograficznej, zmieniła się też i struktura towarowa polskiego eksportu i importu. Zmiany te wynikały z procesu transformacji całej gospodarki i zmian na arenie międzynarodowej. Struktura towarowa eksportu i importu polskiego pogorszyła się jeszcze bardziej niż miało to miejsce w latach osiemdziesiątych. Musimy przy tym pamiętać, iż naszymi podstawowymi partnerami w tym okresie stały się wysoko rozwinięte państwa Europy Zachodniej. Tabela 9. Struktura towarowa obrotów handlowych Polski w latach 1990-1995
Wyszczególnienie
Eksport
Import
1990
1993
1995
1990
1993
1995
Ogółem
Paliwa i energia
Wyroby przemysłu:
elektromaszynowego
metalurgicznego
chemicznego
mineralnego
drzewno-papierniczego
lekkiego
spożywczego
pozostałych Produkty rolne
Produkty leśne
100,0
10,3
29,3
14,6
12,0
12,0
6,4
10,0
5,4
100,0
12,1
27,2
17,8
11,4
4,0
7,6
4,0
10,8
0,6
3,8
0,5
100,0
8,0
27,6
12,2
(…)
… obniżenie udziału tego przemysłu w polskim wywozie nastąpiło na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Jeszcze w roku 1989 udział tego przemysłu był bliski 40%. Znaczący spadek spowodowany był rozregulowaniem rynku wschodniego w wyniku rozpadu RWPG. Pamiętać należy bowiem, że to właśnie te kraje były odbiorcami wyrobów przemysłu elektromaszynowego.
Przemysł chemiczny zaliczany obecnie…
… elektromaszynowy stanowił około 20% eksportu i importu. Znacznie gorzej natomiast sytuacja wyglądała w przemyśle chemicznym. Udział jego w eksporcie wahał się 18-21%, natomiast import to 33-36%. Pod tym względem niestety Polska zdecydowanie odstaje od krajów CEFTA.
W przypadku krajów WNP struktura była bardziej korzystna. Eksport był zróżnicowany, natomiast w imporcie dominowały przede wszystkim paliwa mineralne…
… asortymentu wyrobów nowoczesnych. Natomiast sama zgłasza zapotrzebowanie na takie produktu do konsumpcji i rozwoju przemysłowego. Należy również podkreślić fakt, że znaczą część polskiego eksportu stanowi wywóz rozmaitych produktów w ramach tzw. obrotu uszlachetniającego (np. tekstylia i odzież, wyroby przemysłu elektronicznego). Oznacza to, że w Polsce - przy wykorzystaniu relatywnie taniej siły roboczej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)