Stosowanie prawa i obowiązywanie prawa
STOSOWANIE PRAWA
Stosowanie prawa jest sformalizowanym działaniem kompetentnych organów władzy publicznej o charakterze czynności konwencjonalnej, polegającym na podejmowaniu i realizacji władczych decyzji indywidualnych i konkretnych na podstawie abstrakcyjnych i generalnych norm prawnych. Podstawą tych decyzji są wynikające z przepisów kompetencje danych organów, rekonstruowane częściowo z przepisów proceduralnych, częściowo z prawa materialnego. Decyzje stosowania prawa dotyczą zidentyfikowanych co do tożsamości (indywidualnych) osób fizycznych, prawnych, ale również organów państwa i zawierają wskazanie określonego, jednostkowego konkretnego się zachowania. Stosowanie prawa (tłumaczenie po ludzku): jesteś firmą, i masz ziemie, i chcesz sobie na niej pierdolnąć biurowiec to idziesz do urzędu gminy i prosisz panią urzędniczkę o pozwolenie. I urzędniczka wtedy patrzy w przepisy proceduralne i materialne, i patrzy czy jej pozwalają wydać decyzje, i na jakich warunkach. I na tej podstawie ona tę decyzję wydaje, ocenia stan faktyczny i stwierdza, że przepisy pozwalają Ci pierdolnąć sobie biurowiec etc. No i to jest właśnie stosowanie prawa: urzędniczka dokonuje czynności konwencjonalnej - daje Ci papier, na którym jest napisane, że możesz sobie pierdolnąć biurowiec, przystawia pieczątkę i elo.
Aktem stosowania prawa będzie: wydanie pozwolenia na budowę, skazanie złodzieja na karę więzienia, ratyfikowanie umowy międzynarodowej przez Prezydenta RP, rozpisanie wyborów do Sejmu, wydanie ustawy (bo przewiduje to Konstytucja) i właściwie kurwa wszystko…
Stosowanie prawa może polegać na stosowaniu dyspozycji lub sankcji normy prawnej. Organ władzy publicznej stosujący prawo musi go jednocześnie przestrzegać. No i właśnie o to chodzi, że czasem go nie przestrzega, są jakieś uchybienia i np. decyzja albo wyrok są nieważne i muszą być zmienione. I tu mamy postępowanie kontrolne: apelacja, kasacja, zażalenie, skarga, odwołanie etc., służące podważaniu decyzji organów niższej instancji mocą decyzji organów wyższej instancji.
IDEOLOGIE STOSOWANIA PRAWA
Ideologia decyzji wiązanej
Charakterystyczna dla kontynentu. Decyzje powinny być zdeterminowane całkowicie treścią normy prawnej. Ocena normy, nawet negatywna, nie może wpłynąć na treść decyzji. Naczelnymi wartościami, jakimi kierować się powinien organ stosujący prawo są: legalizm, pewność prawa. Tradycyjny pozytywizm prawniczy. Zwolennik: G. Radbruch. Sędzia, urzędnik bezrefleksyjnie stosuje prawo. Ich rola polega tylko na znalezieniu odpowiedniego przepisu i zastosowaniu dyspozycji normy. Liberalizm, Monteskiusz.
Ideologia decyzji swobodnej
(…)
… Deklaracja Praw Człowieka ONZ, jak sama nazwa wskazuje jest powszechna, ma charakter raczej deklaratoryjny i obowiązuje wszędzie, również w krajach które jej nie ratyfikowały).
Czasem można stosować zasadę osobowości i stosować na danym terytorium wobec danego podmiotu prawo narodowe podmiotu cudzoziemskiego - prawo międzynarodowe prywatne. Zasady:
Lex patriae - kwestie zdolności prawnej i zdolności…
… jako przepis szczególny dla przepisu ogólnego: lex retro non agit.
Ustawa zaczyna obowiązywać (wchodzi do systemu prawnego) z chwilą promulgacji, ale wchodzi w życie wtedy kiedy sama ustawa to przewiduje, bądź po standardowym vacatio legis. Ustawa przestaje obowiązywać zazwyczaj na podstawie przepisów derogacyjnych innej ustawy, z założenia jest bezterminowa (wyjątki, np.: ustawa budżetowa). Prawoznawstwo…
… pieniądze i wszczęcie śledztwa; wniesienie powództwa; złożenie wniosku w urzędzie; wniesienie aktu oskarżenia przez prokuraturę.
Udowodnienie zaistnienia faktu; Proces dowodowy; dowód - twierdzenie o elementach rzeczywistości, mających związek ze sprawą; zasady rozłożenia ciężarów dowodu, rodzaje dowodów dopuszczalnych i niedopuszczalnych; ich ocena; cele postępowania dowodowego; prawda formalna i prawda materialna; domniemania faktyczne - kiedy sąd domniemywa co do zaistnienia faktu, na podstawie innych faktów, np. na podstawie zeznań świadka sąd domniemywa o jego poczytalności, czasem powołuje biegłego; domniemanie prawne - prawo nakazuje uznać za istniejący fakt A, mimo ze nie został on udowodniony; domniemanie prawne wzruszalne; domniemania prawne niewzruszalne.
Ustalenie norm obowiązujących;
Decyzja…
… subsumcji: model sylogistyczny (sylogizm logiczny) i argumentacyjny (dyskurs, różne stanowiska, dialog). Wykonanie decyzji.
Postępowanie egzekucyjne.
OBOWIĄZYWANIE PRAWA
Według koncepcji Kelsena (pozytywistycznej) norma prawna obowiązuje ponieważ waliduje ją jakaś norma uznana za najwyższą (hierarchiczne uporządkowanie norm prawnych). Norma podstawowa = norma najwyższa. Według koncepcji Haarta normy prawne…
… za sprzeczne z aktami wyższego rzędu;
Prawo w ujęciu realistycznym (socjologicznym, behawioralnym) obowiązuje, gdy społeczeństwo chce je przestrzegać i stosować. Motywy jakimi kieruje się społeczeństwo są nieważne (postawy legalistyczna, oportunistyczna…). Z tą kwestią wiążę się pojęcie desuetudo, czyli odwyknienia: długiego niestosowania lub nieprzestrzegania normy prawnej. Ustaje ratio legis danej regulacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)