To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Olejniczak. Notatka składa się z 3 stron.
Środki ochrony majątkowej. Zadośćuczynienie pieniężne lub zapłata na cel społeczny art. 24 § 1 zd. 3 kc (wprowadzonego nowelą z 23.8.1996 r.) - możliwość żądania zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłacenia sumy na wskazany cel społeczny. Zadośćuczynienie pieniężne - suma pieniędzy przyznana przez sąd temu czyje dobro zostało naruszone.
ponieważ szkoda na dobrze niemajątkowym nie da się w sposób adekwatny naprawić pieniędzmi, instytucja ta spotykała się z oporami. Jednak stopniowo torowała sobie drogę - najpierw w enumeratywnie wyliczonych przypadkach (art. 445), aż od 1996 r. objął wszystkie dobra.
Uzasadnienie - najpierw w koncepcji kary prywatnej, aż w końcu w kompensacyjnym charakterze kary, tzn. że choć pieniądze nie mogą naprawić krzywdy, to mogą ją łagodzić → niewielka rola funkcji represyjnej. Zapłata na cel społeczny - stosowana często gdy pokrzywdzony uzna, że zadośćuczynienie pieniężne nie byłoby odpowiednie (np. w przypadku obrazy, osób publicznych). Powód musi zapłacić na wskazany cel społeczny, a w konsekwencji na rzecz instytucji.
funkcja kompensacyjna - satysfakcja pokrzywdzonego płynąca z mocnego (sądowego) uznania krzywdy, której doznał oraz z faktu, że naruszanie jego prawa osobistego spotkało się z należytą reakcją i ochroną prawa → funkcję tą podkreśla też art. 448 kc zaliczając tą karę do „środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia" → tak samo SN w orz. z 16.4.2002 r. (OSN 2003, poz. 56).
roszczenia te przysługują alternatywnie → ze względu na: podobieństwo funkcji roszczeń, tożsamość zastosowanego środka, identyczne przesłanki prawne od których zależą, oraz mając na uwadze uregulowanie ich w tym samym przepisie (lub - alternatywa rozłączna)
początkowo art. 448 kc stosował zapłatę tylko dla PCK i tylko w przypadku umyślnego naruszenia dobra osobistego - wg. SN miało to funkcję represyjną i mogło być stosowane kumulatywnie z roszczeniem o zadość uczynienie pieniężne.
Zdanie 3 art. 24 § 1 mówi o zasadach przewidzianych w kodeksie - odesłanie nieprecyzyjne, ale ponieważ art. 448 znajduje się w księdze III, tytule VI uznać należy, że generalną przesłanką wymaganą dla tych roszczeń jest wina sprawcy (art. 415 kc) → szerokie rozumienie (tzw. należytej staranności)
kara ta nie jest obligatoryjna („sąd może”), a sąd nie ma wskazanych kryteriów jakimi ma się kierować, choć SN w orz. z 16.4.2002 r. (OSN 2003, poz. 56) - rodzaj naruszonego dobra, intensywność naruszenia oraz trwanie przez naruszycieli przy nieusprawiedliwionym przekonaniu o prawidłowości swego postępowania. Stosunek do ochrony pozakodeksowej W myśl art. 23 w zw. z art. 24 § 3 kc, żadne przepisy pozakodeksowe regulujące w swoisty sposób ochronę wszystkich lub niektórych dóbr osobistych
(…)
… oraz trwanie przez naruszycieli przy nieusprawiedliwionym przekonaniu o prawidłowości swego postępowania.
Stosunek do ochrony pozakodeksowej
W myśl art. 23 w zw. z art. 24 § 3 kc, żadne przepisy pozakodeksowe regulujące w swoisty sposób ochronę wszystkich lub niektórych dóbr osobistych nie eliminują wskazanych wyżej roszczeń ochronnych → w kodeksie więc wskazany jest minimalny standard ochrony (a zasada lex specialis derogat legi generali nie stosuje się).
Inne przepisy to w szczególności:
przepisy Kodeksu karnego dotyczące przestępstw przeciwko nietykalności osobistej oraz czci;
przepisy Kodeksu wykroczeń dotyczące wykroczeń przeciwko osobie;
przepisy Prawa o aktach stanu cywilnego regulujące ochronę praw stanu cywilnego;
przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Odszkodowanie
Odrębnym…
… osobowością prawną w zasadzie do wysokości wniesionego kapitału.
Dziś powszechnie dominują, choć w PRL pełniła ograniczoną rolę - jako kontrola i ewidencja mienia tzw. własności społecznej, a nie do racjonalnego gospodarowania.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)