Sprawiedliwość O pojmowaniu sprawiedliwości Postępowanie sprawiedliwe - takie postępowanie w stosunku do innych osób, w którym świadczy się innym jakieś dobro, lub konieczne zło, traktując w taki sam sposób osoby, które wykazują jakieś cechy uznane za istotne, a nie ze względu na to, z jaką indywidualnie osobą mamy do czynienia. Sprawiedliwość rozdzielcza i sprawiedliwość wyrównawcza Sprawiedliwość wyrównawcza (komutatywna; iustitia commutativa ) - polega na odpłacaniu odpowiednim dobrem za dobro czy koniecznym złem za wyrządzone zło, bez względu na to, kto nam takie dobro wyświadczył czy zło uczynił. Akt sprawiedliwości wyrównawczej = akt odpłaty lub akt zapłaty. Sprawiedliwość rozdzielcza ( iustitia distributiva ) - polega na rozdzielaniu dobra czy koniecznego zła, w jednakowy sposób traktując ludzi, którzy wykazują pewną cechę uznaną za istotną. Formuły sprawiedliwości Formuły sprawiedliwości - zasady, według których należy świadczyć dobro bądź wyświadczać konieczne zło. Podział formuł sprawiedliwości (rozdz ielczej): dotyczące rozdzielania dóbr - wskazują, co i ze względu na co się komu należy; formuły egalitarystyczne;
formuły merytarne;
dotyczące rozłożenia obciążeń - wskazują, od kogo i z jakich względów coś się należy. Formuły egalitarystyczne - formuły sprawiedliwości, które zakładają równość wszystkich ludzi i w konsekwencji nakazują, aby dobra, którymi się rozporządza, dzielić równo. “każdemu równo” - formuła prostego egalitaryzmu; “każdemu według potrzeb”, przy czym potrzeby muszą być “społecznie uzasadnione”. Formuły merytarne - formuły sprawiedliwości, które określając podstawie podziału dóbr, uwzględniają jakiś czynnik leżący po stronie podmiotu przyczyniającego się swym postępowaniem do dobra innych. “każdemu według jego wysiłku”; “każdemu według wyników jego pracy”; “każdemu według jego zasług”; Inna formuła - “każdemu według urodzenia”. Formuły dotyczące rozkładania obciążeń : “od każdego według jego sił”; “od każdego według jego zdolności”; “od każdego według jego powołania”; Podział formuł sprawiedliwości wyrównawczej : dotyczące zapłaty za wyświadczone dobro; dotyczące odpłaty za wyrządzone zło; Świadczone dobro, albo wyrządzane zło mogą mieć charakter : materialny - dający się materialnie wyliczyć (np. wybudowanie komuś domu); niematerialny (np. obdarzenie kogoś zaufaniem); W praktyce życia codziennego stosuje się formuły złożone lub przyjmuje się zespoły formuł sprawiedliwości.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)