Pierwszy Powszechny Spis Ludności w niepodległej Polsce przeprowadzono w 1921 roku. Spisem objęto podstawowe cechy demograficzne, narodowość, język ojczysty i wyznanie, poziom wykształcenia, charakterystykę zawodową ludności, inwalidztwo i sieroctwo, a także w ograniczonym zakresie sytuację mieszkaniową i rolnictwo. Spisem objęto prawie cały obszar Rzeczypospolitej z wyjątkiem części Górnego Śląska i Wileńszczyzny. Drugi Powszechny Spis Ludności przeprowadzono w 1931 roku. Wyniki tego spisu uwzględniały zmiany w rozmieszczeniu ludności spowodowane napływem repatriantów z ziem wschodnich oraz przemieszczenia ludności wewnątrz kraju. Zakres tematyczny spisu był podobny jak w 1921 roku z tym, że znacznie ograniczono informacje o rolnictwie, nie pytano o narodowość, poszerzono zaś informację o mieszkaniach i ich wyposażeniu.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej, w lutym 1949 roku, przeprowadzono Powszechny Sumaryczny Spis Ludności. Podstawowym celem spisu było ustalenie liczby ludności w podziale na płeć i trzy grupy wiekowe, z dodaniem informacji o przynależności narodowej (tylko niemieckiej) oraz informacji o liczbie mieszkań i izb w miastach. Wielka wędrówka ludów oraz odbudowa kraju w latach czterdziestych spowodowały, że wyniki tego spisu szybko się zdezaktualizowały. Dlatego, w 1950 roku przeprowadzono trzeci z kolei, a pierwszy po drugiej wojnie światowej, imienny spis powszechny, nazywany ze względu na jego kompleksowość i rangę Narodowym Spisem Powszechnym. Zakres tematyczny tego spisu był obszerny i obejmował liczne dziedziny życia z zakresu demografii oraz cech społeczno-zawodowych ludności, sytuacji mieszkaniowej i rolnictwa. Na podstawie danych zebranych w spisie 1950 roku ustalono m.in. miejsce pochodzenia ludności napływowej na Ziemiach Zachodnich oraz na pozostałych obszarach Polski. Kolejne narodowe spisy powszechne przeprowadzono w latach 1960, 1970, 1978 i w 1988 roku. Ich zakres tematyczny pomimo iż ulegał pewnym zmianom, nawiązywał do zakresu tematycznego spisu z 1950 roku.
Początkowo spis miał się odbyć w roku 2001. Jednak ze względów finansowych przeniesiono go na rok 2002. Ten rok wybrano m.in. w związku z tym, że Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła lata przełomu XX i XXI wieku jako okres przeprowadzenia światowego spisu ludności. Natomiast Spis Rolny miał umożliwić poznanie sytuacji polskiego rolnictwa, co miało być istotne dla procesu przyjmowania Polski do Unii Europejskiej. Przeprowadzany w 2002 roku Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań oraz Powszechny Spis Rolny stanowią kontynuację pełnych badań ludności i mieszkań oraz rolnictwa. Należy podkreślić, że było to przedsięwzięcie o szczególnym znaczeniu, ponieważ przemiany zachodzące w Polsce na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, spowodowały istotne zmiany w polskim rolnictwie, procesach demograficznych oraz głębokie przemiany struktury społeczno-ekonomicznej ludności i gospodarstw domowych. Równocześnie wystąpiły zmiany
(…)
… w wynikach spisu to fakt, że znacznie spadł procent Polaków utrzymujących się z własnej pracy: w 1988 r. 45,4% ogółu obywateli, w 2002 r.- już tylko 32,3%. Spadł tzw. współczynnik aktywności zawodowej. W 1988 r. spośród 100 osób w wieku produkcyjnym pracowało ok. 65, w 2002 r. - już tylko 55. Poza bezrobociem i starzeniem się społeczeństwa wpłynęły na to dłuższy okres nauki i studiowania młodych ludzi…
… r. społeczeństwo polskie zmniejszyło się o 35 tys. osób. Coraz więcej w proporcji do ogólnej liczby Polaków jest osób starych, wśród których samotne wdowy stanowią prawie 2,5-milionową grupę społeczną. Jeden wyż demograficzny- urodzonych w latach 50- zdecydowanie dojrzał i choć jest w tzw. wieku produkcyjnym, to jednak-jak określają demografowie- już niemobilnym. Drugi wyż- dzieci 50-latków- wszedł…
… w podstawowych strukturach demograficzno - społecznych ludności, gospodarstw domowych i rodzin oraz w ich sytuacji mieszkaniowej
dostarczenie informacji niezbędnych do międzynarodowych porównań.
W spisie ludności i mieszkań 2002 uwzględnione zostały następujące tematy: geograficzna charakterystyka ludności: miejsce zamieszkania oraz charakter przebywania, migracje ludności (wewnętrzne i zagraniczne…
… i rodziny w tych gospodarstwach
mieszkania zamieszkane i niezamieszkane: stan zasobów mieszkaniowych
wielkość mieszkań i ich wyposażenie
samodzielność zamieszkiwania
charakterystyka budynków
Tematyka ludnościowa została wzbogacona dzięki przeprowadzeniu dwóch badań towarzyszących spisowi, a mianowicie badania dzietności oraz długookresowych migracji ludności, jakie miały miejsce w latach 1989 - 2002…
… mocno zasiedziałym narodem. Wg spisu blisko 60% rodaków mieszka tam, gdzie się urodziło. Służą w wojsku, studiują, ale bardzo często wracają. Najbardziej przywiązani do swoich rodzinnych okolic okazali się mieszkańcy wschodniej i centralnej Polski, najbardziej ruchliwi- z województw zachodnich i północnych. Różnica w mobilności między województwem małopolskim a zachodniopomorskim sięga prawie 20…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)