To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
25.02.2013
casus Sokratesa - co wybrać, śmierć czy ucieczkę i życie na obczyźnie
dialogi platońskie „Kriton” i „Obrona Sokratesa”
Kriton - przyjaciel, który zachęcał go do ucieczki, zanim powie się racje trzeba postawić założenia
Sokrates: trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie czy to jest słuszne, nieważne co myślą inni. Czuje się w obowiązku podać racje dla których pozostał na śmierć. Jego argumenty: I - nie wolno nikomu szkodzić, ucieczka szkodziłaby społeczeństwu gwałcąc jego prawa, zaszkodziłaby państwu w którym żyje. II - kto żyje w państwie nawet milcząco godzi się na prawo w nim panujące, korzysta z przywilejów ale i przestrzega praw, ucieczka oznaczałaby zerwanie umowy ze społeczeństwem. III - państwo to jak ojciec i nauczyciel, powinno się mu okazywać posłuszeństwo, ucieczka by to zerwała.
S. odwołuje się do zasad ogólnych, które rozmówca uznaje za wiążące. W każdym przypadku odwołuje się do przesłanki ze stanem faktycznym konkluzja szczegółowa co zrobić w tej konkretnej sytuacji - typowy przykład rozumowania etycznego - przez odwołanie się do zasad ogólnych. Ten rodzaj rozumowania - sylogizm praktyczny wg Arystotelesa.
Są etycy sytuacji - nie uznają zasad ogólnych, uważają, że każdy przypadek jest inny, zasady to uogólnienie przypadków szczegółowych.
3 odmienne reguły doprowadzają S. do tego samego wniosku. Dylemat, konflikt obowiązków, wartości - kiedy różne reguły doprowadzają do rożnych wniosków. Ważna jest i wolność i równość, ale realizacja jednej odbywa się często kosztem drugiej. Może być konflikt np. prawa i moralności. U S. te wartości w konflikcie to życie i prawda/wierność własnym ideałom co wybrać? U Antygony podobnie - musi poświęcić życie bo wie że trzeba pogrzebać brata - wierność własnym ideałom. Życie nie jest wiec wartością bezwzględną. Podobnie z Tomaszem Morusem - nie chciał podpisać się pod aktem supremacyjnym skazany na śmierć.
S: sens nie w tym by żyć za wszelką cenę ale by dobrze żyć.
Inaczej jest przy poświęcaniu życia innych dla własnych ideałów: II część Dekalogu Kieślowskiego. Kobieta w ciąży z innym mężczyzną. Jeśli mąż przeżyje to dokona aborcji, jeśli nie przeżyje to nie dokona. W grę wchodzi życie nienarodzonego dziecka.
Inne konflikty: racje natury moralnej vs. pozamoralnej (osobistej). Konflikty występują w ramach jednej większej wartości - np. życia.
Bliźniaczki Mary i Jodie - syjamskie - jedna pasożytowała na drugiej, umarłyby obie jeśliby nie zostały rozdzielone, ale jedna musiałaby umrzeć. Rodzice nie zgodzili się na operację. Argumentacja sądu - odwołanie się do zasady podwójnego skutku - odnosi się do działań mających jeden dobry i jeden zły skutek nakazał rozdzielenie
(…)
…. Pojawia się gdy te natury moralnej nie są wystarczająco konkluzyjne. Niech racje moralne najpierw mają znaczenie, potem dopiero zdrowy rozsądek. Można zmieniać reguły, kwestionować je. Rozmówca może pytać o prawomocność reguł.
Przykład etyki Sokratesa pokazuje jak etyka funkcjonuje.
Agent, aktor działań moralnych reflektuje nad moralnością jako praktyką. Etyka - zespół teorii, koncepcji nad moralnością…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)