To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Słuszność w prawie
słuszność jest terminem wieloznacznym, ale na terenie prawa ma do spełnienia konieczną funkcję
słuszność nie wprowadza do prawa elementów pozaprawnych np. pobłażliwości, życzliwości
tendencja łagodzenia dotyczy bowiem tylko skostniałych norm prawa, ale nie oznacza ona wcale pobłażania wobec adresata normy, który znalazł się w trudnej sytuacji Arystoteles - gdy zawodzi sprawiedliwość ogólna należy się odwołać do tego, co słuszne i prawe /epieikeia/
jest to forma sprawiedliwości - w poszczególnych przypadkach jest korektą i uzupełnieniem bardzo ogólnie sformułowanego prawa posiadającego luki błąd nie leży tutaj ani w ustawie, ani w woli prawodawcy, lecz w naturze prawa, które zawsze orzeka ogólnie gdy jakiegoś przypadku nie można podciągnąć pod norm, wówczas należy orzec tak, jak orzekłby prawodawca, dyby był obecny i znał ten przypadek
dlatego słuszność można określić jako sprawiedliwość konkretnego przypadku, by suma prawa nie była sumą nieprawości
Słuszność a prawo
jest to aspekt zewnętrzny relacji
Arystoteles - słuszność jest prawem i to lepszym niż jakieś prawo, ale nie lepszym niż prawo jako takie
słuszność jest więc zasadą prawną, a nie tylko czymś z zew.
wyklucza się tez przyjęcie powszechnego przeciwieństwa między prawem w ogólności a słusznością. Prawo konkretne może być niedoskonałe i wówczas słuszność stanowi jego przeciwieństwo i może korygować jego normę, nie naruszając jej mocy obowiązującej ani całego porządku prawa - doskonali konkretną normę
słuszność jako normatywna treść wytyczna - zawraca uwagę prawodawcy na uwzględnienie konkretnego przypadku
Słuszność a sprawiedliwość
jest to aspekt wewnętrzny relacji
jedni twierdzą, że nie ma różnicy między sprawiedliwością a słusznością, inni stawiają je jako przeciwieństwa. Chodzi zaś o biegunowość zawartą w idei sprawiedliwości. Ogólna norma sprawiedliwości abstrahując od poszczególnych przypadków nierówności, ma tendencje do równego traktowania i oceniania wszystkich przypadków - co powoduje że w konkretnym przypadku może to być niedoskonała lub krzywdząca ocena, a wówczas trzeba regulować ten przypadek osobno odstępując od ogólnych schematów rozwiązań
słuszność jest więc nie tylko uzupełnieniem sprawiedliwości, ale urzeczywistnieniem biegunowości sprawiedliwości - słuszność wysuwa wówczas na pierwszy plan sprawiedliwość indywidualizującą - odnoszącą się do konkretnego przypadku
Celowość prawa celowość należy do idei prawa i określana jako zgodność celu i środka w prawie - domaga się ona by prawo odpowiadało uwarunkowanym i ukierunkowanym ku niego celom
(…)
… środka i celu nie ma żadnego przestępstwa ani kary bez prawa - nulla crimen, nulla poena sine lege.
…
… w prawie i przez prawo relacji cel-środek
Cele prawa
cel transcendentalnie określony - cel prawa jako instytucji społecznej Radbruch był pierwszym, który postawił pytanie o cel ostateczny prawa - określa go jako cel etyczny. Prawo ma służyć ostatecznej wartości jaka jest etyczna wartość dobra. Te wartości chce społeczeństwo urzeczywistniać za pomocą prawa i chce stworzyć ich właściwą hierarchię
istotne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)