Skażenie środowiska metalami ciężkimi
Są 3 def. metali ciężkich:
Grupa metali i półmetali o gęstość 5 g/cm3, w reakcjach chemicznych wykazująca tendencję do oddawania elektronów, tworząc proste kationy. Zaliczane są do nich: Cd, Cr, Cu, Hg, Pb i Zn.
Pierwiastki śladowe, to znaczy występujące w ilościach poniżej 0,01%
Metale o liczbie masowej powyżej 20.
W grupie tej znajdują się zarówno pierwiastki niezbędne dla organizmów żywych, jak i pierwiastki o nieznanej roli fizjologicznej. Wspólną ich cechą jest to, że po przekroczeniu dopuszczalnej granicy zawartości działają toksycznie na organizmy żywe.
Metale ciężkie mogą być pochodzenia naturalnego i antropogenicznego. Źródło naturalne stanowi proces wietrzenia skał macierzystych, z których powstały gleby. Jest to tzw. Tło, czyli zawartość naturalna. Zawartość przekraczająca tło świadczy o zanieczyszczeniu. Źródłami antropogenicznego skażenia środowiska metalami ciężkimi są różne gałęzie przemysłu, energetyka, komunikacja, gospodarka komunalna, wysypiska odpadów, nawozy i odpady stosowane do nawożenia. W przypadku gleb użytkowanych rolniczo dodatkowym źródłem ich skażenia są nawozy mineralne (zwłaszcza fosforowe) i organiczne, wapno, komposty ze śmieci miejskich i osady ściekowe. Z innych źródeł można wymienić pestycydy i różne materiały zawierające metale ciężkie, będące w użytkowaniu człowieka, takie jak wyroby z tworzyw sztucznych i stopów metali, powłoki ochronne, farby i lakiery. Metale ciężkie pochodzące z tych źródeł ulegają rozproszeniu w środowisku i zanieczyszczają gleby, wody, powietrze i bezpośrednio lub pośrednio dostają się do organizmów zwierzęcych i człowieka. Największe zagrożenie dla środowiska w Polsce stwarza energetyka oparta na spalaniu węgla kamiennego i brunatnego. Kopalnictwo rud i hutnictwo metali nieżelaznych przyczynia się do silnego zanieczyszczenia gleb w swoim sąsiedztwie, lecz na mniejszym obszarze w porównaniu do energetyki. Do znacznego zanieczyszczenia gleb i roślin dochodziło wzdłuż szlaków komunikacyjnych. Pyłowe zanieczyszczenia, których źródłem są elektrownie i zakłady przemysłowe przenoszone są zwykle na duże odległości. W związku, z czym istnieje prawdopodobieństwo stopniowej kumulacji metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleb. Ilość metali ciężkich wprowadzona do gleb w tradycyjnych środkach nawozowych jest na ogół mała i w niewielkim stopniu wpływa na ich ogólną zawartość w glebie. Wpływają one jednak na ilość pobieranej przez rośliny. Nawozy niekonwencjonalne, np. osadów ściekowych natomiast obok użytecznych składników zawierają często znaczne ilości metali ciężkich, które kumulują się w glebie.
Nadmiar metali ciężkich powoduje działanie toksyczne i objawiające się różnego rodzaju symptomami chorobowymi. W roślinach metale uczestniczą w procesach biochemicznych, obejmujących wiązanie pierwiastków z reaktywnymi miejscami i zastępowanie składnika pokarmowego. W wyniku tego może dojść do blokowania układów enzymatycznych, powodując zmiany fizjologiczne prowadzące do obumierania komórek i tkanek. Po przekroczeniu wartości krytycznych wpływają na wielkość plonu i jego jakość. W organizmie człowieka są przyczyną zatruć ostrych i przewlekłych. Ich toksyczność zależy od stopnia skażenia, postaci chemicznej, drogi wnikania do organizmu i reakcji biochemicznych, w jakie włączane są w procesach metabolicznych. Silniejsze działanie toksyczne wykazują związki łatwo rozpuszczalne w wodzie i płynach ustrojowych.
(…)
… racjonalnego wykorzystania przestrzeni rolniczej;
10 wszystkie uprawy polowe z wyłączeniem warzyw przeznaczonych dla dzieci;
20 uprawa z wyłączeniem niektórych ogrodniczych tj.: sałata, szpinak, kalafior, dozwolona upraw zbożowych, okopowych i pastewnych;
30 dopuszczalna uprawa zbożowych, okopowych i pastewnych pod warunkiem okresowej kontroli poziomu metali w częściach konsumpcyjnych roślin, zalecane uprawy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)