skala tzw. dewiacyjnego ilorazu inteligencji 1. Rys historyczny pojęcia ilorazu inteligencji Twórcy pierwszego testu inteligencji (A. Binet i T. Simon - 1905) traktowali inteligencję jako rozwijającą się z wiekiem. Zadania w ich teście dobrane były tak, by potrafiły się z nimi uporać dzieci o przeciętnym poziomie intelektualnym dla określonych przedziałów wiekowych, opartych po prostu na tzw. wieku życia (czyli zadania początkowe - łatwiejsze - rozwiązywane były przez większość wszystkich dzieci, w tym dzieci młodsze, a zadania kolejne - progresywnie trudniejsze - przez grupy dzieci coraz starszych, ale już przez mało które z tych młodszych).
Liczba prawidłowo rozwiązanych zadań dla danego wieku życia przeznaczonych, stanowiła o tzw. wieku umysłowym (będącym ostatecznym wynikiem testu, a podawanym w latach i miesiącach; jeśli odpowiadał on wiekowi życia - norma, jeśli nie - odpowiednio wysoka lub niska inteligencja).
Proszę łaskawie zauważyć, że wiek umysłowy dwojga osób równy lat piętnaście, świadczy o drastycznie niewspółmiernym stopniu ich rozwoju, jeśli wiek życia pierwszej z nich wynosi lat czternaście, a drugiej… trzy! (że coś podobnego jest, acz nader rzadko, możliwe - poucza nas casus Johna Stuarta Milla, w tym właśnie wieku, pośród innych osiągnięć, mówiącego nieźle po grecku).
Dlatego też W. Stern wprowadził (w 1912 roku) pojęcie ilorazu inteligencji definiowanego jako procentowy stosunek wieku umysłowego do wieku życia . Dało to możliwość porównywania poziomów intelektualnych osób w różnym wieku.
Diabeł jednakowoż siedzi, jak wiadomo, w szczegółach: inteligencja rozwija się z wiekiem, lecz nie w nieskończoność (gdyby tak było, czołówkę intelektualną ludzkości w peryhelium swej twórczej mocy znaleźlibyśmy na oddziale geriatrycznym…). Hydrze tego problemu ukrócono głowę poprzez arbitralne (i pozostające w umiarkowanej przyjaźni z prawdą) zadekretowanie, że wiek życia osób dorosłych wynosi lat szesnaście .
2. Rozwiązanie Davida Wechslera: dewiacyjny iloraz Fundamentalne założenie: cecha inteligencji ma w populacji homo sapiens rozkład normalny . A skoro tak, możemy - przy założeniu, że średnia owego rozkładu wynosi 100 (ukłon wobec tradycji; przypomnę: w formule Sterna właśnie iloraz inteligencji równy 100 oznaczał poziom intelektualny dokładnie odpowiadający swoiście rozumianemu wiekowi życia), a odchylenie standardowe wynosi 15 (decyzja Wechslera) i znając, dzięki normalizacji, wartość standaryzowaną z właściwą danemu wynikowi surowemu - wyrażać wyniki testu inteligencji tak zwanym dewiacyjnym ilorazem inteligencji według formuły :
x=z∙SD+M, gdzie x - iloraz dewiacyjny konkretnej osoby, z - wartość standaryzowana z dla danego wyniku surowego w danej grupie wiekowej, SD - odchylenie standardowe (równe w teście Wechslera 15) i M - średnia rozkładu ilorazu (równa 100; bo wtedy z=0).
(…)
…, jeśli naprawdę zbadamy kogoś np. testem Wechslera i Cattella - w jednym (nieważne teraz którym) może on uzyskać, dajmy na to +1,1z, a w drugim +1,33z, a zatem inne ilorazy dewiacyjne (żadne dwa testy nie mierzą identycznie tego samego, poza tym wpływ rozwiązywania wcześniejszego na rozwiązywanie następnego, różnice w nastroju osoby, wreszcie błędy pomiaru… rozumieją Państwo).
3. Linie krytyki…
…).
Dodatkowe założenie: iloraz pozostaje wielkością stałą w ciągu życia człowieka - oznaczając niezmienność różnic interindywidualnych (względna pozycja na tle innych) nie oznacza to niezmienności w czasie (aspekt intraindywidualny!) poziomu wydolności intelektualnej, czyli bezwzględnego poziomu wykonania testu (wyniki surowe) w różnych latach życia. Przykładowo: IQ=115 oznacza że ktoś zajmuje lokatę +1z…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)