Zasady sporządzania przypisów
Plagiaty, cytaty, przypisy
W tym wymiarze świata społecznego jakim jest nauka, gdzie najwyższą wartością jest
prawda, nie ma większej zbrodni niż kłamstwo. Wydawałoby się, że osobom, które
przekraczają bramy Uniwersytetu, zwanego czasem, może zbyt górnolotnie, "Świątynią
poznania", nie trzeba przypominać rzeczy tak oczywistych. Niestety, doświadczenie uczy
czego innego. Tylko w ostatnim semestrze "zapomniało" o tym kilkunastu moich studentów
w związku z tym otrzymali ocenę niedostateczną, najedli się wstydu (mam nadzieję), nie
licząc zmarnowanego czasu (mojego i ich).
Najpospolitszą formą kłamstwa w studenckich pracach (oprócz ściągania) staje się obecnie
plagiat. Z punktu widzenia prawa bywa on najczęściej także kradzieżą własności
intelektualnej, ale kłamstwem jest zawsze i przede wszystkim z tego względu stanowi
wykroczenie przeciw Nauce. Przysłowie mówi, że "okazja czyni złodzieja", obecnie Internet
stwarza setki takich okazji. Łatwo znaleźć kilka artykułów na dany temat (albo nieco obok),
zaznaczyć [Ctrl+A], skopiować [Ctrl+C], wkleić [Ctr;+V], podpisać (ZSWP). Można znaleźć
nawet książki źródłowe. Trzeba napisać streszczenie?, cóż prostszego, można to zrobić przy
pomocy samej myszki i klawisza [Del]. Pokusa jest tak wielka, że czasem całkiem poprawne,
a nawet niezłe prace są popsute przez wklejenie akapitu z Wikipedii czy ze "ściąga.pl";
pozostaje dla mnie zagadką - po co?
Przyciśnięci do muru plagiatorzy próbują ratować się pytaniami: Co to właściwie jest plagiat?
Od ilu skopiowanych zdań można o nim mówić?
Odpowiedź na pytanie: jak zatem można korzystać z cudzych prac, znajdzie czytelnik
poniżej.
Reguły korzystania z cudzych prac
1. Każda myśl, którą zaczerpnęliśmy od innego autora, musi być opatrzona przypisem.
Weber wyróżnił trzy typy prawomocnego panowania 1.
2. Każde zdanie, które zaczerpnęliśmy od innego autora, musi być ujęte w cudzysłów i
opatrzone przypisem.
Zdaniem Webera "istnieją w zasadzie trzy wewnętrzne uprawomocnienia, a więc podstawy
prawomocnego panowania" 1.
Wyjątki:
od zasady 1) wyłączone są prawdy powszechnie znane, należące do wiedzy ogólnej,
ujmowane w podręcznikach (do podręczników stosuje się natomiast zasada 2))
od zasady 2) nie dajemy przypisów do cytatów, które stanowią motto naszej pracy (podajemy
tylko autora i zazwyczaj tytuł dzieła).
Przypisy
Dobre przypisy powinny spełniać następujące warunki:
1. Przypis powinien jednoznacznie identyfikować miejsce skąd zaczerpnęliśmy daną
myśl/zdanie. Powinniśmy zatem przy jego pomocy bez problemu móc znaleźć książkę i
miejsce w niej, z którego pochodzi zapożyczenie.
2. Przypisy powinny być konsekwentne. W całym tekście stosujemy ten sam system.
3. Przypisy powinny być oszczędne (ekonomiczne).
Systemy przypisów
Stosuje się najczęściej dwa sposoby konstruowania przypisów: tradycyjny i harwardzki.
Tradycyjny system przypisów. (Najbardziej elementarne zasady)
Przypisy umieszczamy u dołu strony (rzadziej na końcu tekstu czy rozdziału).
Pierwszy
(…)
… i harwardzki.
Tradycyjny system przypisów. (Najbardziej elementarne zasady)
Przypisy umieszczamy u dołu strony (rzadziej na końcu tekstu czy rozdziału).
Pierwszy przypis zawiera zwykle kompletną informację o danym dziele, czyli inicjał imienia i
nazwisko autora, tytuł, tłumaczenie, miejsce i data wydania, [wydawnictwo - jeżeli nie ma
bibliografii] strona.
1
M. Weber, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys…
…, innego autora, oczywiście postępujemy tak jak w przypisie
pierwszym np.
4
F. Znaniecki, Społeczne role uczonych, przeł. J. Szacki, Warszawa 1984, PWN, s.144.
Ale gdy teraz zechcemy wrócić do Webera, dajemy:
5
M. Weber, op. cit., s. 288.
5
M. Weber, dz. cyt. s. 288.
Gdy chcemy przywołać inne dzieło tego samego autora dajemy:
6
Idem, Polityka jako zawód i powołanie, przeł. A. Kopacki, Kraków 1998, Znak, s…
…, Polityka jako..., s. 123.
Gdy piszemy monografię jakiegoś autora i korzystamy z większej liczby jego dzieł, możemy
wprowadzić ich wygodne skróty. Odnośnie niektórych autorów takie skróty są powszechnie
przyjęte wśród badaczy (na przykład Tomasza z Akwinu - patrz). Swoje skróty ma także
Biblia, Koran i inne święte księgi. Nie stosuje się przypisu: 23Pan Bóg, Biblia, s. 123, tylko
podaje konkretny skrót…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)