Sąd Najwyższy Konstytucja w art. 175 stanowi, że wymiar sprawiedliwości w Rzeczpospolitej Polskiej sprawują: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Sąd najwyższy jest zatem organem wymiaru sprawiedliwości, choć wyłącznie w tych sprawach, które ustawowo należą do jego właścicieli, Konstytucja bowiem przewiduje dla realizacji wymiaru sprawiedliwości generalną właściwość sądów powszechnych. Dla pozycji ustrojowej i funkcji sądu Najwyższego zasadnicze znaczenie ma art.183 ust.1 konstytucji, który stanowi, że Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania. Przepis ten wyraża zasadę nadzoru judykacyjnego Sadu Najwyższego. W świetle ust.2 tego samego artykułu Sąd najwyższy wykonuje także inne czynności określone w konstytucji i ustawach. Konstytucja, podobnie jak w przypadku innych sądów, stanowi, że ustrój i właściwości oraz postępowanie przed Sądem Najwyższym określają ustawy.
Podstawą ustawową ustroju, właściwości oraz postępowania przed Sądem Najwyższym jest w chwili obecnej ustawa z 23 listopada 2002r. o Sądzie najwyższym (Dz. U. Nr 240. poz. 2052). W s kład Sądu Najwyższego wchodzą: Pierwszy P rezes, prezesi oraz sędziowie. Sąd najwyższy jest organem złożonym i dzieli się na cztery Izby: Pracy, U bezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych; Cywilną; Karną i W ojskową. Istota Sądu Najwyższego jako organu złożonego, polega na tym, że każda z izb, w granicach i trybie określonym przez właściwe przepisy, sprawuje nadzór nad orzecznictwem sądowym w sprawach należących, na zasadach swojej „autonomii”, wyłącznie do jej kompetencji i w tym zakresie nie można wkraczać w uprawnienia innych izb ani być przez nie zastępowane. Organami Sądu Najwyższego są: Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Sądu Najwyższego, Zgromadzenie ogólne sędziów, Zgromadzenie Sędziów izb i Kolegium Sądu Najwyższego. Wewnętrzną organizacje Sądu Najwyższego, szczególnie podział spraw izby oraz zasady wewnętrznego postępowania określa Regulamin Sądu Najwyższego uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego(M. P. z 2003 r. Nr 57. poz. 898). Niezwykle dyskusyjnym zagadnieniem w toku debaty nad projektem konstytucji w Zgromadzeniu Narodowym była procedura powołania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Ostatecznie Konstytucja w art. 183 ust.3 określa, że Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego powołuje Prezydent spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego . Taka konstrukcja przepisu konstytucyjnego z jednej strony akcentuje niezależność i organizacyjną odrębność Sądu Najwyższego, z drugiej zaś podkreśla wywodzącą się z trójpodziału władzy zasadę współdziałania i równoważenia się władz, w której wyniku neutralny politycznie prezydent, jako reprezentant władzy wykonawczej, rezerwuje dla siebie prawo powołania pierwszego prezesa (prerogatywa), ale wyłącznie spośród tych kandydatów (sędziów), których przedstawi Sąd Najwyższy, jako władza sądownicza. Odpolitycznieniu tej funkcji służyć na w art. 183 zasada kadencyjności sprawowania urzędu przez pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. W świetle tego przepisu pierwszy prezes Sądu Najwyższego powoływany jest na sześcioletnią kadencje.
(…)
… instancji powoływani są przez Prezydenta na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Sędziowie sądów administracyjnych są powołani na stanowisko sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego, z wyznaczeniem miejsca służbowego (siedziby) sędziego albo na stanowisko sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ustawodawca wyznaczył sądom administracyjnym ogólną funkcję kontroli administracji publicznej. W ramach…
… i reprezentuje Sąd Najwyższy oraz wykonuje inne czynności określone ustawami i regulaminem. Ustawa zobowiązuje pierwszego prezesa Sądu Najwyższego do corocznego składania prezydentowi, Krajowej Radzie Sądownictwa oraz Sejmowi informacji o działalności Sądu Najwyższego, przy czym nad informacją przekładaną Sejmowi nie przeprowadza się głosowania. W Ustawie zasadniczej nie znalazły się przepisy określające…
… się od tych orzeczeń do sądów. Stanowi to „triumf” zasady sądowego wymiaru sprawiedliwości i prawa do sądu. Praktyczna realizacja tego standardu w chwili wejścia w życie Konstytucji była zarówno zdaniem teoretyków, jaki i praktyków prawa niemożliwa. System sądów organizacyjnie i kadrowo nie był przygotowany do tego, by zastąpić orzekające w sprawach karnych mniejszej wagi kolegia do spraw wykroczeń, które były organami pozasądowymi. Dlatego niezbędne stało się uregulowanie tych spraw w przepisach przejściowych i końcowych Konstytucji. zgodnie z treścią art. 237 Ustawy zasadniczej w okresie 4 lad od dnia wejścia w życie Konstytucji w sprawach wykroczenia orzekać miały kolegia do spraw wykroczeń przy sądach rejonowych, przy czym odwołania od orzeczeń kolegium rozpoznawał sąd. Treść tego przepisu…
… z 6 lipca 2001 r. - kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia jedynie właściwymi organami do orzekania w sprawach o wykroczenia są sądy. W pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy (sąd grodzki), środki zaskarżenia od tych wyroków rozpatruje sąd okręgowy, a kasacje Sąd Najwyższy. W przypadku popełnienia wykroczenia przez żołnierzy służby czynnej właściwe są odpowiednie sądy wojskowe. Tym samym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)