Ryzyko w działalności przedsiębiorstw Wstęp
Ryzyko jest nieodłącznym elementem każdego przedsięwzięcia gospodarczego i niemożliwe jest jego całkowite wyeliminowanie. Kluczowym problemem dla przedsiębiorcy jest zatem określenie źródeł powstawania tego ryzyka, jego wielkości oraz wpływu, jakie może ono mieć na prowadzoną działalność, a następnie podjęcie takich działań, by wpływ ten zminimalizować. Zarządzanie działalnością gospodarczą obejmuje swoim zakresem nie tylko procesy planowania i podejmowania decyzji, lecz także powinno uwzględniać czynnik ryzyka. Każdy zarządzający powinien traktować go jako nieodłączny element zarządzania i uwzględniać go przy podejmowaniu decyzji. Pomijanie tego czynnika jest jednoznaczne z oderwaniem się w zarządzaniu od rzeczywistości. Współcześnie należy uznać ryzyko za czynnik powszechny i naturalny w procesie gospodarowania. Występuje ono we wszystkich rodzajach działalności;. po stronie postępu technicznego i prac rozwojowych, w gospodarce środkami trwałymi, gospodarce materiałowej, gospodarce finansowej, procesach produkcji, sprzedaży i odtwarzania zużytych czynników produkcji Tak rozumiane ryzyko jest niemożliwe do wyeliminowania z działalności gospodarczej. Każdy zarządzający podejmując decyzje gospodarcze bazuje na pewnych prognozach (przewidywaniach) dotyczących przyszłych warunków działania. Przewidywania te mogą stanowić jednak tylko przybliżenie, bowiem na podstawie danych z przeszłości można określić tylko trendy rozwojowe w kształtowaniu się danych czynników, nie można więc w sposób pewny ustalić jak interesujące nas czynniki, stanowiące podstawę podejmowanej decyzji, będą kształtowały się w przyszłości. Zatem podejmując decyzję menadżer ponosi ryzyko, że okaże się ona błędna i nie przyniesie oczekiwanych efektów. Menadżer nie może jednak dopuścić do tego by był zaskakiwany przez sytuacje, których w ogóle nie przewidywał, a które znajdowały się w obszarze podejmowanych przez niego decyzji. W warunkach gospodarki rynkowej nie może on także liczyć tylko na szczęśliwe sploty sytuacji. Powinien uprzedzać przyszłość i ruchy konkurencji, adaptować się do przyszłości, starając się nawet w pewnej mierze ją kreować, wykorzystując do tego dostępne informacje, a niekiedy nawet własną intuicję. Głównym kierunkiem jego działań powinno być ustalenie obszarów (dziedzin) występowania ryzyka, rozmiarów ryzyka, wpływu ryzyka na organizację oraz poszukiwanie takich decyzji by je ograniczyć. Działania w tym zakresie mogą być źródłem umożliwiającym uzyskanie przewagi konkurencyjnej, bowiem tradycyjne jej źródła takie jak kapitał czy środki trwałe nie pełnią już roli atutów, które dają w miarę stabilną perspektywę realizacji wybranej strategii zarządzania przedsiębiorstwem. Aby więc podejmowane decyzje były trafne i słuszne z punktu widzenie sytuacji w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo należy dążyć do ograniczenia ryzyka i nadania jemu takiej formy użyteczności by uczynić z niego zjawisko pozytywne, a w ostateczności, takie, które nie szkodzi Niedocenianie ryzyka oraz zbyt powszechna nonszalancja w jego ocenie powoduje niedoskonałość planowania, co prowadzi najczęściej do powstawania planów nadmiernie optymistycznych kończących się niepowodzeniem. Z kolei zbytnia ostrożność, przejawiająca się w zachowawczości, powoduje planowanie nadmiernie pesymistyczne, a takie projekty, z powodu konkurencji, która może się szybciej rozwijać mają niewielkie szanse powodzenia już w fazie inicjacji.
(…)
… nich wyodrębnić cztery główne rodzaje ryzyka związanego z działalnością produkcyjną. Są to: ryzyko techniczne, ryzyko w działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej, ryzyko zagrożenia środowiska naturalnego i ryzyko rynkowe.
2.2.1. Ryzyko techniczne
Ryzyko techniczne jest związane z nowymi systemami technicznymi i wyraża zagrożenia, które mogą oddziaływać na grupy użytkowników bądź grupy społeczne.
Nowe…
… się do powstawania strat, pogorszenia jakości.
2.2.3. RYZYKO RYNKOWE
Ryzyko rynkowe występuje we wszystkich sferach działalności gospodarczej przyjmując w każdej z nich pewne cechy specyficzne. W gospodarce rynkowej rynek jest miejscem akceptacji stopnia użyteczności lub w ogóle nieużyteczności wytwarzanych towarów, dóbr i usług. Na rynku przedsiębiorca i menedżer dowiaduje się, czy podjęte przez nich przedsięwzięcia przyniosły im powodzenie i sukces, czy też okazały się niekonkurencyjne.
W najogólniejszym ujęciu można stwierdzić, że ryzyko rynkowe jest funkcją niepewności rynkowej. Jest ono powodowane przez zmiany wywołane przez konkurencję, która może doprowadzić nawet do nagłych i głębokich, ale nieprzewidzianych dokładnie zmian w kształcie krzywych podaży i popytu sprzedawanych dóbr i usług. Ryzyko rynkowe jest więc wywoływane przez czynniki zewnętrzne w stosunku do przedsiębiorców i przedsiębiorstw. Na wielkość ryzyka rynkowego wpływa wiele czynników, które powodują zmiany w układzie dat rynkowych. Ryzyko to jest na pewno znacznie większe na rynku trapionym inflacją, a stosunkowo niewielkie na rynku ustabilizowanym, na którym można w miarę poprawnie szacować jego wielkość. Na takim rynku znani…
… i zostać z rynku wyeliminowanym.
W działalności handlowej dominuje ryzyko związane z funkcjonowaniem rynku, i jest spowodowane przez zmiany w położeniu krzywych podaży czynników produkcji nabywanych przez przedsiębiorstwo i krzywych popytu sprzedawanych produktów. Jednak ryzyko handlowe jest pojęciem szerszym od ryzyka rynkowego, gdyż obejmuje także ryzyko związane z tworzeniem i wdrażaniem innowacji…
… wiele różnych klasyfikacji ryzyka. Wśród ryzyk dotyczących organizacji wyróżnia się ryzyko zewnętrzne dotyczące całego systemu gospodarczego oraz ryzyko wewnętrzne, dotyczące danej firmy. Ze względu na to rozróżnienie można mówić o:
- ryzyku właściwym, czyli takim, które można prognozować w oparciu o prawo wielkich liczb. Dotyczy ono zjawisk niepewnych, takich jak klęski żywiołowe, choroby, wahania kursów…
… wymagającego kontroli
26 - 35
p3 Klasa dużego ryzyka
36 - 40
p4 Klasa bardzo dużego ryzyka
41 - 50
p5 Źródło: S. Nahotko Ryzyko ekonomiczne w działalności gospodarczej str. 64
3.4. Metoda opisowa oceny ryzyka
Alternatywnym dla sposobu liczbowego (za pomocą miar ryzyka) identyfikacji ryzyka charakterystycznego dla działalności gospodarczej jest sposób opisowy. W tej metodzie wielkość ryzyka określana…
… podniesienia efektywności wykorzystania kapitałów własnych. Dodatni efekt dźwigni finansowej występuje, gdy w miarę powiększania się udziału obcych kapitałów w finansowaniu majątku rośnie stopa zyskowności kapitałów własnych (przy stopie odsetek od zaciągniętych kredytów niższej od zyskowności majątku przedsiębiorstwa). Miarą zmiany rentowności kapitału własnego, wywołanej zwiększeniem zysku (EBIT…
… strategiczną co powoduje, że łatwiej jej konkurować z pozostałymi gałęziami co powoduje wzrost ryzyka w tych gałęziach
Stan w jakim znajduje się gospodarka może powodować, że, zależnie od koniunktury różne jest ryzyko gospodarcze. W czasie recesji pogorszeniu ulegają wszystkie wskaźniki ekonomiczne. Spada PKB i popyt globalny, rośnie inflacja i bezrobocie. W takich warunkach trudno jest podejmować racjonalne…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)