To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
FIZJOLOGIA - WYKŁAD RYTMY BIOLOGICZNE CZŁOWIEKA 24.04.2009
Rytmy biologiczne są to: okresowe zmiany natężenia procesów fizjologicznych istot żywych, uzależnione od czynników zewnętrznych (pora roku) oraz od czynników wewnątrzustrojowych.
Mechanizmy stabilizujące środowisko wewnętrzne organizmu, realizowane w przewidywaniu zmian w środowisku zewnętrznym
Wytworzone drogą ewolucji ułatwiają adaptację do cyklicznych zmian w naturalnym środowisku.
Właściwości fizyczne rytmów biologicznych: Oscylacja - zmiana natężenia przebiegu określonego procesu w czasie
Faza rytmu - odpowiedni stan oscylacji w czasie
Okres - przedział czasu, po którym następuje powtórzenie się określonego stanu danego procesu
Częstotliwość - ilość cykli w czasie
Amplituda - stopień odchylenia danego procesu od stanu średniego = zakres oscylacji - zakres między min i max
Podział Halberga - wg długości okresu cyklu Wysoka częstotliwość: długość okresu do 30 minut
Średnia częstotliwość: długość okresu od 30 minut do 6 dni
Niska częstotliwość: okres dłuższy niż 6 dni
Klasyfikacja rytmów biologicznych Rytmy egzogenne (zewnątrzpochodne) - sterowane przez czynniki zewnętrzne (warunku oświetlenia, temperatura otoczenia), zanikają po wyeliminowaniu specyficznych czynników środowiskowych
Spożywanie posiłków w określonych odstępach czasu
Sezonowe zmiany składu diety
Regularna aktywność ruchowa Rytmy endogenne (wewnątrzpochodne) - sterowane wewnętrznym „zegarem biologicznym”, powstają pod wpływem bodźców płynących z samego organizmu, ich charakterystyka jest cechą przekazywaną genetycznie
Aktywność elektryczna neuronów
Rytm pracy serca
Oddychanie
Cykl miesiączkowy (jedyny z tych wszystkich ma niską częstotliwość)
Rytm okołodobowy
Zsynchronizowany ze zmianami czynników środowiskowych
Nie zanika po odizolowaniu organizmu od periodycznych zmian w środowisku (synchronizatorów) → endogenny
W przybliżeniu 24 godziny
Dotyczy większości procesów w organizmie:
Stężenia hormonów
Diurezy
Temperatura ciała
Ciśnienie tętnicze
„Zegar biologiczny” Wewnętrzny mechanizm kierujący okołodobową rytmiką procesów biologicznych przez bezpośredni wpływ na:
Szyszynkę
Jądra przykomorowe
Podstawę kresomózgowia
Dostosowany do cyklu światła - droga podwzgórzowo - siatkówkowa
Położony nad skrzyżowaniem nerwów wzrokowych
Jądro nadskrzyżowaniowe (struktura parzysta) - anatomiczna struktura określana jako „zegar biologiczny”
(…)
… ?
PODWZGÓRZA
SZYSZYNKA MELATONINA
Melatonina
Sen - czuwanie
Największe stężenie melatoniny jest w nocy: 80 - 120 pg/ml
W dzień: 5 - 20 pg/ml
Im jesteśmy młodsi, tym więcej wydziela się melatoniny.
Przez pierwsze 3 miesiące życia dziecko nie ma wykształconych rytmów okołodobowych, budzi się nieregularnie.
6 - 9 tydzień: rozpoczyna się wydzielanie melatoniny. Rytm wydzielania melatoniny jest w pełni rozwinięty…
…
Parathormon
Noc
Dzień
Insulina
Rano
Południe
Desynchronizacja rytmów biologicznych
N Pojawia się przy różnicy czasu więcej niż 2h.
Lepsza tolerancja jet - lag: rozdrażnienie, zmieszanie, obniżenie siły mięśniowej
i koordynacji wzrokowo-słuchowej, zaburzenia perystaltyki
W E jelitowej, upływu czasu i poczucia odległości.
Przemija po kilku dniach.
Gorsza tolerancja
S
Przyjmowanie melatoniny na kilka dni…
… przed podróżą lub po przylocie wg tamtego czasu łagodzi objawy.
Desynchronizację rytmów biologicznych powoduje także praca zmianowa
↓
Schorzenie przewodu pokarmowego, układu krążenia
Zaburzenia snu i neuropsychiatryczne Rytmy biologiczne o małej częstotliwości
Najlepiej poznany jest cykl miesiączkowy
Prawdopodobnie mają naturę egzogenną
Cykl wzrastania u dzieci: ↑ marzec, październik
↑ wydzielania hormonu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)