To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Efekty geofizyczne pobudzające zmiany ruchu bieguna ziemskiego oraz zmiany
szybkości obrotowej Ziemi
Główny efekt geofizyczny pobudzający ruch bieguna to: wymiana momentu pędu miedzy
stałą Ziemią a ośrodkami ciekłymi (atmosfera, oceany, hydrosfera lądowa, jądro).
Pozostały efekt geofizyczny pobudzający ruch bieguna to : małe zaburzenia pływowe na
skutek pływów oceanicznych lub bezpośrednie oddziaływanie grawitacji pływowej na
złożoną strukturę rozkładu mas Ziemi.
Pomiar chwilowego wektora rotacji Ziemi laserem pierścieniowym
Laser pierścieniowy służy do monitorowania zmian rotacji Ziemi (x, y, LOD). Zbudowany
jest z luster zamontowanych w narożnikach kwadratu. Dwie wiązki laserowe wypuszczone są
w dwóch przeciwnych kierunkach: jedna zgodnie z ruchem wskazówek zegara, natomiast
druga w kierunku przeciwnym.
Zakładając że cały przyrząd obraca się zgodnie z ruchem wskazówek zegara z jednego lustra
wypuszczamy promień lasera jednocześnie w dwóch kierunkach. Ze względu na to że
prędkość światła jest stała, światło laserowe, które zostało wysłane w kierunku zgodnym z
ruchem wskazówek zegara będzie miało do pokonania dłuższą drogę niż światło wysłane w
kierunku przeciwnym, gdyż miejsce z którego zostało wysłane uległo przesunięciu ze
względu na ruch obrotowy Ziemi. Pomierzona różnica czasów nadejścia sygnałów jest wprost
proporcjonalna do prędkości ruchu obrotowego Ziemi.
Dominujące składowe okresowe w ruchu bieguna Ziemskiego, a jakie w zmianach
długości doby Ziemskiej
Dominujące składowe w ruchu bieguna ziemskiego:
1. Trend liniowy: tempo - 3.5 mas/rok, kierunek - 79W, mechanizm - wypiętrzanie
polodowcowe
2. Zmiany dekadowe (Markowitz wobble): ruch quasi-periodyczny, okres - 20-30 lat,
amplituda – rzędu 30 mas, mechanizm - oddziaływania miedzy płaszczem a jadrem (?)
3. Oscylacja Chandlera (Chandler wobble): kołowa (prograde), okres 433 dni, amplituda zmienna w czasie od 100 do 200 mas, mechanizm pobudzania: oceany + atmosfera,
4. Oscylacja roczna (annual wobble): słabo-eliptyczna (prograde), amplituda - około 90 mas,
mechanizm pobudzania: atmosfera + oceany,
Zmiany długości doby ziemskiej- dominujące składowe:
1. trend liniowy, powodujący wydłużanie się doby ziemskiej o około 1.8 ms na 100 lat.
2. składowa długookresowa o amplitudzie rzędu 1 ms,
3. składowe sezonowe, roczna o amplitudzie około 0.6 ms i oscylację półroczną o amplitudzie
około 0.4 ms.
4. składowa kilkuletnia, (El Niño/Southern Oscillation)
5. składowe krótkookresowe, o okresach od kilku dni do około pół roku.
6. Oscylacje pływowe (od kilku godzin do 18.6 lat).
Kiedy wykryty został ruch bieguna ziemskiego
Ruch bieguna ziemskiego został po raz pierwszy przewidziany przez szwedzkiego fizyka
Leonarda Eulera w roku 1765 poprzez zastosowanie modelu dynamicznego dla Ziemi jako
bryły sztywnej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)