To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykształcił się specyficzny system urzędów (najważniejsi 2 konsulowie) - wszyscy urzędnicy wybierani przez Zgromadzenie Ludowe na 1 rok a urzędy były kolegialne - na dany urząd powoływano co najmniej 2 osoby miało to na celu zapobieganie powstaniu tyrani i. Urzędnicy byli bezpłatni i odpowiedzialni przed Zgromadzeniem Ludowym
urzędy wyższe i niższe - wszyscy urzędnicy mieli określony zakres władzy ( potestas ), a wyżsi urzędnicy mieli ponadto imperium (m.in. uprawnienia wojskowe, szczególne uprawnienia sądowe, prawo zwoływania Zgromadzeń Ludowych i Senatu)
- urzędnicy wyżsi: konsulowie (2 najważniejsi, wybierani na 1 rok) , pretorzy (władza sądowa w sprawach cywilnych) , cenzorzy (uzupełnianie i rewidowanie listy członków Senatu)
PRAETOR URBANUS - pretor dla miasta Rzymu PRAETOR PEREGRINUS (242 r. pne) - do spraw cudzoziemców Pretor sam nie sądził, tylko rozpatrywał sprawę pod względem formalnym ( In iure ). Postępowanie In iure miało na celu stwierdzenie, czy w danym przypadku chodzi o roszczenie, któremu prawo rzymskie daje ochronę oraz ustalenie i sformułowanie przedmiotu sporu. Następnie sprawa przechodziła do sędziego ( In iudicium ). Sędziów powoływał pretor
Obejmując urząd pretor ogłaszał edykt , w którym ustalał zasady prawne jakie będzie stosować
TRYBUNI LUDOWI (od 494 r. pne) - dla ochrony praw plebejuszy (wyraz ustępstwa patrycjuszy na rzecz plebejuszy); szerokie uprawnienia (prawo zwoływania zebrań plebejskich i Senatu, prawo sprzeciwu wobec zarządzeń urzędników i wobec uchwał Senatu jeżeli były szkodliwe dla plebejuszy)
Z zasadą kolegialności władz najwyższych zrywano w razie zagrożenia z zewnątrz lub niepokojów wewnętrznych. Powoływano wtedy DYKTATORA skupiającego w swym ręku całą władzę. Dyktatora można było powoływać na 6 miesięcy, jednak później niektórzy otrzymywali ją na czas nieograniczony (Sulla, I w. one) a Juliusz Cezar jako pierwszy uzyskał ją dożywotnio (44 r. pne).
W ostatnich wiekach republiki państwo zaczęło rozszerzać się terytorialnie, natomiast formy republikańskie (podobnie jak w państwach greckich) dostosowane były do rządzenia małym państwem utrzymanie jedności państwa wymagało gruntownych zmian, w szczególności reorganizacji zarządu podbitych prowincji.
Pierwotnie zarząd prowincji powierzano - jako namiestnikom - pretorom lub konsulom . Namiestnicy ci posiadali szerokie imperium (zwłaszcza olbrzymią władzę wojskową) i, nie poddawani należytej kontroli, stanowili zagrożenie dla jedności państwa w I w. pne głęboki kryzys polityczny i wojny o władzę , które wygrał Oktawian. Podjął on reformę ustroju państwa, rozpoczynając okres cesarstwa.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)