To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rozmieszczenie kontynentów i oceanów 39,4% - lądy na półkuli N (półkula lądowa)
18,7% - lądy na półkuli S (półkula morska)
Efektem nierównomiernego rozmieszczenia kontynentów i oceanów jest różne wykształcenie wielkich stref krajobrazowych na półkuli N i S.
Wielkie strefy krajobrazowe posiadają pełniejsze rozwinięcie na półkuli N.
Kontynenty: granice pomiędzy poszczególnymi kontynentami są sprawą umowną (Australia, Ameryka Pn. i Pd. -, nie sprawiają problemów)
Eurazja - granica między Europą i Azją
podstawowe kryterium: orograficzno-tektoniczne
nie można stosować tylko kryterium tektonicznego (granica Europy byłaby kilka tysięcy km na wschód od obecnej)
przebieg granicy:
góry Paj-Choj (północne ramię Uralu Polarnego)
Ural Polarny
Ural
Obniżenie Emby
Wzgórza Wałdajskie
Morze Czarne
prawidłowości:
na obszarze kontynentów obszary górskie występują zawsze na obrzeżu platform kontynentalnych (pokrywają się z przebiegami dawnych geosynklin)
Karpaty, Alpy, czy Himalaje - nie są odstępem od tej reguły (leżą w miejscu połączenia platform)
obszary górskie oznaczają w ewolucji pow. Z. przyrost masy kontynentalnej
niziny na kontynentach występują w ich centralnej części
Azja, Afryka - zlepek platform kontynentalnych, połączonych górami
niziny pokrywają się z obszarem płyt paleozoicznych np. nizina wschodnioeuropejska z płytą rosyjską
na oceanach odwrotny układ wielkich jednostek morfologicznych
grzbiet występuje w środkowej części oceanu
Podstawowe jednostki morfologiczne w obrębie kontynentów to: niziny, wyżyny i góry.
niziny - obszary rozpościerające się na wysokości od 0 do 200 m i zajmują 1 / 3 pow. Z.
podział ze względu na przestrzenne rozmieszczenie:
nadbrzeżne
kontynentalne
podział z uwzględnieniem kryterium wysokościowego:
płaskie
faliste (deniwelacje do 30m)
pagórkowate (deniwelacje do 60m)
podział z uwzględnieniem kryterium genetycznego:
pochodzenia morskiego
pochodzenia rzecznego (wielkie niziny aluwialne świata - Missisipi, Amazonka itd.)
pochodzenia eolicznego
pochodzenia glacjalnego (powierzchnie sandrowe, obszary moren dennych)
pochodzenia mrozowego
pochodzenia krasowego
itd.
niziny tektoniczne, eustatyczne (?)
wyżyny - obszary wzniesione ponad 300 m n.p.m. , słabo rozczłonkowane, przeważnie równinne o budowie wewnętrznej płytowej, fałdowej lub monoklinalnej
(…)
… - układ zrębów i oddzielających je obniżeń tektonicznych
Oceany:
w obrębie dna morskiego wydziela się:
szelf (0-200m)
stok kontynentalny (-200- -3000m)
dna basenów oceanicznych (-3000- -6000) 73% ogólnej powierzchni morskiej
rowy oceaniczne (pon. 6000m)
grzbiety śródoceaniczne i wyspy - ważny element dna
nazwy grzbietów i ich przebieg - jakie wyspy stanowią ich kulminację !!
np.:
Ocean Atlantycki:
Grzbiet Śródatlantycki
Wyspy Bouveta
Islandia
Jan Mayen
Ocean Indyjski
Grzbiet Maskarenów
Reunion
wyspy
pochodzenia wulkanicznego i organicznego (związane z koralowcami)
nazwy wysp + rozmieszczenie !!
np.
wyspy wulkaniczne O. Atlantycki: - wykład nr 4
wyspy wulkaniczne O. Indyjski:
Komory
Maskareny
Wyspy Kerguelena
Wyspy Heard i McDonalda
Wyspy Crozeta
Wyspy Księcia Edwarda
St. Paul
Nowy Amsterdam
wyspy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)