rola motywacji w procesie uczenia się, motywacja do uczenia się jako cel
nauczyciela, formowanie wspólnoty dydaktycznej, strategie wywołania
motywacji do nauki, socjalizacja uczniów nie zainteresowanych i
zniechęconych, cele motywacyjne w planowaniu i realizacji procesu
dydaktycznego;
1. Wymień właściwości wspólnot dydaktycznych
Wielowymiarowość – klasa to miejsce zatłoczone, gdzie jest wielu ludzi o
różnych upodobaniach i zdolnościach, współzawodniczących ze sobą. Trzeba
zaplanować i zgrać wiele czynności ( np. utrzymać się w harmonogramie)
Jednoczesność – wiele spraw, dzieje się jednocześnie np. nauczyciel musi
słuchać uczniów podczas dyskusji, zadawać im pytania oraz wyjaśniać to, co
niezrozumiałe
Gwałtowność – zdarzenia w klasie dzieją się szybko, każdego dnia nauczyciel
wchodzi w wiele interakcji z uczniami ( chwali lub gani). Gwałtowność
zdarzeń pozostawia mu mało czasu do namysłu
Nieprzewidywalność – zdarzenia w klasie często przyjmują niespodziewany
obrót. Ciągle coś przeszkadza i odrywa od normalnej pracy. Zdarzenia
następują jednocześnie, dlatego, że nie można przewidzieć jak będzie wyglądał
dany dzień w klasie.
Jawność – klasa to publiczne miejsce, świadkami zdarzeń są uczniowie.
Przeszłość – w ciągu swej nauki uczniowie zdobywają liczniejsze
doświadczenia, zwyczaje, normy. To, co zdarzy się na początku roku często
wpływa na dalszy bieg spraw.
2. Wymień strategie motywowania uczniów i kształtowania wspólnoty dydaktycznej i
krótko je skomentuj.
Arends - Strategie motywowania uczniów:
1) Teoria potrzeb i dyspozycji motywacyjny
Do podejmowania działań i wydatkowania energii motywuje ludzi dążenie do 3 efektów:
- osiągnięcia
- afiliacja
- władza
Motyw osiągnięć u nauczycieli występuje, gdy starają się oni dobrze uczyć i działać
kompetentnie. Motyw afiliacji, gdy uczniowie i nauczyciele cenią sobie przyjaźń kolegów i
oparcie, jakie w nich znajdują. Motyw panowania można dostrzec u uczniów, którzy dążą
do jak największej kontroli nad tym, czego się uczą i u nauczycieli, którzy dążą do jak
największego udziału w szkolne sprawy.
Największym aspektem dla nauczania tej teorii jest motyw „osiągnięć” uczniów, czyli
„postanowienie, żeby się uczyć”
2) Teoria atrybucji
Opiera się na założeniu, że to sposób, w jaki ludzie spostrzegają i interpretują przyczyny
swoich sukcesów, lub porażek stanowi główny wyznacznik motywacji osiągnięć.
Nauczyciele dzięki tej teorii mogą zrobić coś, aby uczniowie spostrzegli siebie i otoczenie
inaczej, a to w konsekwencji może zwiększyć wysiłek jaki wkładają w naukę
Sukces lub porażka może mieć 4 przyczyny:
- zdolności
-wysiłek
- szczęście
- poziom trudności zadań dydaktycznych
Strategie kształtowania wspólnoty dydaktycznej:
1) Włączenie i członkostwo
Uczeń rozgląda się za odpowiednim usytuowaniem siebie w grupie ( pokazuje najlepsze
strony) nauczyciel ma duży autorytet. By grupa mogła przejść na dalszy etap musi być
rozstrzygnięta sprawa przynależności do grupy i jej składu.
2) Panowanie i współpraca
2 rodzaje walki o władzę przez członków:
- próba autorytetu nauczycieli
- ustalają hierarchię w grupie
Napięcie między stosunkami uczeń – nauczyciel, uczeń – uczeń, powinno być ono
rozładowane, stosunki władzy uporządkowane
3) Cele jednostkowe i dydaktyczne
Uczniowie mogą osiągać i ustanawiać cele oraz wspólnie rozwiązywać problemy
4) Weryfikacja i dostosowanie
Grupa może uświadomić sobie własny rozwój, mogą być konflikty, bo nowe zadania
mogą naruszyć hierarchię ustaloną
Strategie motywowania uczniów – Kwieciński, Śliwierski
1) Wzbudzanie dysonansu poznawczego
Dysonans poznawczy – to niezgodność między tym, co wiemy o jakimś fakcie, zdarzeniu,
a tym, czego się dowiadujemy o nim w danym momencie. Wartość dysonansu polega na
tym, że wywołuje on nacisk na działanie zmierzające do jego redukcji lub uniknięcia
wzrostu jego nasilenia. Nauczyciel powinien wzbudzać odczucie niezgodności
poznawczych, pobudzać aktywność intelektualną uczniów. Wzbudzanie dysonansu może
też służyć wyostrzeniu uwagi, myślenia.
2) Wzbudzanie motywacji osiągnięć
Motywacja osiągnięć – to dążenie do zrobienia czegoś, co ma znaczenie w oczach
własnych ucznia i innych. Może być ona pobudzana przez:
- regulowanie poziomu napięcia, jakie powstaje w uczniach podczas dążenia do celu –
poziom napięcia zależy, od stopnia trudności zadania oraz zachowań nauczyciela wobec
uczniów, należy, zatem znaleźć „złoty środek” dla regulacji napięcia
- wpływanie na subiektywne prawdopodobieństwo sukcesu – uczeń poprzez swoją
samoocenę i czynniki zewnętrzne ( jak odbierają go inni) zakłada, że osiągnie sukces lub
porażkę. Nauczyciel powinien wpływać na sposób myślenia uczniów, motywować do
osiągania sukcesów.
- regulowanie procesu sukcesu – poczucie sukcesu wiąże się z poczuciem trudności
zadań i trudem włożonym w ich wykonanie. Nauczyciel powinien, więc dobierać stopień
trudności do możliwości ucznia, docenia jego wysiłek włożony w realizację zadania.
- regulowanie poziomu zainteresowania uczniów– gdy pojawiają się tematy, problemy
interesujące dla uczniów, mają oni większą motywację do nauki, dlatego też należy tak
przedstawiać wiadomości, by zaciekawiły uczniów słuchaczy.
- udzielanie uczniom informacji zwrotnej – informacja zwrotna motywuje, jeśli nie
zawiera oceny, pokazuje kierunek dalszych działań ucznia, dotyczy zadania a nie ucznia,
jest podawana po wykonanym zadaniu lub w trakcje jego wykonywania
3) Wzbudzanie procesu rekonstruowania wiedzy osobistej uczniów
Motywacja do uczenia się jest tym większa im bardziej dotyczy osobistych doświadczeń
uczniów, wiedzy już posiadanej na dany temat. Należy wywołać dysonans pomiędzy
wiedzą posiadaną, a nowymi treściami. Następnie zachęcić uczniów do analizy problemu
z własnej perspektywy, po czym porównać jego pomysły z propozycjami nauczyciela. W
ten sposób uczeń uzupełnia wiedzą i może ją zastosować w nowych sytuacjach, opierając
się jednak na tym co przyswoić.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)