erystyka - pokonanie przeciwnika w sposób niemerytoryczny, sztuka prowadzenia dyskusji,
wszystkie chwyty erystyczne są nieuczciwe,
wzięła się z sofistyki (logiczne konstruowanie argumentów) termin pochodzi od Eris - bogini niezgody
retoryka - Sycylia, Sofiści, V w. p. n. e., gatunki publicystyczne są retoryczne, informacyjne już nie,
pragmatyka językowa - uczy jak przekazywać informacje w różny sposób, jak użyć znaku, żeby przekonać odbiorcę
jak zbadać kryteria perswazyjności: argumenty i toposy (najlepsze argumenty)
budowa: środki retoryczne, elokucja - stylistyka, ukształtowanie językowe wypowiedzi,
podział na style: niski, średni i wysoki
estetyka wypowiedzi, kultura i wpływ na skuteczność odbioru
inwencja- początek: wybór tematu, przekonanie audytorium, utrzymanie skupienia
proksemia - mowa przestrzeni
chronemika - mowa czasu
retoryka dyskursu: wypowiedz, która dzieje się na naszych oczach
sztuka retoryki, korolko
szopenchałer erystyka Retoryka: definicja: Mowa, która ma perswadować, (diccere ad persuadendum accomodate) taką podstawową definicję retoryki (jej synonimem jest elokwencja), podaje Cycero w dialogu :De oratore.
Niektórzy przytaczają ją jako coś oczywistego, jako regułę, od której każdy student retoryki powinien r0zpoczynać naukę.
Retoryka starożytna nazywana ars bene dicendi, w rzeczywistości miała dwie odmiany
- rhetoria utens, która zajmowała się użyciem środków przekonywania - rhetorica docens,, która zajmowała się opisem i analizą tekstu czyli pierwszą wersję lingwistyki i tekstu
na „perswazję:” jako istotę i cel retoryki wskazywał również - 300 lat przed Cyceronem Arystoteles w traktacie Ars rhetorica, mówiąc ze jest ona „zdolnością wynajdywania środków perswazji w danej sytuacji”.
Isokrates wielki rywal Arystotelesa, nazwał retorykę - w traktacie, który się nie zachował - „sprawcą perswazji” (peithous demiourgos). Wszelkiego typu ekspresje - retoryka, ekspresja ukierunkowana na argumentacje i na kwiecistość stylu
idee - przedstawianie i namawianie do nich
sposób mówienia, styl kwiecisty
nurt współczesny - retoryka to dyskurs, każdy dyskurs w tej koncepcji jest retoryczny
perswazyjność, kwiecistość, argumentacja i jako dyskurs pierwszy wątek który się powtarza to obszar aktywności retorycznej - uznaje się scenę polityczną, nowa retoryka- sugerowano że funkcjonuje w wielu innych dziedzinach nie tylko w polityce, w nauce, filozofii, religii,
starożytna retoryka wyróżniała się perswazyjnością
w dziennikarstwie można ją zastosować w gat. publicystycznych, tam gdzie mają ładunek perswazyjny
(…)
… o swoją wiedzę, doświadczenie i spostrzegawczość, sytuacje wymyślone przez mówcę lub przez innych (przypowieści, bajki)
d) autorytet- powołanie się na autorytet jest w pewnym sensie odmianą przykładu, ponieważ dotyczy jednostki, a nie ogółu.
e) łańcusznik - sylogizm, który ma co najmniej trzy przesłanki, orzecznik pierwszej jest podmiotem przesłanki drugiej, a następnie orzecznik tej drugiej jest podmiotem przesłanki trzeciej. We wniosku jako podmiot występuje podmiot z pierwszej przesłanki, a orzecznikiem jest orzecznik przesłanki ostatniej. f) epicheremat to taki sylogizm „krasomówczy”, w którym jedna lub obie przesłanki są jeszcze dodatkowo uzasadniane
g) dylemat gdy przesłanki podawane są w formie alternatywnej
Zbijanie stanowiska przeciwnego (refutatio). ERYSTYKA:
Chwyty erystyczne- popularną…
…. (kto idzie ten się porusza.... aaa właśnie, że nie, bo może biec!!)
natomiast oznaki prawdopodobne nie wskazują koniecznie na swoją przyczynę, dlatego trzeba je dodatkowo wzmocnić. np. kto ma krew na ubraniu, niekoniecznie jest mordercą, ale jeśli był wrogiem ofiary i był na miejscu zbrodni, to prawdopodobnie jest winny. Sylogizm - podstawowy element argumentacji logicznej, jest to schemat wnioskowania złożony z dwóch zdać, z których wyprowadza się wniosek. Przesłanka większa zawiera prawdę ogólną, przesłanka mniejsza- prawdę szczegółową; wniosek wynika logicznie z dwóch przesłanek. (jeżeli każdy M jest P oraz każdy P jest S to każdy M jest S. wszyscy ludzie są śmiertelni, Sokrates jest człowiekiem, więc Sokrates jest śmiertelny)
Sylogizmy, które zbudowane są zgodnie z regułami sylogistyki, nazywane…
… zajmowali się problematyką oratorską w sądach i na zgromadzeniach ludowych. Zakładali szkoły kształcące mówców w zakresie retoryki i erystyki.
Erystyka część sofistyki - posługuje się sofizmatami - pozornie poprawnymi argumentami, zawierającymi błędy logiczne, dowodzącymi fałszywej tezy. Szkoła megarejska - Euklides z Megary, uczeń Sokratesa - jej adepci ćwiczyli się w prowadzeniu sporów niezależnie…
… in presentia, metafory in absentia
-pojawiają się w różnych rodzajach wypowiedzi, dzieli się głównie na metafory poetyckie i prorocze (tych jest najwięcej) zwane także językowymi lub gramatycznymi
-zmiana znaczeń słów= trop
Metonimia, synekdocha, onomatopeja, peryfraza, ironia, hiperbola, litita, alegoria, emfaza, hiperbola
Metafory potoczne: wielokroć powtarzane, utarte w obyczaju językowym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)