doc zajmuje 7 stron i zawiera materiał omawiający kształtowanie się reprezentacji stanowych w Europie.
Porusza takie tematy jak: feudalna monarchia stanowa, ogólna charakterystyka zgromadzeń stanowych w Europie, geneza reprezentacji stanowych w Anglii, Francji, Niemczech, Polsce i Rosji, Sejm Rzeszy (Reichstag), Sobór ziemski, Sejm Walny lub Wielki, budowa izby, Izba Lordów, Izba Gmin, zwoływanie zgromadzeń stanowych, kompetencje zgromadzeń stanowych, Stany Generalne, sobory w Rosji, inne reprezentacje stanowe, Stany Prowincjonalne, sejmy krajowe (Landtagi) oraz sejmiki ziemskie.
Notatka pozwoli zobrazować jak przez lata kształtowała się reprezentacja stanowa w różnych krajach europejskich oraz przygotować się odpowiednio do zajęć.
KSZTAŁTOWANIE SIĘ REPREZENTACJI STANOWYCH W EUROPIE
SPIS TREŚCI:
Feudalna monarchia stanowa. 2
Ogólna charakterystyka zgromadzeń stanowych w Europie. 2
Geneza reprezentacji stanowych w Anglii, Francji, Niemczech, Polsce i w Rosji. 3
Budowa izby. 4
Zwoływanie zgromadzeń stanowych. 5
Kompetencje zgromadzeń stanowych. 6
Inne reprezentacje stanowe. 7
Literatura: 8
Feudalna monarchia stanowa.
Monarchia stanowa kształtowała się w wyniku procesu przezwyciężania rozdrobnienia feudalnego i była rezultatem zaawansowanej odbudowy autorytetu państwa. Pojawiła się w Europie w XIII wieku we Francji i Anglii, stając się powszechną formą feudalnego państwa w następnym stuleciu. Charakteryzowała ją rozbudowa aparatu państwowego i wzrost władzy monarszej. Władza ta ograniczona była jednak przez stany uprzywilejowane, które rozszerzały stopniowo swoje uprawnienia polityczne. Zakres owych praw był różny w poszczególnych państwach. Przywileje stanowe miały zazwyczaj formę umów między królem a stanami, opatrzonych wzajemnymi sankcjami. Umowy te zawierały często wyraźną klauzulę dopuszczającą prawo oporu wobec władcy, który nie będzie przestrzegał przywilejów (Wielka Karta Wolności z 1215, Złota Bulla węgierskiego króla Andrzeja II z 1222, przywilej Jana Luksemburskiego z 1331, kapitulacje wyborcze w Niemczech, Artykuły henrykowskie z 1573).
Stany: duchowny, szlachecki, mieszczański i chłopski różniły się między sobą zarówno pozycją ekonomiczną jak i stanowiskiem społeczno-prawnym jego przedstawicieli. Należy jednak podkreślić, że prawa i przywileje członków poszczególnych stanów nie były jednakowe i ulegały przeobrażeniom, a ponadto stany społeczne nie były grupami hermetycznie zamkniętymi.
Ogólna charakterystyka zgromadzeń stanowych w Europie.
Uformowanie się stanów i stanowej struktury społeczeństwa umożliwiło powstanie i rozkwit, zarówno ogólnopaństwowych, jak i prowincjonalnych zgromadzeń, których zanik następować zaczął w dobie absolutyzmu, głównie poprzez ich niezwoływanie. Ostateczny zmierzch reprezentacji stanowych wiązał się z likwidacją państwa typu feudalnego. Zgromadzenia stanowe występowały pod różnymi nazwami:
Parlament w Anglii,
Stany Generalne i Stany Prowincjonalne we Francji,
Reichstag i Landtagi w Niemczech,
Sejm Walny i sejmiki ziemskie w Polsce,
Sobór Ziemski w Rosji,
Kortezy w Hiszpanii,
Rigsdag w Szwecji,
Landstingi w Danii i w Norwegii.
Poszczególne zgromadzenia stanowe posiadały swoje specyficzne cechy, wynikające z różnych układów sił społecznych, pozycji monarchii czy genezy samych zgromadzeń. Ich skład był różny: od pełnej reprezentacji przedstawicieli wszystkich stanów, do zgromadzeń o silnie zawężonej podstawie społecznej. Jednakże większość zgromadzeń stanowych posiadała pewne wspólne cechy. Z
(…)
… zasada jednomyślności stwarzała na przyszłość możliwość nadużyć i otwierała drogę do późniejszego "liberum veto". Akty prawne uchwalane przez sejm nosiły nazwę konstytucji i ogłaszano je w imieniu króla.
Kompetencje zgromadzeń stanowych.
Kompetencje Parlamentu angielskiego nie były pierwotnie ściśle ustalone, ale dosyć wcześnie obejmowały one uprawnienia skarbowe, ustawodawcze i sądowe. Niewątpliwie…
… umacniania się dynastii Romanowych i utrwalania się absolutyzmu w Rosji sobory zaczęły tracić na znaczeniu, a w II połowie XVII wieku przestały w ogóle funkcjonować.
W Polsce, pierwotnie kompetencje Sejmu także nie były ściśle określone i kształtowały się w drodze praktyki. Dzięki konstytucji "Nihil novi" Sejm Walny uzyskał obok szerokich kompetencji w zakresie ustawodawstwa oraz prawa uchwalania podatków…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)