Renesans w architekturze stanowił odzwierciedlenie poglądów filozoficznych odrodzenia , poszukujących wzorców w świecie antycznym. Renesans otworzył erę nowożytną w sztuce i trwał od schyłku średniowiecza do początków ba roku . Ponieważ różnice czasowe rozkwitu renesansu w różnych krajach są ogromne (np. między Włochami i Europą Północną), nie jest możliwe ustalenie jednolitych dat, w których panował, na ogół przyjmuje się, że rozwijał się on w danym kraju od końca epoki średniowiecznej.
Określenie wywodzi się z fr. renaissance - odrodzenie - i nawiązuje do ponownego wprowadzenia elementów starożytnej sztuki budowlanej. Zostało wprowadzone prawdopodobnie przez francuskiego historyka Micheleta w 1855 i spopularyzowane w 1860 przez Jacoba Burckhardta . Początkowo tym terminem określano całość architektury nowożytnej aż po XVIII wiek , szybko wyodrębniono jednak barok , a z czasem także manieryzm . Architektura renesansu narodziła się we Włoszech , na co początkowo miało wpływ głównie narodowe odrodzenie i przywołanie dziedzictwa cesarstwa . Mimo upadku XIV-wiecznej idei politycznej prąd intelektualny odrodzenia rozwijał się, a architektura zaczęła być powszechnie uznawana jako działalność twórcza indywidualnego architekta, nie zaś usługowa, pomyślana głównie na potrzeby Kościoła . O ile sztuka i architektura epoki gotyku (tak jak i średniowieczna filozofia ) negowały świat doczesny i dążyła do wyzwolenia się od niego, poprzez wzniesienie ku niebu, tak w renesansie starano się ukazywać doskonałość świata ziemskiego. Stąd pochodziło zamiłowanie do form absolutnych i idealnych, przede wszystkim zaś budowli centralnej . Przywołanie starożytnych detali i elementów budynku szło w parze z ponownym odkryciem dzieła Witruwiusza , wedle którego posiadały one analogię do (uważanej za doskonałą) postaci ludzkiej, nie było ono jednak nigdy tak dosłowne, jak w późniejszym klasycyzmie . Renesansowa architektura nawiązywała do form antycznych nie tylko w zastosowaniu detalu i zdobień (porządek, belkowanie), przywoływała też starożytną teorię komponowania przestrzeni i trwała też w nieustannym poszukiwaniu nowych proporcji i środków wyrazu. Architekci dążyli do statycznego, tektonicznego i łatwo pojmowalnego kształtowania konstrukcji i artykulacji. Za twórcę, który zapoczątkował architekturę renesansu uważa się Filippo Brunelleschiego , zaś za pierwsze dzieło nowej sztuki - kopułę (a właściwie sklepienie na planie ośmioboku) katedry we Florencj
(…)
… zasady nowego stylu, stopniowo coraz bardziej świadomie nawiązując do antyku. Palazzo Rucellai przejmuje wielki porządek z rzymskiego Koloseum. Jednocześnie zdawano sobie sprawę ze sprzeczności między starożytną logiką artykulacji a współczesną strukturą budynku. Podczas gdy w XV stuleciu we Włoszech architektura renesansu szeroko się rozpowszechniła, na północ od Alp panował nadal styl gotycki. Dopiero…
… budowanych w układach podłużnych (na planie prostokąta z nawą poprzeczną). Wśród założeń centralnych popularne są rozwiązania opierające się o plan krzyża greckiego, kwadratu, koła lub wieloboku. Ta zamknięta, zwarta i symetryczna forma najlepiej odzwierciedla poszukiwania kształtów zbliżonych do doskonałości. Budowle kryte są zazwyczaj kopułami wspartymi na bęnach albo pendentywach lub konstruowane…
… Spätgotik bis zum Manierismus, Frankfurt nad Menem, 1960
Wilfried Koch, Style w architekturze, Warszawa 1996
Tadeusz Broniewski, Historia architektury dla wszystkich, Wydawnictwo Ossolineum, 1990 r.
David Watkin, Historia architektury zachodniej, Wydawnictwo Arkady 2006 r. ISBN 83-213-4178-0
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu architektury, historia architektury
Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki…
… sklepienia kolebkowe, w których konstruuje się lunety pozwalające na oświetlenie pomieszczeń dużymi, prostokątnymi, zamkniętymi półkolem lub kolistymi, pozbawionymi witraży oknami. W połowie XV wieku, Leon Battista Alberti, kierując przebudową gotyckiego kościoła Santa Maria Novella we Florencji wprowadził w rozwiązaniu fasady dwie duże woluty, które pozwoliły na łagodne połączenie ściany środkowej, wyższej…
…. Początkowo, jeszcze o wyraźnie obronnym charakterze, który podkreślają niewielkie okna umieszczane w najniższych kondygnacjach. Na wyższych kondygnacjach, oparte na linii gzymsu międzykondygnacyjnego umieszczane są nieco większe okna, zamknięte półkolistym nadprożem i podzielone niewielką kolumienką z głowicą wzorowaną na kapitelach korynckich. Twórcze przetworzenie elementów wolut połączonych z liśćmi…
… łuków triumfalnych a wewnętrzny dziedziniec staje się dostępny z dwóch lub więcej stron. Piętrowe arkady otaczające dziedziniec zapewniają komunikację pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami (nie stosowano jeszcze systemów korytarzy wewnątrz budynku). Dziedzińce były miejscem, w którym koncentrowało się życie mieszkańców pałacu. Obiegające dziedziniec loggie były zazwyczaj otwarte i chronione płaskimi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)