Tematem wykładu (notatka w formacie dcox, 2 strony) są relacje przedmiotowe, walidacyjne i funkcjonalne między prawem a moralnością. W treści notatki znajdują się takie zagadnienia jak: podmiotowe relacje między prawem i moralnością, krzyżowanie się zakresów prawa i moralności, kategorie regulowane zarówno przez prawo jak i moralność, kategorie rozbieżne, prawo jako minimum moralności, zakresy prawa, których nie dotyczy moralność, w jaki sposób niezgodność prawa z normami moralnymi wpływa na obowiązywanie norm prawnych, podejście niepozytywistyczne, pozytywizm prawniczy. Ponadto w treści notatki pojawiają się takie pojęcia jak: prawo i moralność jako niezależne systemy normatywne, w jaki sposób normy moralne wpływają na treść norm prawnych i odwrotnie, relacje w demokracji i totalitaryzmie, bezpośrednia inkorporacja, klauzule generalne, terminy wartościujące, interpretacja norm prawnych w oparciu o kategorie moralne, prawo jako czynnik kształtujący moralność.
Relacje przedmiotowe, walidacyjne i funkcjonalne pomiędzy prawem a moralnością.
Relacje przedmiotowe:
W relacjach przedmiotowych chodzi o to, jak się ma do siebie zakres regulacji prawnej i moralnej. W tej kwestii wyróżnić można dwie teorie. W myśl pierwszej teorii zakresy regulacji prawnej i moralnej krzyżują się, a zatem istnieją zarówno takie zachowania, które reguluje moralność, a nie reguluje prawo, jak i takie, które są regulowane wyłącznie przez prawo oraz taka sfera zachowań, która jest regulowana i przez prawo i przez moralność. Istnieje bardzo szeroka kategoria zachowań regulowanych zarówno przez moralność, jak i prawo. Większość norm Dekalogu to nie tylko fundament różnych systemów etycznych, ale także fundament większości systemów prawnych; zbieżność regulacji prawnej i moralnej oraz rozbieżność regulacji prawnej i moralnej
Sfera prawnej tolerancji - nie są regulowane przez prawo (np. prostytucja)
Prawnie obojętne: szacunek do starszych, zazdrość, chciwość, pazerność;
W myśl drugiej teorii prawo to minimum moralności. Zgodnie z tą koncepcją zakres czynów regulowanych przez prawo mieści się w zakresie czynów regulowanych przez moralność, a zatem każdy czyn uregulowany przez prawo ma swój odpowiednik w regulacji moralnej. Przeciwko tej teorii wysuwa się zarzut, że jest ona sprzeczna z potocznymi intuicjami, ponieważ prawo reguluje cały szereg takich kwestii, które nie mają żadnego odniesienia moralnego, gdyż dotyczą zagadnień czysto technicznych (jakich używać pieczątek, czy jak sporządzać określone pisma etc.). Pierwsza teoria wydaje się mieć więcej zwolenników; naruszenie prawa to naruszenie moralności;
Relacje walidacyjne:
W relacjach walidacyjnych chodzi o to, w jaki sposób niezgodność prawa z normami moralnymi wpływa na obowiązywanie norm prawnych. W tej sprawie doszło do ostrej kontrowersji między zwolennikami pozytywizmu prawniczego a zwolennikami niepozytywistycznego podejścia do prawa. Pozytywiści opowiadają się za tezą o rozdziale prawa i moralności. W myśl tej tezy prawo i moralność tworzą dwa odrębne i niezależne od siebie systemy normatywne. Przeciwnicy pozytywizmu dowodzą, że teza o rozdziale pozwala legitymować nawet akty barbarzyństwa, o ile tylko dokonuje się ono w formach prawnych. Obrońcy pozytywizmu argumentują z kolei, że możliwości radykalnego konfliktu prawa z moralnością są w społeczeństwach demokratycznych niewielkie, ponieważ prawo jest tam stanowione z zasady zgodnie z wolą społeczną, natomiast formuła pozytywistyczna gwarantuje wszystkim w pa
(…)
…
Z bezpośrednią inkorporacją mamy do czynienia wówczas, gdy pewne normy moralne stają się z woli prawodawcy normami prawnymi.
Przepisy, które odsyłają do ogólnych standardów postępowania czy oceny określonych zachowań przyjęło się nazywać klauzulami generalnymi. Wiele klauzul generalnych to właśnie normy odsyłające do reguł moralnych. W języku prawnym występuje wreszcie bardzo wiele terminów wartościujących…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)