To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Reformy terezjańsko-józefińskie w monarchii habsburskiej Miały miejsce za czasów panowania cesarzowej Marii Teresy oraz jej syna Józefa II tj. w latach od 1740 r. do 1790 r.
Posiadłości Habsburgów obejmujące rozległe terytoria ( m. in. Kraje alpejskie, Królestwo Czech wraz z Morawami i Śląskiem, królestwo Węgier z Chorwacją a po 1772 r. także część ziem polskich zwanych Galicją) nie posiadały jednolitej administracji. Zarząd oparty był na instytucjach powstałych jeszcze przed zjednoczeniem tych ziem przez Habsburgów. Dopiero wydana w 1713 r. przez Karola VI Tzw. „Sankcja pragmatyczna” poza uregulowaniem porządku dziedziczenia na zasadzie primogeniury (najstarszy potomek) uznawała całą monarchię za „nierozerwalną i niepodzielną całość” , co umożliwiło wprowadzenie jednolitej (z wyjątkiem Węgier) organizacji władz państwowych - kolegialnych i opartych na podziale rzeczowym (resortowym) . Reformy zostały przeprowadzone przez następczynię Karola VI - cesarzową Marię Teresę i jej syna Józefa II.
Przeprowadzone reformy zarządu służyły przede wszystkim interesom państwa absolutnego
Cechą charakterystyczną tego okresu było to, że administracja została oparta na zasadach centralizmu i biurokratyzmu a ponadto wprowadzono wyraźny rozdział między administracją i sądownictwem.
Administracja w monarchii habsburskiej na przełomie XVIII i XIX wieku Administracja centralna Zarząd centralny powierzono pięciu kolegialnie zorganizowanym instytucjom resortowym Nadworna Rada Wojenna - zajmowała się sprawami zarządu wojskiem
W połowie XVIII w podzielona została na trzy wydziały
Do spraw rekrutacji, kwaterunku i zaopatrzenia w żywność
Do spraw sądowniczych
Ekonomiczny Nadworna Izba Skarbowa - zajmowała się sprawami finansów państwa czyli tzw. zarządem skarbu
Dla kontroli nad rachunkowością w 1762 r. utworzono ponadto Nadworną Izbę Rachunkową Kancelaria Stanu - sprawowała zarząd dworu monarszego oraz spraw zagranicznych Najwyższa Izba Sprawiedliwości - pełniła funkcję naczelnego zarządu wymiaru sprawiedliwości a zarazem sądu najwyższego Zjednoczona Kancelaria Nadworna Czesko - Austriacka - zajmowała się sprawami zarządu wewnętrznego czyli administracji. Podzielona była na 13 departamentów odpowiadających resortom administracji państwowej
Ponadto w 1761 r. powołano do życia Radę Stanu jako organ doradczy monarchy, a także kontrolujący wszystkie władze w państwie. Instytucja ta opiniując działalność organów centralnych na potrzeby panującego zapewniała jednolity, oparty na wspólnych zasadach, kierunek zarządu spraw publicznych.
Administracja lokalna
(…)
… centralnych na potrzeby panującego zapewniała jednolity, oparty na wspólnych zasadach, kierunek zarządu spraw publicznych.
Administracja lokalna
Reformy terezjańsko-józefińskie wprowadziły także w 1763 r. jednolity zarząd na szczeblu lokalnym (oprócz Węgier). Kraj podzielony został na:
Gubernie - w liczbie 6, na czele których stali gubernatorzy ( lub w przypadku mniejszych jednostek zwanych starostwami - starostowie krajowi) mający do pomocy radców gubernialnych. Gubernatorów wyposażono w szerokie uprawnienia, z wyłączeniem spraw skarbowych.
Gubernie dzieliły się na :
Cyrkuły - na czele stali starostowie obwodowi - podlegali oni bezpośrednio gubernatorom.
Do kompetencji starostów należały sprawy zarządu oraz policja bezpieczeństwa, ogniowa, targowa, przemysłowa, szkolna, z czasem także zaciąg do wojska…
…. Zarządzali oni majątkiem gromadzkim i sprawowali sądownictwo polubowne.
Do wykonywania zleconych przez cyrkuł funkcji administracyjnych ustanowiono urząd mandatariusza - mianowanego i opłacanego przez właściciela wsi.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)