Mateusz Margol
Paweł Wołczkiewicz
Procesy konsolidacyjne w sektorze bankowym
Wstęp
Konsolidacja w sektorze bankowym jest procesem bardzo złożonym i trudnym do jednoznacznej oceny. Jej zwolennicy podkreślają, że duży, powstały w wyniku konsolidacji bank dysponuje znaczną siłą rynkową oraz wysokim kapitałem, co sprawia, że może osiągać większe zyski niż jednostki małe. Oponenci tych procesów argumentują natomiast, że korzyści wynikające z przeprowadzania fuzji i przejęć są wątpliwe i trudne do uzyskania, a ryzyko niepowodzenia takich transakcji wysokie. Twierdzą też, iż tylko małe struktury są na tyle elastyczne, aby móc skutecznie reagować na zmiany zachodzące na rynkach. O ile ocena konsolidacji budzi wiele kontrowersji, o tyle bezspornym jest, że koncentracja rynków bankowych występuje, a nawet nasila się. Tendencja ta ma przy tym tak duże znaczenie, że staje się obiektem licznych dyskusji i prac badawczych.
Dobrym punktem wyjścia do rozważań dotyczących zjawiska scalania się sektora bankowego może być stwierdzenie, że wszystkie systemy bankowe przechodzą przez procesy konsolidacji, które w wielu przypadkach nie są w pełni zaawansowane lub zakończone, zaś czynniki powodujące połączenia banków nie są stałe i różnią się w zależności od stopnia rozwoju systemu bankowego. Analizując historię systemów finansowych w Ameryce Północnej, Europie i Japonii można dojść do wniosku, że zjawiska połączeniowe nie są wynalazkiem obecnych czasów, gdyż w zasadzie już od przełomu XIX i XX w. obserwuje się istnienie tendencji integracyjnych. Co prawda nie zawsze były one tak silne jak obecnie, ale bezwątpienia możemy zauważyć okresy wzrostu zainteresowania transakcjami fuzji i przejęć, które dotyczą również instytucji bankowych.
Już po tak pobieżnej analizie widzimy, że konsolidacja jest zjawiskiem wielowymiarowym, skomplikowanym, a jednocześnie szalenie ważnym dla uczestników życia gospodarczego. Warto więc głębiej się nad nią pochylić i podjąć próbę szerszego jej omówienia. Teoretyczny zarys procesów konsolidacyjnych
Czynniki wywołujące konsolidację
W przypadku banków głównymi czynnikami wywołującymi współczesne procesy konsolidacyjne są przede wszystkim:
Postępująca deregulacja sektora finansowego
Zmniejszenie ochrony państwa nad rynkiem finansowym
Liberalizacja rynków finansowych
Wzrastająca konkurencja na rynku finansowym.
Tendencje te powodują, że banki zmuszone są do poszukiwania zewnętrznych możliwości wzrostu, ponieważ wzrost wewnętrzny, polegający na dokonywaniu inwestycji bezpośrednich (rzeczowych), nie jest wystarczający. Szczególnie w warunkach dojrzałości, stabilizacji i dużego nasycenia rynku usługami bankowymi najszybszą metodą wzrostu, przyczyniającą się do zwiększenia wartości banku i jego udziału w rynku, staje się właśnie wzrost zewnętrzny, realizowany przez fuzje i przejęcia.
(…)
… rozproszenie.
Ostatnie wielkie transakcje
W wyniku połączenia UniCredito z HVB 2 polskie banki, Pekao S.A. oraz BPH, znalazły się w rękach tego samego podmiotu. Na podstawie umowy z rządem bank BPH został podzielony, a jego większa część została wchłonięta przez Pekao S.A. Natomiast pozostałą część oddziałów i rachunków klientów indywidualnych została nabyta przez GE Money Bank, a w najbliższym roku planowana…
… lub pobudzać napływ obcego kapitału do krajowego rynku).
Tworzenie bankowych holdingów i grup kapitałowych, tzn. zespołów podmiotów w których jednostka dominująca posiada kluczowe pakiety akcji jednostek podporządkowanych. W tym przypadku istnieje jedna wspólna strategia, a decyzje w sprawie polityki kadrowej oraz stanowisk kierowniczych są podejmowane centralnie. Banki wchodzące w skład grupy zachowują prawną samodzielność, ogłaszają własne bilanse, ale też bilanse skonsolidowane dla całego zespołu. Występuje tu współodpowiedzialność wszystkich członków za zobowiązania każdego z nich i współpraca w rozwiązywaniu problemów.
Przez holding bankowy rozumie się taką formę współpracy, w której jednostką dominującą jest spółka holdingowa nieprowadząca działalności bankowej, a zarządzająca pakietami akcji…
… właścicielska, będąca wynikiem przejmowania banków polskich przez kapitał zagraniczny.
Od 1999 r. decyzje dotyczące fuzji banków w Polsce podejmowane są na ogół zagranicą. Taka sytuacja ma miejsce najczęściej w 3 wariantach. Pierwszy, gdy obecny na polskim rynku bank zagraniczny przejmuje kontrolę nad bankiem polskim i łączy go ze swoją spółką-córką ( np. połączenie Citibanku Poland z Bankiem Handlowym). Drugi…
… jest ich fuzja.
W wyniku kryzysu finansowego AIG planuje sprzedać swój polski AIG Bank. Prawdopodobnie zostanie on wchłonięty przez PKO BP.
Zagraniczne transakcje wymuszone krachem finansowym
W rezultacie bankructwa Lehman Brothers we wrześniu 2008 r. jego część inwestycyjna została przejęta przez Barclays. Innym bankiem, który musiał być sprzedany w wyniku negatywnego odczucia kryzysu finansowego był Bear…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)