Przemiany podczas odpuszczania

Przemiany podczas odpuszczania. Podczas wygrzewania w temperaturze niższej od A 1 stali uprzednio zahartowanej zachodzą następujące przemiany:
rozkład martenzytu,
przemiana austenitu szczątkowego w fazę ,
wydzielanie węglika i cementytu w stalach węglowych oraz innych węglików w stalach stopowych,
koagulacja węglików wydzielonych we wcześniejszych stadiach odpuszczania.
W zależności od temperatury możemy wyróżnić kilka stadiów odpuszczania, w których przeważa jedna z przemian (rys.11).
Pierwsze stadium przebiega w zakresie temperatur 80-200°C. Z martenzytu wydziela się węgiel w postaci drobnodyspersyjnego węglika , co powoduje zmniejszenie tetragonalności martenzytu. Powyższym przemianom towarzyszy skurcz próbki. Struktura po odpuszczaniu składa się z martenzytu odpuszczonego, austenitu szczątkowego i wydzieleń węglika .
Drugie stadium przebiega w zakresie temperatur 200-300°C. Przeważają tutaj procesy przemiany austenitu szczątkowego w martenzyt odpuszczony, co powoduje wydłużenie próbki. Struktura stali składa się z martenzytu odpuszczonego i węglika .
W trzecim stadium odpuszczania (300-400°C) następuje całkowite wydzielenie się węgla z martenzytu, rozpuszczanie się węglika  w osnowie i niezależne wydzielanie cementytu. W powyższym stadium odpuszczania następuje silny skurcz próbki. Struktura próbki składa się martenzytu odpuszczonego (roztworu ) i wydzieleń cementytu.
Powyżej temperatury 400°C rozpoczyna się czwarte stadium odpuszczania, w którym zachodzą procesy koagulacji cementytu, polegające na stopniowym rozpuszczaniu się mniejszych cząstek cementytu i wzroście większych. W temperaturze ok. 600°C następuje sferoidyzacja cementytu. Struktura składa się z wysokoodpuszczonego martenzytu (złożonego z bardzo drobnych kulistych cząstek cementytu w osnowie ferrytu).
Rys. 11. Wpływ temperatury odpuszczania na zmiany wydłużenia próbki. ... zobacz całą notatkę