Przekładnie planetarne - wykład.

Przekładnie planetarne
Stopniowe skrzynki biegów o osiach obracających się to skrzynki z planetarnymi przekładniami zębatymi, zwane skrzynkami planetarnymi. Prosty mechanizm planetarny przedstawia rys. Składa się: on z dwóch współśrodkowych Schemat przekładni pla­netarnej
kół zębatych — tzw. koła słonecznego (mniejszego) i koła pier­ścieniowego o uzębieniu naciętym na powierzchni wewnętrznej — oraz z umieszczonych między nimi kół zębatych, tzw. satelitów, obracających się zarówno wokół swych osi, jak obiegających wokół osi całego mechanizmu. Osie satelitów są połączone jarzmem (koszykiem).
Mechanizm planetarny staje się przekładnią wówczas, gdy wyposażymy go w urządzenia do hamowania poszczególnych elementów lub łączenia ich ze sobą — tzn. w hamulce lub sprzęgła.
Przełożenia uzyskuje się poprzez wyhamowanie poszczególnych elementów przekładni. Przełożenie bezpośrednie (j = 1) uzyskujemy przez sprzęgnięcie ze sobą dwóch elementów mechanizmu. Wówczas przekładnia obraca się jako jedna całość, a prędkości kątowe wałów napędzającego i na­pędzanego są sobie równe.
Zależność kinematyczną między prędkościami kątowymi koła słoneczne­go, koła pierścieniowego i jarzma przedstawia wzór Willisa:
w którym:
s , p , j - prędkości kątowe kół słonecznego i pierścieniowego oraz jarzma,
- przełożenie kinematyczne między kołami słonecznym i pierścieniowym w przy­padku unieruchomienia jarzma.
Chcąc obliczyć przełożenia pomiędzy poszczególnymi elementami przekładni wstawiamy za prędkość elementu zahamowanego 0 i odpowiednio przekształcamy powyższy wzór Willisa Jednorzędowy mechanizm planetarny nazywamy mechanizmem prostym. W skrzynkach biegów stosuje się mechanizmy złożone z kilku połączonych ze sobą mechanizmów prostych — tzw. rzędów planetarnych. Poszczególne biegi w takiej skrzynce uzyskuje się blokując odpowiednio jej hamulce.
Skrzynki takie, produkowane w różnych wersjach, mają tę wspólną cechę, że stosuje się w nich tyle rzędów planetarnych, ile biegów w przód ma skrzynka. Jeden z rzędów zapewnia zarazem bieg wsteczny. Skrzynki wypo­saża się zwykle w półautomatyczne - preselekcyjne - urządzenia sterujące. Kierowca wybiera dźwigienką żądany bieg, a właściwą czynność przełączania przekładni wykonuje siłownik, działający na odpowiedni hamulec.
Czterostopniowa planetarna skrzynka biegów typu Wilson: a) schemat działania, b) konstrukcja
Bezstopniowe skrzynki biegów — przekładnie hydrokinetyczne
Ciągłą (bezstopniową) zmianę przełożeń można uzyskać wieloma sposoba­mi, stosując przekładnie mechaniczne, hydrauliczne (hydrokinetyczne lub hydrostatyczne) lub elektryczne. Z przekładni bezstopniowych w samocho­dach najczęściej stosuje się przekładnie hydrokinetyczne.

(…)

… w samo­chodach.
Jeżeli wskutek napotkanego wzniesienia drogi, przeciwnego wiatru, bądź jakichkolwiek innych przyczyn, opory ruchu pojazdu wzrosną, to zmniejsza się prędkość jazdy i zmniejsza się prędkość obrotowa turbiny, związanej układem napędowym z kołami. Spadek prędkości obrotowej turbiny w sto­sunku do prędkości pompy powoduje wzrost różnicy sił odśrodkowych, dzia­łających na cząsteczki cieczy wypełniającej przestrzeń międzyłopatkową wir­ników. Szybsze wirowanie cieczy między łopatkami powoduje powstanie większego momentu reakcyjnego na kierownicy, w wyniku czego wzrasta moment obrotowy na wale napędzanym przekładni i na kołach. Umożliwia to pokonanie napotkanych oporów ruchu i ponowne zwiększenie prędkości jazdy.
W sprzęgłach hydrokinetycznych moment na turbinie Mt jest zawsze rów­ny momentowi…
… (bezstopniową) zmianę przełożeń można uzyskać wieloma sposoba­mi, stosując przekładnie mechaniczne, hydrauliczne (hydrokinetyczne lub hydrostatyczne) lub elektryczne. Z przekładni bezstopniowych w samocho­dach najczęściej stosuje się przekładnie hydrokinetyczne.
W przekładni takiej, podobnie jak w przypadku sprzęgła hydrokinetycznego, czynnikiem przenoszącym napęd jest ciecz wirująca między łopatkami wirników…
... zobacz całą notatkę