PROGNOZOWANIE I SYMULACJE
dr Tomasz Głuszkowski
(wykłady)
LITERATURA PRZEDMIOTU:
1. P. Dittmann „Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie” (AE,
Wrocław 1999 - wyd. 4)
2. Red. M.Cieślak „Prognozowanie gospodarcze” (AE, Wrocław 1997 - wyd. 2
poprawione)
3. A. Zaliaś „Teoria prognozy” (PWE, Warszawa 1997)
4. U. Siedlecka „Prognozy ostrzegawcze” (AE, Wrocław 1993)
5. Z Lipińska, T. Smiłowska, B.Suchecki „Wybrane metody prognozowania
krótkookresowego” (GUS ZBSE, Warszawa 1984)
6. S. Makridakis, S.C. Wheelwright, V.E. McGee, Forecasting, John Wley,
New York 1983
DYŻURY:
Wydział Zarządzania UŁ,
Łódź, ul. Matejki 22/26
Pokój 130 , I piętro
WTOREK
godz.16,00 – 17,30
CEL ZAJĘĆ:
Poznanie narzędzi, metod i technik komputerowego opracowywania prognoz
prostych, wariantowych, opartych na modelach tendencji rozwojowej,
przyczynowo-skutkowych, wielorównaniowych ekonometrycznych. W trakcie
zajęć laboratoryjnych studenci będą wykorzystywać arkusz kalkulacyjny
Excel, za pomocą którego będą mogli przeprowadzić analizy ilościowe zjawisk
gospodarczych, dokonać prognoz oraz symulacji.
TEMATYKA ZAJĘĆ:
1. Podstawowe definicje i pojęcia.
2. Zasady
predykcji
ekonometrycznej,
etapy
postępowania
przy
prognozowaniu, ocena jakości prognozy, mierniki
3. Modele trendu i modele tendencji rozwojowych
4. Metoda dekompozycji szeregu czasowego, a metoda wprowadzania
zmiennych zerojedynkowych
5. Modele przyczynowo-skutkowe
6. Modele ważone
7. Symulacja i inne metody wykorzystywanie w prognozowaniu (algorytmy
genetyczne)
8. Praktyczne przykłady zastosowania prognozowania i metod symulacyjnych i
ich realizacja w arkuszu Excel.
2
PROGNOZOWANIE
Zasadnicze powody potrzeby prognozowania:
• niepewność przyszłości
• opóźnienia w czasie między momentem podjęcia decyzji, a wynikłymi skutkami tej
decyzji
PROGNOZY SPRZEDAŻY
Najważniejsze prognozy w przedsiębiorstwie
• przeznaczone są do tworzenia planu biznesowego
• mają wpływ na plany produkcji, wielkości zapasów, projektowany przepływ gotówki i
wyniki firmy
Na przewidywanie przyszłości wpływają najrozmaitsze zjawiska :
• biologiczne
• psychologiczne
• indywidualne potrzeby klientów
• sposoby reagowania potencjalnych klientów na bodźce
• siła wkładana w realizację celów
identyfikacja każdego z tych zjawisk jest wręcz niemożliwa.
Trzeba pamiętać, że:
• nie dysponujemy całkowitą informacją o nabywcach produktów
• działania konkurentów mogą przyczynić się do zmiany efektów stosowanych przez firmę
działań
• nie kontrolowane przez firmę otoczenie marketingowe może się zmienić, co może
wpłynąć na trafność prognozy
PODSTAWOWE POJĘCIA PROGNOZOWANIA
PROGNOZA - jest stwierdzeniem odnoszącym się do określonej przyszłości, formułowanym z
wykorzystanym dorobku nauki, weryfikowanym empirycznie, niepewnym, ale
akceptowanym
- oznacza przyjęcie założenia o stałości związków między zjawiskiem
prognozowanym, a oddziałującym nań innymi czynnikami
POSTAWA PASYWNA
POSTAWA AKTYWNA
- przyjęcie założenia, że przyszłość jest mniej lub bardziej
(…)
… arytmetycznych.
SKALE POMIAROWE
A.
SKALE ZMIENNYCH MIERZALNYCH
Zmienne mierzalne mogą być wyrażone na:
•
•
•
B.
skalach bezwzględnych,
skalach interwałowych
skalach stosunkowych (względnych)
SKALE ZMIENNYCH NIEMIERZALNYCH
•
skala nominalna - zmienne wyrażone w tej skali nazywane są również
klasyfikującymi, ponieważ określa ona podziała zbioru na równoważne klasy (na
przykład kolory). Zakres informacji…
…
prawdopodobieństwie zdarzenia). Jeśli dane zdarzenie będzie miało miejsce, to jakie będą
tego konsekwencje (efekt domina)
ALTERNATYWNE SCENARIUSZE - zdarzenia, które mogą zaistnieć z określonym
prawdopodobieństwem; najbardziej prawdopodobne należy przeanalizować
JAKOŚCIOWE TECHNIKI PROGNOZOWANIA
ZALETY:
Zaangażowanie wielu ludzi do oceny
wielkości sprzedaży w swoim rejonie
(zaangażowany personel lepiej akceptuje…
….
Asortymentowe prognozy średnioterminowe mogą być powiązane z celami działów
sprzedaży i budżetem sprzedaży.
Budżet sprzedaży pokazuje firmie jak dużo zarobi się na sprzedaży danego produktu
(budżetowany koszt, cena i marża brutto).
KRÓTKOTERMINOWA PROGNOZA SPRZEDAŻY
Prognozy krótkoterminowe mają wpływ na plany operacyjne produkcji (zbyt duża sprzedaż
może doprowadzić do utraty zdolności produkcyjnych, zbyt…
… do
wielkości prognozowanych (zmieniają się
warunki na rynku, których model do
prognozowania
może nie uwzględniać - w takich przypadkach
należy wykorzystując wyniki modelu również
skorzystać z wiedzy na temat rynku i
doświadczenia
16
DRZEWA DECYZYJNE
Struktura drzewa ma pomóc w prognozowaniu poprzez określenie punktów decyzyjnych.
Główne znaczenie tej techniki to ułatwienie rozważenia wszystkich możliwych wyborów i
wszystkich możliwych rezultatów każdego wyboru.
Konstrukcja drzewa decyzyjnego składa się z 2 etapów:
1. pokazanie wszystkich wyborów
2. wyrażenie w wartościach prognoz jakościowych
Tworzenie drzewa rozpoczyna się od punktu decyzyjnego
• pomaga to zidentyfikować punkt decyzyjny (kwadrat)
• do każdego wyboru prowadzi gałąź
Kwadrat jest punktem decyzyjnym
A, B, C i D reprezentują 4 alternatywy…
….
Czynniki ujemnie wpływające na dokładność prognozy:
•
•
•
zmiany polityczne (silny wpływ na parytet walut - zmiany w wynikach firm)
zmiany środowiskowe (na przykład: otwarcie tunelu pod kanałem L a Manche)
zmiany technologiczne (dostępność szybszych maszyn - obniżka kosztów produkcji +
więcej towarów na rynku = zmniejszenie cen na rynku)
22
•
•
zmiany społeczne (zmiany wzorów, mody, akceptacji społecznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)