To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Problemy gospodarcze i reformy Władysława Grabskiego. Spory o reformę rolną
Na działaniach stabilizujących gospodarkę skoncentrował się Władysław Grabski, od 19.12.1923r minister skarbu i szef rządu pozaparlamentarnego.
W początkach 1923r Grabski powstrzymał przejściowo spadek marki. Z jego inicjatywy wprowadzono wówczas (1405.1923) jednolity podatek przemysłowy, do którego doliczano pół procent na cele komunalne. Zadawalające efekty gwarantowała szybkość działania w tym także w kwestiach zastrzeżonych ustawowo wyłącznie dla parlamentu. W. Grabski w związku z tym zażądał na jeden rok dla prezydenta nadzwyczajnych pełnomocnictw pozwalających na rozstrzyganie dekretami pojawiających się problemów. 11.01.1924r parlament uchwalił odpowiednią ustawę i to nawet w szerszym zakresie niż tego zażądał premier, ale skrócił czas jej obowiązywania do 30.06.1924r na jej podstawi można było: 1) zmienić wysokość niektórych podatków (np. gruntowego) i przyspieszyć płatność innych ( np. od kapitałów i rent)
2) wprowadzać, w zależności od koniunktury zmiany w taryfie celnej
3)przekazywać samorządom niektóre zadania należące do obowiązków państwa
4) zaciągać pożyczki zagraniczne
5) zatwierdzać zmiany w statutach kredyty długoterminowego 6) zmienić strukturę własności przedsiębiorstw państwowych. 7) wprowadzać nowa walutę i utworzyć nowa instytucje emisyjna zamiast Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej.
Zgodnie z koncepcja Grabskiego normalne wpływy z podatków, cła monopoli powinny równoważyć wydatki budżetowe. Dlatego dbał on nie tylko o powiększanie tych pierwszych ale tez o ograniczanie drugich. Sytuację w okresie przejściowym miał ratować podatek majątkowy i zapowiedziane rozpisanie pożyczki wewnętrznej, choć rynek wewnętrzny i tak był już w zasadzie wyczerpany. Oszczędności uzyskiwano po przez przyjecie zasady ze przedsiębiorstwa powinny być samowystarczalne, toteż najsłabsze zlikwidowano lub sprzedano, a pozostałe musiały zarabiać na siebie. W ramach reform zredukowano wydatnie m.in. wysokość dotacji do kolei, co spowodowało poważny wzrost taryf przewozowych i cen biletów pasażerskich i w rezultacie przejazd koleją stał się dla wielu osób nie osiągalnym luksusem.
Pierwszym sukcesem było powstrzymanie inflacji, poprzez sprzedaż posiadanych zapasów obcych walut głównie dolarów. W rezultacie osoby posiadające oszczędności w walutach obcych zaczepu się ich pozbywać gdyż ich dalsze posiadanie mogło przynieść starty. Dzięki temu zasoby walutowe PKKP zaczęły szybko wzrastać a marka została ustabilizowana. 1.02 po zapewnieniu sobie rezerw wstrzymano druk pieniędzy od tego czasu dochody miały pokrywać wydatki.
(…)
… własnością instytucji i organizacji publicznych w tym także Kosciola Katolickiego, oraz za odszkodowaniem nadwyżki z majątków prywatnych, przekraczające ustalone maksimum tzn. 60 lub 180 ha w Polsce centralnej 400ha na Kresach wschodnich i zachodnich. Z parcelacji mieli korzystac w pierwszej kolejności robotnicy rolni, chłopi bezrolni i małorolni, zwłaszcza jeżeli legitymowali się odbyciem służby w wojsku…
… monopoli państwowych, ograniczenie liczby świat, i wprowadzenie licznych dodatkowych opłat np. od świadectw szkolnych.
Rok 1924 zakończył siep omylnie, gdyż zamknięto go z nadwyżką dochodów nad wydatkami. Jednak trudności zaczęły szybko narastać w 1925r. Spadły wówczas wpływy z podatków. Kiepskie urodzaje w 1924r zmniejszyły dochody z eksportu płodów rolnych. Narastający stan napięcia na kresach…
… postanowienia- korzystania przez Polskę z przyznanej jej traktatem wersalskim jednostronnej klauzuli najwyższego uprzywilejowania w handlu z Niemcami tzn. obowiązku udzielania prze nie Polsce wszystkich przywilejów w handlu zagranicznym jakiemukolwiek innemu państwu, oraz umowa genewska z 15.05.1922 zobowiązująca Niemcy na 3 lata do bezcłowego przyjmowania wszystkich produktów pochodzących z polskiej część…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)