To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
problem percepcji - spór o dane zmysłowe
Zagadnienie przedmiotu percepcji - stanowiska:
1. Naiwny realizm (bezpośredni, zdroworozsądkowy) - przedmiotami percepcji są przedmioty fizyczne, materialne i ich własności, które istnieją obiektywnie, niezależnie od czyjegokolwiek postrzegania tych przedmiotów. Są mniej więcej takie, jakie je postrzegamy. Postrzegamy je bezpośrednio.
Odpowiedzi na realizm naiwny:
2. Idealizm - przedmiotami percepcji są idee, układy wrażeń, konstrukty myślowe.
3. Realizm wyrafinowany - przedmiotami percepcji nie są rzeczy materialne, lecz dane zmysłowe. Teoria danych zmysłowych - byty, ale mniej zależne od nas niż samo ich postrzeganie. Gdy obserwujemy przedmiot fizyczny, postrzegamy dane zmysłowe. Istnieją rzeczy materialne, ale nie wiadomo, jakie są i czy są zgodne z naszymi danymi.
Dane zmysłowe:
(1) Dane zmysłowe istnieją, gdy są spostrzegane - nie zobowiązuje to do przyjęcia żadnej tezy o ich trwałości. (2) Każdy umysł ma do czynienia od czasu do czasu z jakimiś danymi zmysłowymi. (3) Nie jesteśmy zobowiązani do przyjęcia jakiejkolwiek tezy na temat ontologicznego statusu danych zmysłowych. (4) Nie jesteśmy zobowiązani do przyjęcia jakiejkolwiek tezy na temat ich genezy.
Dane zmysłowe mają być końcowymi elementami procesu spostrzegania, poznawanym bezpośrednio. Zapewniają interpretację treści kognitywnych jako mentalnych, umożliwiają proste wyjaśnienie rozmaitych wyglądów tego samego przedmiotu, iluzji, halucynacji, powidoków. Wedle realizmu naukowego, potoczny obraz świata jest kształtowany przez dane zmysłowe przyczynowo uwarunkowane przez prawdziwą realność uwarunkowaną przez naukę. Nie ma też problemu z dystansem czasowym.
Dane zmysłowe są bezpośrednim przedmiotem spostrzeżeń mylnych (argument z relatywności spostrzeżeń, argument z iluzji, argument z halucynacji).
Dane zmysłowe są bezpośrednim przedmiotem spostrzeżeń adekwatnych, przy założeniu, że istnieje kryterium odróżnienia spostrzeżeń mylnych od adekwatnych (argument z braku różnicy jakościowej między spostrzeżeniami mylnymi i adekwatnymi, argument z ciągłości zmian - spostrzeżenia mylne i poprawne przechodzą w siebie w sposób ciągły, argument z zależności przyczynowej - rzeczy materialne istnieją niezależne od naszego ich spostrzegania, a przedmioty spostrzegane bezpośrednio nie).
Ayer - Teoria danych zmysłowych ma sens tylko przy interpretacji lingwistycznej. Powyższe argumenty nie mają charakteru ani empirycznego, ani logicznego. Można przyjąć przeciwne założenia - problem danych zmysłowych nie dotyczy faktów, lecz języka. Nie ma różnicy empirycznej, różnica pojawia się tylko przy opisie doświadczenia. Kwestia wyboru języka - język danych zmysłowych jest prostszy, dogodniejszy, spójniejszy do opisu doświadczenia zmysłowego, nie wikła się w problemy (relatywności spostrzeżeń), unika sceptycyzmu. Powiedzieć coś o rzeczy materialnej to powiedzieć coś o serii danych zmysłowych.
(…)
… coś o rzeczy materialnej to powiedzieć coś o serii danych zmysłowych.
Konsekwencja - rzeczy materialne to konstrukty z danych zmysłowych. Stwierdzenie istnienia krzesła nie wynika z żadnych zdań o danych zmysłowych.
Austin - ostra krytyka teorii danych zmysłowych z pozycji filozofii języka potocznego. Zagadnienie tego, co postrzegamy - przedmioty materialne czy dane zmysłowe - jest zbyt prosto sformułowane i wiedzie na manowce. Spostrzegamy różne rodzaje przedmiotów, które trudno pogrupować na dwa rozłączne rodzaje z metafizyczną przepaścią - nieuzasadnialne na gruncie języka. Zwykły człowiek wcale nie twierdzi, że postrzega rzeczy materialne, jak imputuje mu filozof. Ayer stworzył fikcyjne dychotomie: rzeczy materialne - dane zmysłowe, postrzeżenie mylne - adekwatne, spostrzeganie pośrednie - bezpośrednie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)