Prawoznawstwo - System prawa

SYSTEM PRAWA
Sam termin „system” oznacza pewną całość złożoną z powiązanych ze sobą elementów. Te elementy powiązane są wedle określonych zasad.
Systemy możemy podzielić na grupy, ze względu na:
genezę systemu:
systemy naturalne,
systemy sztuczne
na cechy elementów składających się na dany system i więzi, które te elementy łączą w całości:
systemy realne - składają się z materialnie istniejących obiektów
systemy nominalne (pojęciowe) - elementami tych systemów są twory kulturowe czyli wartości, normy, pojęcia abstrakcyjne.
System prawny to zbiór norm prawnych, norm generalnych i abstrakcyjnych wysłowionych w tekstach aktów normatywnych i obowiązujących w danym państwie w określonym czasie. Te normy są ze sobą odpowiednio powiązane i są one uporządkowane.
system statyczny - normy są powiązane więzią treściowa
system dynamiczny - normy są powiązane więzią hierarchiczną. Następuje przekazanie kompetencji do stanowienia norm prawnych.
ELEMENTY SYSTEMU PRAWA I ZWIĄZKI MIĘDZY NIMI
Elementy systemu prawa pozytywnego są tylko normy prawne. Przepisy dostarczają jedynie materiału do budowy norm prawnych. Związki łączą normy prawne jako elementy systemu prawa. Mogą one mieć charakter związków treściowych, hierarchicznych i formalnych.
Związki treściowe polegają na:
istnieniu powiązań logicznych między normami, tzn. że treść jednej normy pozostaje w logicznej zgodności z treścią innych norm co do zasady,
istnieniu wspólnej podstawy aksjologicznej norm należących do systemu,
jednolitości pojęć języka prawnego a co najmniej konieczności nadawania terminom używanym w tekstach prawnych tych samych znaczeń
Związki hierarchiczne (wynikające z hierarchii norm) prowadzą do przyjęcia, że normy stanowione przez organ państwa lub samorządu wyżej usytuowanych w hierarchii organów mają wyższą moc obowiązywania. Normy stanowione przez organy niżej położone w tej hierarchii nie mogą być sprzeczne z normami o wyższej mocy.
Związki formalne (wynikające z relacji formalnych) polegają na tym, że tworzenie norm w procesie stanowienia jest aktem, inaczej czynnością konwencjonalną, który będzie skuteczny jedynie wówczas, gdy odbywa się w ramach prawnie określonych kompetencji i procedur.
Do systemu prawa należą nie tylko normy wprost wyrażone w przepisach prawnych ale również normy konsekwencje, które są wyprowadzane za pomocą reguł inferencyjnych.
Reguły inferencyjne są to reguły wyprowadzania norm z norm.
Do systemu prawnego nie należą normy usunięte z tego systemu w wyniku zastosowania reguł kolizyjnych (derogacji) bądź w rezultacie zastosowania innych zabiegów prowadzących do zakończenia ich obowiązywania.
... zobacz całą notatkę