doc zajmuje 14 stron i zawiera opracowane zagadnienia z przedmiotu Podstawy prawa, powadzonego przez dr Piotra Wiatrowskiego na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.
Notatka zawiera zbiór definicji opisujących:
prawo przedmiotowe, prawo zwyczajowe, prawo przedmiotowe, prawo stanowione, prawo podmiotowe, prawa podmiotowe względne, prawa podmiotowe bezwzględne, prawa podmiotowe względne, prawa podmiotowe bezwzględne, prawa podmiotowe majątkowe, prawa podmiotowe niemajątkowe.
Ponadto w notatce znajdują się opracowane następujące zagadnienia:
najważniejsze funkcje prawa, prawo a moralność, norma prawna a przepis prawny, podział norm prawnych, stosunek prawny, hierarchia aktów normatywnych.
Dodatkowo opracowane zostało postępowanie administracyjne, w tym również sądowoadministracyjne.
Notatka pozwoli na usystematyzowanie i uzupełnienie wiedzy z przedmiotu Podstawy prawa, a także przygotowanie się do zajęć.
Prawo przedmiotowe
to całość norm, czyli reguł postępowania, uznanych lub ustanowionych i chronionych przez państwo. Prawo zwyczajowe
kształtuje się w określonej społeczności przez długie lata i jest przez tę społeczność przestrzegane jako obowiązujące, a zatem również państwo uznaje je za obowiązujące.
Przez zwyczaj
rozumie się powszechnie stosowaną w danym czasie, środowisku i w stosunkach społecznych praktykę określonego postępowania. Prawo zwyczajowe
ma charakter normatywny i dlatego sądy stosują jego normy bezpośrednio, a zwyczaj jest stosowany przez sądy dopiero z mocy i w zakresie ustawowego odesłania, gdy konkretny przepis prawa stanowionego odsyła do zwyczaju.
Prawo stanowione (pisane)
tworzą kompetentne organy państwowe (np. Sejm, Prezydent RP, Rada Ministrów) przez uchwalanie lub wydawanie aktów normatywnych (np. ustaw, rozporządzeń). Prawo przedmiotowe
o ogół przepisów zawartych w aktach normatywnych i norm prawa zwyczajowego, obowiązujących w danym państwie.
Prawo podmiotowe
to ogół uprawnień przypisanych jednostce na określonej podstawie, którą stanowią z reguły normy prawa przedmiotowego.
Najbardziej przydatny jest podział praw podmiotowych na:
względne i bezwzględne,
majątkowe i niemajątkowe,
zbywalne i niezbywalne,
Prawa podmiotowe względne
są skuteczne tylko wobec określonej osoby lub osób - np. sprzedawca ma prawo żądać zapłaty ceny tylko od kupującego, a poszkodowany ma prawo żądania odszkodowania tylko od osób odpowiedzialnych za wyrządzoną szkodę.
Prawa podmiotowe bezwzględne
są natomiast skuteczne względem wszystkich - np. właściciel ma roszczenie wobec każdej osoby, aby nie naruszała jego prawa własności.
Prawa podmiotowe względne
są skuteczne tylko wobec określonej osoby lub osób - np. sprzedawca ma prawo żądać zapłaty ceny tylko od kupującego, a poszkodowany ma prawo żądania odszkodowania tylko od osób odpowiedzialnych za wyrządzoną szkodę.
Prawa podmiotowe bezwzględne
są natomiast skuteczne względem wszystkich - np. właściciel ma roszczenie wobec każdej osoby, aby nie naruszała jego prawa własności.
Prawa podmiotowe majątkowe
mają wartość w sensie ekonomicznym, a zatem do tych praw zaliczamy prawo własności (np. samochodu), użytkowanie wieczyste, patent lub prawo ochronne na znak towarowy.
Prawa podmiotowe niemajątkowe
wyrażają inne wartości, niż ekonomiczne - np. prawo do czci, godności, prawo do nazwiska albo prawo do wizerunku.
Prawa podmiotowe zbywalne
mogą być przeniesione na inną osobę (np. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, użytkowanie wieczyste).
Prawa podmiotowe
(…)
… wykonania tych obowiązków. Wierzycielem jest organ uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia.
Zobowiązany w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która nie wykonała w terminie obowiązku.
W administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym może wystąpić osoba trzecia.
Wszczęcie egzekucji…
… prawa miejscowego (np. uchwała rady gminy).
Aktami normatywnymi nie mającymi charakteru powszechnie obowiązującego są, zwane aktami „resortowymi” (lub aktami „wewnętrznymi”) :
- uchwały podejmowane przez kolegialne, centralne organy administracji rządowej (np. - uchwały Rady Ministrów lub Komisji Papierów Wartościowych i Giełd),
- zarządzenia Prezydenta RP lub ministrów (mogą być wydawane…
…:
wznowienie postępowania,
stwierdzenie nieważności decyzji,
uchylenie lub zmiana decyzji niewadliwych.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
W postępowaniu sądowoadministracyjnym w pierwszej instancji orzekają wojewódzkie sądy administracyjne, a drugą instancją jest NSA. Sądy administracyjne są sądami kasacyjnymi.
Postępowanie przed sądem administracyjnym jest postępowaniem sądowym, opartym na zasadzie…
… terytorialnego, h/ bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt. a - d.
Postępowanie przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi
Wniesienie skargi z zasady nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności.
W postępowaniu wstępnym następuje skompletowanie akt w celu ustalenia dopuszczalności podjęcia postępowania w sprawie. Skarga może okazać się niedopuszczalna.
W toku postępowania sąd wydaje postanowienia (np. o jego zawieszeniu lub odroczeniu) i zarządzenia (np. o połączeniu kilku oddzielnych spraw do łącznego rozpoznania). Sąd może także postanowieniem umorzyć postępowanie.
Rozstrzygnięcia wojewódzkich sądów administracyjnych
W sprawach skarg na decyzje lub postanowienia sąd wojewódzki uwzględniając skargę może:
1/ uchylić decyzję (postanowienie) w całości lub w części, w przypadkach określonych…
… egzekucji administracyjnej, których zobowiązany nie chce dobrowolnie wykonać. Egzekucja administracyjna jest odrębna od postępowania administracyjnego i niezależna od egzekucji sądowej. W trybie egzekucji administracyjnej mogą być egzekwowane obowiązki o charakterze pieniężnym (np. podatki, opłaty, wpłaty na fundusze celowe) oraz obowiązki o charakterze niepieniężnym (np. rozbiórka obiektu budowlanego…
…
Egzekucję administracyjną wszczyna się na wniosek wierzyciela lub z urzędu. Podstawą prawną egzekucji jest tytuł egzekucyjny, którym mogą być akty generalne lub indywidualne.
Środkami egzekucyjnymi w postępowaniu dt.:
Należności pieniężnych jest egzekucja:
z pieniędzy;
z wynagrodzenia za pracę;
ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego;
z rachunków bankowych i wkładów…
….),
rozwiązanie umowy (w tym odstąpienie od umowy),
zwolnienie z długu,
inne, szczególne zdarzenia (np. upływ czasu kończący stosunek prawny, śmierć dłużnika w zobowiązaniu o świadczeniu „ściśle” osobistym).
Odnowienie (nowacja) ma miejsce wówczas, gdy wierzyciel i dłużnik zawierają umowę, z mocy której dłużnik zobowiązuje się do świadczenia innego niż był zobowiązany albo do tego samego świadczenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)