Prawo miejskie, ziemskie i wiejskie

PRAWO MIEJSKIE główne źródła:
wilkierze - akty stanowione przez miasta
ordynacje, statuty - akty wydawane przez króla dla miast królewskich i przez właścicieli miast dla miast prywatnych
ortyle (wyroki o charakterze precedensów)
odrębny system prawa miejskiego zaczął powstawać wraz z lokacją miast polskich na prawie niemieckim
niemieckie spisy prawa np. Zwierciadło Saskie, Wiechbild Saski, Weichbild Magdeburski - tłumaczenia na język łaciński
Zbiór Łaskiego - ZS i WS po łacinie
następnie jako samodzielne dzieło - Mikołaj Jaskier 1535 (+ uzupełniająca romanizująca glosa); dzieło otrzymało aprobatę króla i miało służyć jako tekst obowiązujący w sądach miejskich i wiejskich
Bartłomiej Groicki - znawca prawa miejskieg, „Artykuły prawa magdeburskiego”, przeróbka Karoliny; pierwsze dzieła dot. prawa miejskiego w języku polskim; dobrze zredagowane, liczne wydania odegrały rolę nieoficjalnych kodeksów
plus ich tłumaczenia na język polski(1581) - dokonane przez lwowskiego urzędnika Pawła Szczerbicza - w miastach przeważał element polski lub spolszczony, więc te tłumaczenia przyczyniły się do ujednolicenia praktyki sądów miejskich
coraz większy wpływ niemieckiej Karoliny z 1532
z reguły prawo magdeburskie; powstawały różne wersje, np. prawo średzkie, chełmińskie; ale także system prawa lubeckiego
Groicki - zwolennik kodyfikacji i reformy prawa miejskiego; żądania aby nie nazywać obowiązującego prawa prawem magdeburskim, a ius municipale Polonicum - prawo miejskie choć oparte na wzorach niemieckich poprzez praktykę sądową oddalało się coraz bardziej od tych wzorów i dostosowywało się do polskich warunków
pouczenia prawne udzielane miastom-córkom
później: silniejszy wpływ prawa rzymskiego i kanonicznego
PRAWO ZIEMSKIE źródła tworzenia prawa:
prawo zwyczajowe (consuetudo) / wprowadzane przez praktykę sądową (usus, praxis)
pejudykaty wydawane przez sądy wyższe - „wyroki o mocy ustawy”
prawo stanowione: statuty (silniejsza działalność ustawodawcza tylko w XVI w., choć i tak słaba)
konstytucje - normy uchwalane przez sejm
lauda - akty uchwalane przez sejmiki
kultura prawna w Polsce Złotego Wieku
przenikanie idei renesansu i humanizmu (ruchy reformacyjne)
prawo rzymskie
coraz większe zainteresowanie (związki z uniwersytetami włoskimi, ożywienie nauki prawa rzymskiego w Akademii Krakowskiej)
opinie - należy wprowadzić prawo rzymskie jako obowiązujące lub przynajmniej zreformować prawo polskie według wzorów rzymskich
postulaty ujednolicenia prawa
prawo rzymskie powinno obowiązywać posiłkowo
... zobacz całą notatkę