To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prawo konstytucyjne - termin ten po pierwsze oznacza pewną gałąź prawa, po drugie - dziedzinę wiedzy prawniczej.
Gałąź prawa - zespół określonych norm prawnych.
1. Prawo konstytucyjne jako gałąź prawa.
W znaczeniu węższym - oznacza zespół norm prawnych zawartych w akcie prawnym zwanym Konstytucją; prawo konstytucyjne oznacza tyle, co prawo Konstytucji (termin ten był używany we Francji w okresie IV Republiki 1946-1958),
W znaczeniu szerszym - jest to zespół norm prawnych wyróżnionych ze względu na ich treść bez względu na formę aktu prawnego; kryterium decydującym jest tu przedmiot regulacji. Prawo konstytucyjne - (w znaczeniu szerokim) jest to zespół norm prawnych, których przedmiotem jest regulacja ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa.
2. Prawo konstytucyjne jako określona dziedzina wiedzy prawniczej.
Prawo konstytucyjne posługuje się dwoma metodami badawczymi:
Metoda dogmatyczna - polega na wyjaśnianiu, objaśnianiu treści wykładni norm prawnych ze względu na miejsce gdzie dana norma prawa się znajduje, Metoda prawnoporównawcza - pozwala scharakteryzować dany ustrój polityczny porównując go z systemami politycznymi państw obcych.
Pojęcie prawa konstytucyjnego jako dziedziny wiedzy prawniczej pojawiło się po raz pierwszy w XVIII wieku w pracach francuskiego uczonego Emer'a de Vattel. Wyodrębnienie prawa konstytucyjnego było związane dalej z ideologią Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789 r.) a w szczególności z postulatem tworzenia Konstytucji pisanej. Dzisiaj termin prawo konstytucyjne jako dziedzina wiedzy prawniczej jest powszechnie używany. Wyjątek stanowią państwa niemieckie (Niemcy, Austria) gdzie używa się pojęcia prawo państwowe (Staatsrecht). Podobna sytuacja była w państwach radzieckich (głównie w ZSRR). W Polsce termin prawo państwowe występował w okresie międzywojennym (prof. Z. Cybichowski) oraz po II wojnie światowej (prof. K. Grzybowski, prof. S. Rozmaryn, prof. A. Burda). Termin „prawo państwowe” na studiach prawniczych był używany do 1975 r. Definicja prawa państwowego wg prof. Andrzeja Burdy:
w znaczeniu wąskim - to zespół norm prawnych mających za przedmiot regulację ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa,
w znaczeniu szerszym - to całokształt norm prawnych obowiązujących w danym państwie. Oprócz terminu „prawo konstytucyjne” i „prawo państwowe” używano także terminu „prawo polityczne”. Termin ten wystąpił po raz pierwszy w dziele J.J. Rousseau z 1762 r. pt. „Umowa społeczna” (podtytuł tego dzieła to „Zasady prawa politycznego”). Termin „prawo polityczne” był używany w Polsce w okresie międzywojennym przez prof. W. Komarnickiego. Uważał on za słuszne posługiwać się terminem „prawo polityczne” (a nie prawo konstytucyjne czy prawo państwowe)z dwóch powodów:
(…)
… państwa związane z dochodzeniem praw i obowiązków określonych w prawie materialnym. Istota i pojęcie Konstytucji.
Termin „Konstytucja” pochodzi od łacińskiego słowa „constituere” (ustanawiać, urządzać); od tego czasownika pochodzi rzeczownik „constitucio” (urządzenie, układ, organizacja). W starożytnym Rzymu występowało pojęcie „republican constituere” - termin ten oznaczał czynność prawotwórczą skierowaną na nadanie państwu ustroju politycznego. Czynność „republican constituere” była przeciwstawiana czynnościom prawotwórczym mającym za zadanie nadawanie ustaw zwykłych („leges dare”; „leges scrivere”). W V wieku p.n.e. powołano tzw. komisję dziesięciu, której zadanie było pisanie praw. Komisja ta stworzyła tzw. prawo 12 tablic. W starożytnym Rzymie dyktator mógł nie tylko nadawać prawa zwykłe, ale również mógł zmienić ustrój państwa.
W średniowieczu termin „constitucio” był używany na określenie reguł życia zakonnego. W XVI wieku francuski uczony J. Bodin (czyt. Bodę) używa terminu „constitucio” dla określenia praw fundamentalnych Królestwa Francji W XVIII wieku Monteskiusz używał terminu „constitucio” w trzech znaczeniach:
jako określenie środowiska geograficznego, które - jego zdaniem - wpływało…
…, równe, bezpośrednie, proporcjonalne i tajne (art. 96 ust. 2).
DEFINICJA: Przedmiotem prawa konstytucyjnego jest określenie podstaw ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa.
Prawo konstytucyjne w systemie prawa.
Ulpian (III wiek n.e.) - podzielił system prawa na dwie gałęzie:
prawo publiczne - jest to prawo odnoszące się do interesu państwa.
Prawo prywatne - prawo odnoszące się do korzyści…
… z ustawy; ograniczenie praw i wolności, jak również nałożenie obowiązków może się dokonywać wyłącznie na podstawie ustawy, a nie na podstawie aktu podustawowego.
Szkoła pozytywizmu prawniczego - jest to szkoła późniejsza od czasów powstania konstytucji pisanej (XIX wiek); jest ona utożsamiana przede wszystkim z Niemcami. Szkoła ta przywiązywała najwyższą wagę do prawa pozytywnego, a więc do prawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)