To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: Trybunał Konstytucyjny w Polsce ( powstanie i uprawnienia )
Trybunał Konstytucyjny to instytucja władzy sądowniczej powołana do kontroli działań politycznych podejmowanych przez rządzących, pod kątem ich zgodności z prawem. Z punktu widzenia formalno - prawnego Trybunał Konstytucyjny jest sądem szczególnym powołanym do kontroli konstytucyjności prawa oraz do formułowania jego wykładni. Jego działalność stanowi jedną z formalnych gwarancji praworządności.
Po II wojnie światowej trybunały tego typu stały się wyznacznikiem europejskiego modelu sądowej ochrony konstytucji, jednak sposób ich powoływania oraz zakres kompetencji jest zróżnicowany. W państwach Europy Wschodniej przez długi czas nie uznawano potrzeby tworzenia formalnych gwarancji ochrony konstytucji. Wyjątek stanowiła Jugosławia, w której w 1963 roku powołano Trybunał Konstytucyjny. Zajmował się on głównie rozstrzyganiem spraw między państwami - członkami jugosłowiańskiej federacji.
Przełomem politycznym stało się powołanie Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. Powstał 29 kwietnia 1985 roku jako dowód na chęć demokratyzowania przez władze życia po stanie wojennym. Trybunał Konstytucyjny rozpoczął swoją działalność w 1986 roku. Działalność Trybunału Konstytucyjnego w praktyce oznaczało ograniczenie arbitralności decyzji rządu, który pierwsze sprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym przegrał. W Polsce Trybunał Konstytucyjny stał się zatem jedną z pierwszych instytucji politycznych tworzących zręby systemu demokratycznego, choć w niedemokratycznym otoczeniu.
Po 1989 roku działalność Trybunału Konstytucyjnego uległa znacznemu uaktywnieniu. Wiele z jego orzeczeń dotyczyło spraw budzących społeczne emocje np. legalność wprowadzenia religii do szkół.
Rozstrzygał kwestie sporne między prezydentem a rządzącą koalicją np. sprawa budżetu i podatków na rok 1995.
Stał się w związku z tym przedmiotem politycznej krytyki, prowadzącej z różnych stron sceny politycznej.
Aktualny model prawny Trybunału Konstytucyjnego nie odbiega zbytnio od ustalonego w 1985 roku. Składa się z prezesa i wiceprezesa, których powołuje Prezydent Rzeczypospolitej spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego; oraz z 15 sędziów wybieranych indywidualnie przez Sejm na 9 lat spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą. Ponowny wybór do składu Trybunału Konstytucyjnego jest niedopuszczalny. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w sprawowaniu swego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji; w okresie zajmowania stanowiska nie mogą należeć do partii politycznej, związku zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej; bez uprzedniej zgody sędzia Trybunału Konstytucyjnego nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)