Prawo cywilne: ochrona własności, ochrona nabycia od nieuprawnionego, zasiedzenie, zastaw, hipoteka

Zagadnienia wykładane były w ramach programu kierunku prawo na Uniwersytecie Łódzkim przez profesor Szafnicką.
Jego przedmiotem jest szczegółowe omówienia zagadnienia ochrony własności- zarówno ruchomości jak i nieruchomości. Pryz okazji tego tematu poruszana jest też kwestia wzniesienia budynku na cudzym gruncie.
Kolejnym tematem jest nabycie rzeczy ruchomej od nieuprawnionego- klarownie wyłożone zostały przesłanki.
Następnym tematem jest zasiedzenie.
Kolejną poruszoną kwestią jest zastaw, w tym również opisany został zastaw rejestrowy (cytowanie ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów ułatwia pracę z zagadnieniem).
Ostatnim poruszonym zagadnieniem jest- hipoteka.

PRAWO CYWILNE
Ochrona własności
w całym systemie ochrony praw podmiotowych jest realizowana przez szereg gałęzi prawa: ochrona konstytucyjna
art.21 1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia.
2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.
Art. 64
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.
2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej.
3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.
Oraz prawo realizacji powyższych praw: art. 79
1. Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy praw określonych w art. 56.
Zabór własności jest przestępstwem.
Cel: działanie prewencyjne
KPK- roszczenie adhezyjne, ochrona własności która została naruszona poprzez zabór
Bardziej rozbudowane przepisy znajdą się w prawie administracyjnym.
Ochrona cywilno prawna to głównie ochrona petytoryjna.
Poza ochroną petytoryjną i posesoryjną jest jeszcze ochrona spadku (roszczenie o wydanie rzeczy od osoby, która włada spadkiem, a spadkobiercą nie jest - art.1029).
Art. 1029. § 1. Spadkobierca może żądać, ażeby osoba, która włada spadkiem jako spadkobierca, lecz spadkobiercą nie jest, wydała mu spadek. To samo dotyczy poszczególnych przedmiotów należących do spadku.
§ 2. Do roszczeń spadkobiercy o wynagrodzenie za korzystanie z przedmiotów należących do spadku, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości, jak również o naprawienie szkody z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty tych przedmiotów oraz do roszczeń przeciwko spadkobiercy o zwrot nakładów stosuje się odpowiednio przepisy o roszczeniach między właścicielem a samoistnym posiadaczem rzeczy.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy żąda wydania swego majątku osoba, co do której zostało uchylone orzeczenie o uznaniu jej za zmarłą.
Roszczenie o wyodrębnienie spod egzekucji rzeczy, która należy do innej osoby.
W ramach ochrony petytoryjnej wyróżniamy następujące roszczenia:
1)windykacyjne - rei windykacjo -służy wydobyciu rzeczy od osoby, która włada rzeczą nie będąc do tego uprawnioną, roszczenie wydobywcze

(…)

… może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Z §1 wynika:
Przesłanki:
-rzecz ruchoma
-zawarta umowa - osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą wydaje rzecz nabywcy; oznacza, że jest to nabycie pochodne -działanie osoby…
… wierzytelności (art.314 w 2011 roku zmiana tego przepisu)
Art. 314. W granicach przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego zastaw zabezpiecza także roszczenia związane z wierzytelnością zabezpieczoną, w szczegóności roszczenie o odsetki nie przedawnione, o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o zwrot nakład na rzecz oraz o przyznane koszty zaspokojenia…
… się akcesoryjność hipoteki)
Art. 65- definicja hipoteki
Przedmiotem hipoteki może być także spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, użytkowanie wieczyste, na części ułamkowej nieruchomości (tylko jeśli stanowi udział współwłaściciela), wierzytelność zabezpieczona hipotekom (subtabulant- hipoteka na hipotece)
Przedmiot zabezpieczenia- oznaczenia suma pieniężna art. 68
Powstanie hipoteki: niezbędny jest wpis…
… roku
Do okresu zasiedzenia nie wlicza się tego czasu kiedy państwowe osoby prawne władały nieruchomością w ramach uprawnienie państwa.
Państwo wykonywało swoja władzę w ramach imperium a nie dominum, więc państwo nie było posiadaczem samoistnym.
-orzeczenie zaakceptowane przez część doktryny (prof. Ignatowicz)
-przeciw: Dybowski (sprawiedliwość dziejowa nie może się odbywać mocą decyzji ad hoc ale konieczna…
... zobacz całą notatkę