Prawo administracyjne - Samorząd terytorialny - Zasada subsydiarności

Samorząd terytorialny
Podstawy prawne działania (str215)
Konstytucja - r 7; Europejska Karta Samorządu Terytorialnego (EKST); Ustawy zwykłe: 1990 gminna; 1992 o RIO; 1998 ustrojowe ST, 2002 o wyborze wójta i o mst Warszawa; 2009 o wojewodzie i ARz. w W.; Zasada subsydiarności
Geneza: 1. Doktryna niemieckiego ekonomisty H. Pescha; 2. Encyklika Piusa XI - “Quadra gessimo anno” 1931
Podstawa prawna: W prawie polskim tylko w preambule konstytucji; i w EKST dokładnie art. 4 ust.3 Istota subsydiarności:
Dwa układy odniesienia (np. społeczeństwo/jednostka; państwo/gmina)
Między tymi wspólnotami istnieje specyficzna relacja: każda z nich jako całość ma zabezpieczoną prawnie i faktycznie sferę samodzielności.
Większa wspólnota wspiera mniejszą tylko w ściśle określonych przypadkach = zakaz stosowania działań władczych ponad potrzebę
Subsydiarność ma ch. reguły organizacyjnej= ustrojowej oraz reguły postępowania
Cele: unikaniu centralizmu i omnipotencji państwa
przenoszenie zadań na poziom nadrzędny, jeśli podrzędny nie może ich wykonać
podniesienie efektywności realizacji zadań (fachowość, rzetelność, ekonomika)
Z subsydiarności wypływa dyrektywa sprzeciwu wobec koncentracji zdań w większej wspólnocie; nigdy nie powierzać większej tego co może mniejsza - stąd wypływa zasada decentralizacji; ma prawne skutki - przy tworzeniu prawa; Konsekwencje prawne zasady: podział władzy publicznej oraz dualizm admin terytorialnej (RP: w W)
podział zadań i kompetencji oraz środków finans. i rzecz. Pomiędzy szczeble ST
domniemanie kompetencji na rzecz gminy
decentralizacja władzy publicznej (art. 15)
Zasada decentralizacji
Obecnie: = sposób organizacji aparatu wykonawczego w państwie, w którym JT (G P W) mają samodzielność określoną Ustawą, a ingerencja w pole tej samodzielności - tylko na podstawie U i w f. przez nią przewidzianych - gł. Nadzór weryfikacyjny oparty na kryterium legalności. Samodzielność (zadaniowa i kompetencyjna, statutowa, majątkowa, finansowa i w zakresie nadzoru)
Dynamiczna wersja d: nieustanny przepływ zadań i władzy między strukturą (Statyczna: prawnie okr. ramy)
Art. 15 ust. 1 K : decentralizacja = zasada ustrojowa. Decentralizację realizują organy samorządu.
Decentralizacja władzy publ. = przeniesienie imperium na podmioty odrębne od władztwa jako osoby pr. prawa publ. oraz wyposażenie ich w kompetencje, środki fin. i rzeczowe (brak hierarchicznego podporządkowania)
JST wykonują zadania

(…)

… mienia komunalnego z mienia państwa Sprawowanie nadoru nad dz. JST
Właściwość organów JST przy załatwianiu indywidualnych spraw adm,. TK: zabezpiecza samodzielność, bo kontroluje zgodność z K, U i RUM, f. zabezpieczająca samorząd, rozpatruje wnioski o zgodność z K aktów wykonawczych. Ochrona samodzielności - skarga do WSA na akt nadzoru, skargi na D, wniosku do NSA o rozstrzygnięcie sporu adm., powództwa do sadu powszechnego, wniosku do TK, skargi konstytucyjnej. Wojewoda
Sejm
Prezes RM
…
…. Nie dotyczy aktów prawotwórczych kierownictwa wewn. Oraz poleceń organów ARz.
Nadzoru celowościowego = fachowego: kryteria: celowość, rzetelność i gospodarność. (EKSL zezwala w zadaniach delegowanych, brak w K). Zasada ta działa tylko U w RIO i U o wojewodzie… co do zadań zleconych.
Neutralizowania nadzoru mechanizmami kontroli wewn. : możliwość samokontroli (błędy, usprawnienie dz.) przed nadzorem…
…. Konieczność wiązania wydatków z możliwościami finansowymi. Źródła:
Dochody własne (ch. Danin publ. = podatki, opłaty)
dochody zasilające
mechanizm równoważenia budżetów terenowych (np. janosikowe)
Pośrednia, system mieszany
kategoria podatków wspólnych (udział JST w podatkach państwowych)
SUBWENCJA OGÓLNA
DOTACJA CELOWA
typ
zadania własne
zadania własne i zlecone
zakres
ogół zadań
określone zadania
cele…
... zobacz całą notatkę