III Prawo a moralność: Innymi systemami normatywnymi, za pomocą których poddaje się kontroli zachowanie człowieka jest:
Religia
Obyczaj
Moralność itp. Etos - ogół norm społecznych, regulujących zachowania członków danego społeczeństwa; skomplikowany układ relacji między różnymi systemami normatywnymi. Moralność - obejmuje te normy społeczne, które kwalifikują zachowania jako dobre lub złe, słuszne lub niesłuszne.
PRAWO (norma prawna)
MORALNŚĆ (norma moralna)
Stopień formalizacji i instytucjonalizacji
b. sformalizowane i zinstytucjonalizowane; specjale procedury tworzenia i stosowania norm, skomplikowane układy instytucji i procedur (parlament, administracja, sądy, więzienia); może być tworzone, zmieniane i uchylane; Normy p są bardziej precyzyjne i określone.
System niesformalizowany i niezinstytucjonalizowany; brak możliwości zmian; proces powstawania norm moralnych - spontaniczny; nie podlega dekretowaniu; bardzo ogólne wskazania;
Obowiązywanie norm
Uzasadnienie tetyczne - źródłem jest akt władzy kompetentnego organu państwowego (ustawa-sejm, rozporządzenie - rada ministrów);
Uzasadnienie aksjologiczne; zaczyna obowiązywać, gdy upowszechni się przekonanie, że określone zachowanie jest dobre (złe), słuszne (niesłuszne), w związku z tym norma moralna określa sposób zachowania; źródło - spontanicznie rozwijające się oceny, oparte o aprobatę społeczną;
Sankcje
sformalizowane i zinstytucjonalizowane, wymierzane przez specjalne organy sądy, w specjalnym trybie (proces), po zastosowaniu procedury; sankcje skupione Niesproceduralizowane i wyczerpują się w różnego rodzaju aktach społ. potępienia i dezaprobaty; sankcje rozsiane Przedmiot regulacji
Zewnętrzne zachowania ludzi; wina - podstawowa forma odpowiedzialności prawnej; Odpowiedzialność doxatyczna - odpowiedzialność za motywy, intencje i przekonania (nie życz bliźniemu co tobie nie miłe)
Podmioty
Osoby fizyczne; organizacje, instytucje (osoby prawne)
Osoby fizyczne
Stosunek do państwa
Strukturalnie powiązane z państwem; organy państw. tworzą, zmieniają i uchylają normy prawne;
Nie jest strukturalnie powiązana z państwem; Relacje między prawem a moralnością: Przedmiotowe - jaki zachodzi stosunek regulacji między prawem a moralnością:
Prawo to minimum moralności - zakres czynów regulowanych przez prawo mieści się w zakresie czynów regulowanych przez moralność, każdy czyn uregulowany przez prawo ma odpowiednik w regulacji moralnej;
Krzyżowanie się moralności i prawa - istnieją takie zachowania, które reguluje moralność, a nie reguluje prawo; regulowane wyłącznie przez prawo, a nie przez moralność oraz zachowania regulowane i przez prawo i przez moralność;
(…)
…) str.50
Techniki włączania wartości moralnych:
Bezpośrednia inkorporacja - pewne normy moralne stają się z woli prawodawcy normami prawnymi (zakaz zabójstwa, uszkodzenia ciała, kradzieży)
Przepisy odsyłające - odsyłają do innych przepisów, reguł, zasad; klauzury generalne - przepisy, które odsyłają do ogólnych standardów postępowania czy oceny określonych zachowań,
np. zasada współżycia społecznego (stosunki międzyludzkie), powszechnie akceptowane reguły moralności publicznej, inne klauzule generalne (przepisy) - do ustalonych zwyczajów, społeczno - gospodarczego przeznaczenia prawa, należytej staranności, interesu społ. - gosp.
Terminy wartościujące - wartości np. dobra wiara, niskie pobudki, rażąca niewdzięczność, szczególne okrucieństwo, wzajemna pomoc, wierność małżeńska itd.
Prawo - istotny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)