Zagadnienia jakie poruszono w pracy to m.in.: definicja przedsiębiorczości, omówienie wyników badań Pierre, Pierrette Verges'a i Tadeusza Tyszke, omówienie badań Harrisa, Einhorna i Hogartha, kształtowanie opinii społecznej przez massmedia, różnice w rozumieniu i interpretacji pojęć ekonomicznych między osobami o niskim i średnim wykształceniu a ludźmi z wykształceniem wyższym, trzy typy oczekiwań (warunkowe, intencjonalne, normalne), omówienie badań Abeele, próba opisu (przez Converse) struktury ideologicznych przekonań Amerykanów, zróżnicowanie preferencji społeczno-ekonomicznych w zależności od polityki ekonomicznej i społecznej oraz od praw obywatelskich i wartości demokratycznych, trzy wymiary kształtujące postawy polityczne wg Knok'a.
Mówiąc o psychologicznych czynnikach przedsiębiorczości spróbujmy sobie najpierw wyjaśnić, czym jest sama przedsiębiorczość. Wedle teorii zawartej w Encyklopedii Powszechnej przedsiębiorczość to „zespół cech i zachowań właściwy przede wszystkim przedsiębiorcom; w teorii ekonomii przedsiębiorczość jest ujmowana bądź jako swoista forma pracy, bądź jako czwarty (obok ziemi, kapitału i pracy) czynnik produkcji; główne cechy przedsiębiorczości: umiejętność dostrzegania potrzeb i doskonalenia pomysłów oraz gotowość do podejmowania ryzyka.”
Teoria ta jest bardzo ogólna i w sumie nie wiele nam mówi o samym znaczeniu zagadnienia. My jednak nie będziemy zajmować się samym znaczeniem tego słowa, tylko spróbujemy sprawdzić i wyjaśnić czy wszyscy ludzie tak samo rozumieją i spostrzegają tą kwestię. Posługiwać się przy tym będziemy miedzy innymi wynikami badań Pierre i Pierrette Verges i Tadeusza Tyszke. Uczeni Ci przeprowadzili badanie na dwóch grupach zawierających po 200 studentów polskich i francuskich. Badania przeprowadzane były za pomocą ankiet, które obejmowały kilka zadań. Te, które nas interesują polegały na przedstawieniu respondentom listy ze słowami z zakresu ekonomii. Zadanie polegało na połączeniu 11 słów, które uważali za związane ze sobą. W pierwszym zadaniu słowa dotyczyły głównych pojęć ekonomicznych (np.: przedsiębiorstwo, państwo, zysk, inwestycja, produkcja itp.). W wynikach można dostrzec, że obie grupy pogrupowały słowa wokół „przedsiębiorstwa” i „państwa”, co jest zgodne rolą tych instytucji a także z wiedzą ekonomiczną zawartą w podręcznikach. Stąd wniosek, że przynajmniej studenci, jeśli nie większość społeczeństwa, prawidłowo spostrzegają podstawowe związki we współczesnej gospodarce.
Natomiast w drugim zadaniu należało poklasyfikować podane 32 wyrazy w powiązane grupy. Wyrazy te dotyczyły pojęć ekonomicznych, lecz bardziej szczegółowych a także pokrewnych i związanych z osobistym stanem człowieka. Wyniki badania różniły się między studentami. Wśród studentów francuskich można wyróżnić trzy grupy pojęć:
„prężne przedsiębiorstwo” „negatywne czynniki w gospodarce”
„gospodarka domowa”
Grupa polska dokonując podziału wyodrębniła tylko 2 grupy (pierwsze 2 punkty grupy francuskiej), trzecia grupa była ledwo zarysowana. Brak skojarzeń dotyczących „gospodarki domowej” jest bardzo widoczną różnicą wykazaną w badaniu. Najprawdopodobniej jest to wynikiem zmian zachodzących w polskiej ekonomii w ciągu ostatnich kilkunastu lat, oraz przejściem z centralnie planowanej gospodarki komunistycznej, dla której pojęcie „gospodarki domowej” było pojęciem marginesowym. Ponieważ rola konsumenta jest nadal podrzędna i dokonujące się przeobrażenia skupiają się na gospodarce narodowej, dlatego rozumienie zjawi
(…)
… ustawienia monet są jednakowo prawdo podobne). W teorii decyzji ryzykownych rozważane jest pojęcie wartości oczekiwanej zakładu. Jest to suma wszystkich możliwych do uzyskania wypłat (strat i zysków) mnożonych przez prawdopodobieństwo ich uzyskania. Na pewno znajdą się osoby, które nie przyjęłyby ani pierwszego, ani drugiego z przedstawionych wyżej zakładów, mimo całej świadomości, że jest on korzystny z punktu widzenia ich oczekiwanej wartości. Przypuszczam, że nawet osoba bardzo stroniąca od ryzyka (hazardu) przyjęłaby zakład, w którym przegrywa 200zł tylko wtedy, gdy przy rzucie dwudziestoma monetami dokładnie wszystkie upadną po stronie reszki, podczas gdy wypadnięcie chociażby jednego orła przynosi jej 500zł. W teorii decyzji przyjmuje się w związku z tym, że przy wyborze ryzykownego działania…
… z doświadczenia może utrwalać nawet najbardziej błędne mniemania. Przykład polega na wyobrażeniu sobie kelnera, który uważa, że potrafi ocenić, który z klientów zostawi wysoki a który niski napiwek. W zależności od tej oceny będzie oczywiście staranniej obsługiwał klienta wyglądającego na hojnego a nieco mniej starannie tego, który wygląda na skąpego. Należy zauważyć, że na wysokość napiwku poza diagnozą kelnera…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)