Pozytywizm prawniczy na przełomie wieków
pozytywizm w prawoznawstwie a pozytywizm prawniczy:
termin „pozytywizm prawniczy” wcale nie jest jednoznaczny, można go omawiać w różnych „wariantach”:
szerokim rozumieniu tego słowa są to: „wszelkie teorie prawa, których rzecznicy unikają założeń metafizycznych i definiują prawo przez opisanie jego cech dających się stwierdzić empirycznie, jednakże te cechy empiryczne nie muszą być zawsze takie same” (autorem tej definicji jest Walter Otto) - te pozytywistyczne ujęcia prawa, przy całej ich różnorodności, odznaczały się wspólnymi cechami takimi jak dążenie do naukowej ścisłości, możliwości weryfikacji empirycznej ich twierdzeń, zbliżenia nauk o prawie do nauk przyrodniczych
w modelowym ujęciu pozytywizm (pozytywizm sensu stricto) w nauce prawa oznaczał zawsze odrzucenie odpowiedzi na pytanie, jakie prawo powinno być, programowo odpowiadając na pytanie, co jest prawem (rzecznicy tegoż, modelowego ujęcia pozytywizmu, stwierdzali, że wartości nie istnieją obiektywnie, a stąd, że nie można orzec, że coś jest dobre lub złe samo w sobie
szeroko pojmowany pozytywizm w prawoznawstwie zmierzał przede wszystkim do uczynienia z prawoznawstwa nauki, która nie byłaby tylko nauką o konkretnie obowiązujących przepisach prawnych
tradycja pozytywizmu anglosaskiego:
John Austin: (1790-1859), angielski prawnik - adwokat, profesor Uniwersytetu Londyńskiego, „ojciec” pozytywizmu, autor m.in.: „Wykładów o jurysprudencji”.
poglądy Austina:
pragnął stworzyć „ogólną naukę o prawie”, która traktowałaby o cechach prawa jako takiego, stąd analizował pojęcia prawne
do najważniejszych jego tez należała teza, że przedmiotem nauki prawa jest prawo pozytywne, a nie prawo naturalne, prawo boże, czy „inne przedmioty nazywane prawem”
prawo pozytywne definiował jako rozkaz suwerena poparty sankcją (suwerenem dla Austina był każdy podmiot mogący uzyskać posłuch społeczny)
był wychowany w duchu utylitaryzmu, zwracał szczególną uwagę na racjonalizm ustawodawcy (suwerena), a także na takie czynniki, jak racjonalna kalkulacja i opinia publiczna, które ograniczają suwerena
pozytywizm prawniczy w Niemczech i jego ewolucja:
Wśród rozmaitych ujęć pozytywistycznych najbardziej popularny w XIX wieku był pozytywizm prawniczy w węższym znaczeniu tego słowa (wyróżniał się on trzema cechami: po pierwsze prawo pozytywne jest tworem ludzkim, po drugie normy pochodzą od autorytetu społecznego - państwa, po trzecie normy te są odmienne od norm moralnych).
do najwybitniejszych przedstawicieli tej „formy” pozytywizmu należeli:
Georg Jellinek (1851-1911)
Rudolf von Ihering (1818-1892)
(…)
… prawnych, a także dążenie do ścisłości i precyzji wywodów
program pozytywistów, zaproponowany przez Rudolfa von Iheringa, porównywał pracę uczonego prawnika do pracy chemika: „prawnik destyluje najpierw z materiału prawniczego czyste pojęcia prawne, a następnie z tych jakby pierwiastków konstruuje gmach prawa, dokonuje syntezy, tak jak to robi prawnik”
pozytywiści przeciwstawiali się filozofii prawa…
… się m.in. rewolucji, rządom ograniczającym wolność jednostki, itd.
niemałą zasługą pozytywistów było także rozwinięcie zupełnie nowych dziedzin dogmatyki, przede wszystkim prawa państwowego i administracyjnego pozytywiści wnieśli również poważny wkład w rozwój logiki prawniczej, analityki prawniczej i metod dogmatyczno-formalnej analizy tekstów prawnych
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)