Poznanie społeczne, Uprzedzenia.
Rozdz. Poznanie społeczne - w jaki sposób myślimy o świecie społecznym
Poznanie społeczne - sposób w jaki ludzie myślą o sobie samych i o świecie społecznym, a dokładniej jak selekcjonują, interpretują zapamiętują i wykorzystują informację społeczną w wydawaniu sądów i podejmowaniu decyzji dotyczących świata społecznego.
W każdej sekundzie jesteśmy zmuszeni do przeglądu wielkiej ilości informacji i musimy rozstrzygać, co jest ważne, a co można zignorować. Nie jesteśmy w stanie wszystkiego zarejestrować, przemyśleć i zareagować na to. Dlatego też stosujemy uproszczone metody myślenia. Korzystając z nich możemy zwracać uwagę tylko na część z zawrotnej ilości informacji, która do nas dociera. Jednym ze sposobów jest tzw. OSZCZĘDNOŚĆ POZNAWCZA czyli teza mówiąca, że ludzie uczą się stosować efektywne uproszczenia myślowe i praktyczne reguły zdroworozsądkowe, które pomagają im zrozumieć rzeczywistość społeczną, ponieważ nie są zdolni przetwarzać całej oddziałującej na nich informacji społecznej, więc pobierają tylko tyle informacji ile potrzeba, aby zrobić, co należy, podjąć decyzję, wybrać reakcję itp.
Istnieją jednak niebezpieczeństwa z tym związane:
Możemy pomiąć informacje, które są ważne,
Możemy dokonać nietrafnych ocen,
Spostrzegać i interpretować rzeczywistość w sposób zniekształcony,
Często nie wiedząc, że się mylimy.
Mamy dwa rodzaje uproszczeń myślowych: schematy i heurystyki. Pomiędzy tymi dwoma typami poznawczego przetwarzania istnieje ścisły związek. Schematy są zorganizowanymi fragmentami wiedzy o ludziach i o sytuacjach. O tym który ze schematów jest przywołany decydują heurystyki wydawania sądów. Im schemat jest bardziej dostępny w pamięci tym bardziej prawdopodobne, że tym schematem się posłużymy. Im bardziej osoba czy sytuacja jest reprezentatywna dla określonego schematu, tym bardziej prawdopodobne, że go wykorzystamy. Gdy już wybierzemy schemat i posłużymy się nim jako punktem wyjścia do zinterpretowania sytuacji, to im bardziej będzie on reprezentatywny tym w większym stopniu będzie on zakotwiczał nasze doznania, utrudniając przywołanie schematów alternatywnych. Schematy i ich oddziaływanie:
Czyli nasze teorie dotyczące rzeczywistości społecznej,
Lub struktury poznawcze, pomocą które ludzie organizują swoją wiedzę o świecie według pewnych tematów,
Schematy bardzo silnie wpływają na to, co zauważamy, o czym myślimy i co później pamiętamy,
W nich zawiera się nasza podstawowa wiedza o świecie, ludziach i nasze odczucia,
Działają jak filtry, które odsiewają informacje sprzeczne lub niespójne z dominującym motywem,
(…)
….
Rywalizacja ekonomiczna i polityczna.
Dollard był jednym z pierwszych, którzy udokumentowali związek pomiędzy dyskryminacją, a rywalizacją ekonomiczną. Kiedy zasoby się kurczą, członkowie grupy własnej czują się zagrożeni przez członków obcej i wykazują większą skłonność do dyskryminacji, uprzedzeń i stosowania wobec nich przemocy, niż wcześniej.
Rola kozła ofiarnego:
Kiedy nie ma osoby bądź grupy, którą…
… podobnych genetycznie oraz wyrażania strachu i nienawiści wobec niepodobnych, nawet gdy te nie uczyniły im nic złego.
Niemniej nie ma pewności czy są one wynikiem biologii czy kultury.
Sposób w jaki myślimy: poznawanie społeczne
Jedno z wyjaśnień uprzedzeń mówi, że są one efektem ubocznym sposobu w jaki przetwarzamy i organizujemy informacje, czyli efektem ubocznym poznania społecznego [schematy, heurystyki...]
Kategoryzacja społeczna: my a oni
Pierwszy krok w wykreowaniu uprzedzeń - podział na te dwie grupy - klasyfikując do grup nadajemy naszemu światu sens. grupa własna - grupa, z którą jednostka się identyfikuje i czuje się jej członkiem
grupa cudza - grupa, z którą jednostka się nie identyfikuje
Stronniczość wobec grupy własnej - szczególnie pozytywne odczucia i uprzywilejowane traktowanie…
… utworzone przez zgrupowanie obcych ludzi na podstawie trywialnych kryteriów: jednak owo minimalne członkostwo nadal przejawia się w stronniczości wobec grupy własnej. Nawet gdy powody zróżnicowania są minimalne to będąc członkiem grupy własnej, próbujesz pokonać członków grupy cudzej - bo to służy budowaniu u ciebie samooceny.
Jednorodność grupy obcej - spostrzeganie tych, którzy należą do grupy obcej…
… jest normą:
Zinstytucjonalizowany rasizm: Rasistowskie postawy uznawane przez większość z nas, ponieważ żyjemy w społeczeństwie, gdzie stereotypy i dyskryminacja są normą.
Zinstytucjonalizowany seksizm: Dyskryminujące kobiety postawy uznawane przez większość z nas, ponieważ żyjemy w społeczeństwie gdzie stereotypy i dyskryminacja są normą.
Konformizm wobec norm: skłonność do niewychylania się z grupy w celu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)