42. POWSZECHNOŚĆ PRAWA WYBORCZEGO - SENS HISTORYCZNY I WSPÓŁCZESNY, OGRANICZENIA ZASADA POWSZECHNOŚCI - każdy OBYWATEL, który spełnił prawem przewidziane WARUNKI (prawnoformalne), ma CZYNNE I BIERNE PRAWO WYBORCZE
„OBYWATEL” - są wyjątki
Portugalia i Finlandia - wybory do władz lokalnych, mogą uczestniczyć cudzoziemcy, których kraje gwarantują takie samo prawo Portugalii i Finlandii, czyli na zasadzie wzajemności daje się prawo wyborcze obywatelom innych państw (którzy spełniają tamtejsze wymogi; mogą być ustalone inne wymagania, mniejsze, ale nie większe)
Unia Europejska - wystarczy, że jest się obywatelem jednego z państw członkowskich i ma się prawa wyborcze tam, by móc brać udział w wyborach do władz lokalnych państw UE i do parlamentu europejskiego - np. Niemcy jeżdżą do Francji, warunek mieszkania przez 6 miesięcy (czynne prawo wyborcze) i 1 rok (bierne); gdy Polska wejdzie do UE to cudzoziemcy będą musieli spełnić wymóg 1 roku zamieszkiwania (czynne) i 3 lata (bierne)
Ad. WARUNKI PRAWNOFORMALNE określony wiek izba niższa - zazwyczaj 18 lat do czynnego i biernego prawa wyborczego, ew. 21 bierne, np. w Belgii 21 czynne, 23 bierne
izba wyższa - np. w Japonii do Rady Seniorów 55 czynne, 65 bierne
pełna zdolność do czynnności prawnych - nieubezwłasnowolnienie to nie to samo co więźniowie, chodzi o pozbawienie praw publicznych
cenzus zamieszkiwania (ius domicili) - określony czas zamieszkiwania na danym terenie, czasem w kraju, a czasem nawet w gminie
Historycznie zasada powszechności była NARUSZANA
CENZUS PŁCI - do lat 20 XX w. ale ! 1976 Szwajcaria (ale 56% kobiet nie chciało! To 73% facetów ostatecznie dało wynik na plus), 1946 Francja
CENZUS WYKSZTAŁCENIA - np. w USA do 1965 obowiązywał w praktyce, bo egzamin z czytania i pisania
CENZUS RASOWY - do 1865 w USA
CENZUS MAJĄTKOWY- dotyczący płacenia podatków, do lat 80 XIX w. w Europie
przymus wyborczy - kara za opuszczenie wyborów - obowiązuje w Belgii (a mimo to przychodzi 30-60%, reszta płaci karę równowartość 200$), Holandii, Turcji (150$ kara, traci paszport, traci pracę państwową, którą może ew. odzyskać po następnych wyborach), Australii
w Australii przeprowadzono badania socjologiczne nad przymuszonymi do wyborów - głosują zazwyczaj przeciwko obecnemu obozowi rządzącemu, nie wiedzą, że to zapis w konstytucji i zwalają na rząd
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)