To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Percepcja (postrzeganie)
Postrzeganie społeczne
- proces organizowania i interpretowania swoich
doznań zmysłowych przez jednostkę
RóŜne osoby patrząc na tę samą rzecz
mogą postrzegać ją inaczej.
Dlaczego interesujemy się wyjaśnianiem
zachowań innych ludzi ?
Czynniki wpływające na percepcję
• Właściwości postrzegającego
– postawy, motywacja, osobowość, zainteresowania,
doświadczenia, oczekiwania
• Cechy postrzeganego obiektu
• Kontekst sytuacyjny postrzegania
•
•
•
•
przyczyny ich zachowań – ukryte
moŜemy jedynie obserwować ich zachowania
nie moŜemy wiedzieć kim są i co czują
opieramy się na wraŜeniach i własnych teoriach
Zajmowanie się innymi = czynność niezbędna
w kontaktach społecznych
Spostrzeganie społeczne
- sposób w jaki tworzymy sobie wyobraŜenia o
innych ludziach i wyciągamy wnioski na ich
temat
Dzięki temu moŜemy łatwiej zrozumieć i przewidzieć
nasz świat społeczny
W organizacji odgrywa rolę m.in. przy:
przyjmowaniu do pracy, ocenianiu pracowników,
kierowaniu, wspólnej pracy, kontaktach z klientami
Postrzeganie innych ludzi
KaŜdy człowiek
spostrzega, interpretuje, przewiduje
zachowania i przeŜycia innych ludzi
na swój własny sposób
subiektywizm spostrzeŜeń
1
Kiedy nie mamy pewności co do natury świata
społecznego...
• przyjmujemy jako punkt wyjścia nieliczne
informacje, którymi dysponujemy
• korzystamy ze schematów wypełniania luk
• tworzymy ukryte teorie osobowości
Ukryta teoria osobowości
• zbudowana jest z naszych przekonań:
– jakie cechy osobowości występują razem ?
• na podstawie kilku znanych cech wyciągamy
wnioski o charakterze danej osoby (tworzymy
model osobowości)
szczodry
uprzejmy
UTO
otwarty
pogodny
Ukryte teorie osobowości
• rozwijają się wraz z nabywaniem doświadczeń
• są mieszanką doświadczeń indywidualnych i
kulturowych
• mogą być zdecydowanie odmienne w róŜnych
kulturach
Ukryte teorie osobowości –
nie zawsze są trafne
• moŜna je oprzeć na błędnych załoŜeniach
• moŜna posłuŜyć się stereotypami
Stereotyp – jednostka podobna
do wszystkich innych członków swojej grupy
Ukryte teorie osobowości
• są trwałe
– mogą być trafne (zgodne z rzeczywistością)
– percepcja dostarcza dowodów potwierdzających je
– dowody przeciw UTO nie są przyjmowane
Postrzeganie ludzi: mechanizm atrybucji
Mechanizm atrybucji:
• opisuje sposoby stosowane do wyjaśnienia
przyczyn zachowań
• ocenia dlaczego inni postąpili właśnie w ten
sposób ?
• osądza innych - w zaleŜności od znaczenia,
jakie przypisuje się danemu zachowaniu
2
Sytuacja
Interpretacja błędu pracownika
Pracownik popełnił w pracy błąd
• najlepszego:
Kierownik ustala przyczyny zaistniałej sytuacji
Teoria atrybucji
Dwa podejścia przy postrzeganiu ludzi:
– atrybucja wewnętrzna
– atrybucja zewnętrzna
Przy ocenianiu innych ludzi z reguły
preferujemy atrybucję wewnętrzną
• skupiamy się na ludziach, moŜemy ich obserwować: są
tacy jakich ich widzimy i słyszymy
• sytuacja jest często trudna do spostrzeŜenia i
zinterpretowania
– sytuacyjne przyczyny zachowania są często niewidoczne
– nie wiemy jak jednostka zinterpretowała zaistniałą sytuację
– nie umiemy ocenić jaki wpływ na zachowanie jednostki miała
ta sytuacja
• najgorszego
– Coś musiało mu
przeszkodzić.
– Siła wyŜsza, czasem
błąd zdarza się i
najlepszemu.
– Widocznie nie był w
stanie wszystkiego
przewidzieć.
– Jest niedbały, nie stara
się.
– Powinien się bardziej
przyłoŜyć i bardziej
uwaŜać - wiele razy mu
to mówiono.
– Je
(…)
… wszystkiego
przewidzieć.
– Jest niedbały, nie stara
się.
– Powinien się bardziej
przyłoŜyć i bardziej
uwaŜać - wiele razy mu
to mówiono.
– Jest po prostu
beznadziejny.
Teoria atrybucji
– atrybucja
wewnętrzna
zachowania są
wynikiem osobistej
inicjatywy i kontroli
danej osoby
– atrybucja
zewnętrzna
zachowania
wypływają z przyczyn
niezaleŜnych od
danej osoby
Błąd odpowiedniości –
podstawowy błąd atrybucji…
…(inteligentny) – głupi (mało inteligentny)
ładny – brzydki
silny – słaby
ciepły – oschły
otwarty – zamknięty w sobie
szczery – fałszywy
męski - kobiecy
6
Uproszczenia percepcji
EFEKT HALO
Przypisanie jednej waŜnej cechy wpływa
na skłonność do przypisywania innych
niezaobserwowanych właściwości
Anielski efekt halo
(aureoli, nimbu)
Szatański efekt halo
(rogów, Golema)
Korygowanie błędów oceny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)