POJĘCIE POSTĘPOWANIA CYWILNEGO Nie istnieje definicja legalna, ustawowa postępowania cywilnego. Nie ma jej w kpc, a tym bardziej w innym źródle prawa postępowania cywilnego. Ustawodawca nie stworzył definicji postępowania cywilnego.
PRAWNIE ZORGANIZOWANA DZIAŁALNOŚĆ SĄDÓW, ORGANÓW Z UDZIAŁEM ZAINTERESOWANYCH PODMIOTÓW, GŁÓWNYM I SAMODZIELNYM PRZEDMIOTEM POSTĘPOWANIA SĄ SPRAWY CYWILNE W ZNACZENIU MATERIALNYM A WŁAŚCIWOŚĆ, ZASADY, STRUKTURA, CELE I FUNKCJE ZOSTAŁY UKSZTAŁTOWANE W SPOSÓB UWZGLĘDNIAJĄCY SZCZEGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI SPRAW W ZNACZENIU MATERIALNYM PŁASZCZYZNA PRZEDMIOTU POSTĘPOWANIA CYWILNEGO przedmiotem postępowania cywilnego są sprawy cywilne art. 1 kpc Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego Kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne). Jest to tzw. parnawiasowa definicja sprawy cywilnej. W świetle tego przepisu:
Przy pomocy „sprawy cywilnej” ustawodawca kreśli zakres obowiązywania kpc. W tym przepisie zawierającym definicję legalną sprawy cywilnej, przy pomocy której określił zakres obowiązywania kodeksu, ustawodawca operuje dwoma kryteriami sprawy cywilnej. Kryterium materialne operuje w tej części art. 1 kpc, w której powiada, że kodeks ten normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego i z zakresu prawa pracy. Tam, gdzie ustawodawca używa tego kryterium materialnego mamy do czynienia ze sprawą cywilną w znaczeniu materialnym. Taka sprawa to innymi słowy sprawa ze stosunków cywilnych. A więc sprawą cywilną w znaczeniu materialnym możemy określić jako każdą sytuację wymagającą udzielenia ochrony prawnej, ze względu na prawa i obowiązki stron stosunku prawnego o charakterze równorzędnym i najczęściej ekwiwalentnym. A to są cechy charakterystyczne dla stosunku cywilnego. Są to cechy odrożniające go od stosunku administracyjnego, którego podmioty nie są względem siebie równorzędnymi podmiotami tego stosunku prawnego. Oznacza to, że domniemanie drogi sądowej, o której mowa w art. 2 §1 kpc dotyczy spraw cywilnych w znaczeniu materialnym. Art. 2 §1 kpc: do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych oraz Sąd Najwyższy. Art.2 §1 kpc mówi o sądach szczególnych, ale przecież w Polsce sądy szczególne, zarówno wojskowe, jak i administracyjne, nie są powołane do rozpoznawania spraw cywilnych w znaczeniu materialnym. Przepis ten należałoby odpowiednio znowelizować.
W przypadku spraw z zakresu prawa pracy będziemy mieli do czynienia ze sprawami cywilnymi w znaczeniu materialnym, tylko i wyłącznie wtedy, jesli wynikają ze stosunku prawnego, którego strony są wobec siebie równorzędnymi podmiotami.
(…)
… sprawami cywilnymi w znaczeniu materialnym, w warunkach przewidzianych przez prawo, zawarcie ugody jest dopuszczalne. Przepisem, który wyklucza możliwość zawarcia ugody w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest art. 477 12 kpc.
Do postępowania sądowego cywilnego ustawodawca przekazał też inne sprawy, które nie są sprawami z zakresu stosunków cywilnych, np. sprostowanie aktu stanu cywilnego, sprawy…
… ta weszła w życie z dniem 1 października 1989 roku i położyła kres instytucji państwowego arbitrażu gospodarczego. Instytucji, która powstała w Polsce w roku 1949 na wzór radziecki, rozstrzygała spory o prawa majątkowe pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej (Państwowy Arbitraż Gospodarczy). W wyniku przemian ustrojowych w Polsce nie było możliwości utrzymania państwowego arbitrażu gospodarczego, który nie był ani sądem państwowym, ani sądem polubownym, dlatego ustawodawca zdecydował się na zlikwidowanie tej instytucji i przekazanie spraw gospodarczych, a więc szczególnego rodzaju spraw cywilnych, z tego obrotu prawnego pomiędzy ówczesnymi podmiotami gospodarczymi, na drogę sądową. Pojęcie sprawy gospodarczej posłużyło ustawodawcy do określenia kompetencji nowo powołanych sądów gospodarczych, a więc sądów…
… sfery kompetencji sądów gospodarczych, które są sądami powszechnymi, a z drugiej strony służy do określenia zakresu przedmiotowego tego odrębnego postępowania procesowego. Ustawodawca określił, zarówno w art. 2 ustawy z 24 maja 1989 roku jak i art. 479 1 kpc (zakres przedmiotowy tego odrębnego postępowania procesowego), pojęcie sprawy gospodarczej przy pomocy klauzul generalnych, a poza tym taksatywnie…
… lub naprawienie szkody z tym związanej oraz zakazanie lub ograniczenie działalności zagrażającej środowisku. sprawy należące do właściwości sądów na podstawie przepisów o ochronie konkurencji, Prawa energetycznego, Prawa telekomunikacyjnego, Prawa pocztowego oraz przepisów o transporcie kolejowym.
sprawy przeciwko przedsiębiorcom o uznanie postanowień umownych za niedozwolone. Sprawy ze stosunku spółki na pewno…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)