To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przeprowadając porównanie gospodarki planowej i rynkowej musimy sobie zdefiniować te pojęcia. Gospodarka planowa w założeniach stanowiła podstawę funkcjonowania państwa budującego po- rządek swego działania w oparciu o plan centralny, umożliwiający realizację gospodarki nakazowo- rozdzielczej czyli gospodarki, w której wszystkie decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji są po- dejmowane przez państwo. Państwowe instytucje planistyczne decydują o rodzaju i ilości produko- wanych dóbr i usług, cenach oraz sposobach wymiany i rozdzielnictwie. Ustalały hierarchię potrzeb w gospodarce. Szczegółowe nakazy są kierowane do przedsiębiorstw, pracowników, a nawet gospodarstw domowych.W gospodarce tej wadą było między innymi niera- cjonalne wykorzystanie czynników wytwórczych, które były własnością państwa.Brakowało moty- wacji przedsiębiorstw do osiagania zysku.Zanikała przedsiebiorczość.Zaopatrzenie sklepów było bardzo słabe. Cechy gospodarki planowej: centralizacja zarządzania gospodarką i planowania, nakazowo-roz- dzielczy charakter systemu, ceny były kształtowane administracyjnie, centralizacja uprawnień do tworzenia i reorganizacji jednostek gospodarczych, niemal całkowity brak konkurencji między jed- nostkami gospodarczymi, brak działających na zasadach komercyjnych instytucji finansowych,duży stopień izolacji gospodarki i przedsiębiorstw od procesów i zjawisk dominujących w gospodarce światowej. Gospo- darka rynkowa to forma, w której jednostki gospodarujące kierują się swoimi własnymi celami i starają się osiągać maksymalne korzyści, nie uciekając się do pomocy czy ochrony ze strony pań- stwa; to, co, jak i dla kogo wytwarzać, wynika z działania "niewidzialnej ręki rynku" (jako jedyne- go regulatora), która sprawia, że gospodarcze działania jednostki służą celom społeczeństwa jako całości.Czynniki wytwórcze sa własnością prywatną i podlegają mechanizmom rynkowym.Ceny dóbr i usług kształtują się na rynku i to rynek określa ilość tych produktów i odbiorcę. Podmioty gospodarcze mają swobodę działania.Państwo pełni rolę ograniczona do ochrony wła- sności prywatnej i zapewnia bezpieczeństwo obywateli.Gospodarka rynkowa zawdzięcza swoją na- zwę przede wszystkim temu że podstawowym regulatorem i koordynatorem procesów gospodar- czych jest w niej rynek który jest samoczynnie działającym mechanizmem, wpływającym na zacho-
(…)
… - taka jednak współcześnie nie istnieje. Podstawą gospodarki rynkowej jest prywatna własność czynników wytwórczych.
W Polsce w latach 90., zapominając, iż był to program liberalny wprowadzony w Niemczech Zachodnich, często przywoływano pojęcie społecznej gospodarki rynkowej. Podczas dyskusji o pożądanym kształcie polskiej. gospodarki i akcentowano przede wszystkim zawarte w nim elementy
koncepcji państwa opiekuńczego, w celu zaspokojenia bieżących potrzeb politycznych, tym samym
wypaczając właściwą ideę społecznej gospodarki rynkowej.
Prace nad koncepcją zmiany systemu gospodarczego. zostały podjęte w II poł. 1989 przez rząd
T. Mazowieckiego. Głównym problemem był proces transformacji - tj. przejścia od struktur gospodarki planowej- do systemu rynkowego. W XII 1989 sejm przyjął przedstawiony przez L. Balcerowicza…
… 80.). Zjawiskom
tym towarzyszył rozwinięty „czarny rynek”.Ten brak równowagi w latach 70. pogłębiła nadmierna
emisja pieniądza w stosunku do wartości dóbr i usług, powodująca tzw. nawis inflacyjny i przymusowe oszczędności. Celem gospodarki planowej było uzyskanie maksymalnego tempa wzrostu gospodarczego (element ideologicznej rywalizacji z gospodarką rynkową innych państw).Powodowało…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)