442. POTRĄCENIE ( KOMPENSACJA). Kompensacja czyli potrącenie pojawiało się wtedy gdy mieliśmy do czynienia z węzłem obligacyjnym dwustronnie zobowiązującym. Strony kontraktu były zarówno wierzycielami jak i dłuznikami. Na tej podstawie mogło gasnąć zobowiązanie poprzez potrącenie przez jedną stronę ...
292. PRAWO POWIERZCHNI (SUPERFICIES). Superficies czyli prawo powierzchni jest to ograniczone prawo rzeczowe dziedziczne i zbywalne do zamieszkania w budynku zbudowanym na cudzym gruncie z obowiązkiem płacenia czynszu. Znamienna jest tutaj rzymska zasada
353. PRECARIUM. Precarium było kontraktem realnym wchodzącym w skład użyczenia i polegającym na użyczeniu przez prekarzystę-dłuznika rzeczy która stawała się przedmiotem zobowiązania natomiast osoba wierzyciela mogła w każdej chwili odwołać zawarty kontrakt powodując konieczność zwrotu przedmiotu uż...
296. PRZEDMIOT ZASTAWU. Początkowo w państwie rzymskim przedmiotami nadającymi się do zastawienia były wszelkie rzeczy materialne a więc ruchomości i nieruchomości. Sytuacja ta z biegiem lat ulegała zmianie przez co umożliwiała rozszerzenie kręgu rzeczy będących przedmiotami zastawu. Przedmiotami za...
316. PRZEDMIOT ZOBOWIĄZANIA. Przedmiotem każdego zobowiązania w prawie rzymskim było świadczenie. Rzymianie w ślad za Gaiusem określali je w trzech słowach dare, facere i praestare czyli danie czegoś, czynienie czegoś lub świadczenie czegoś. Krótko mówiąc przedmiotem zobowiązania było więc działanie...
304. ZRÓDŁA ZOBOWIĄZAŃ. Wyróżniamy 4 żródła zobowiązań ze względu na ich powstanie : Z kontraktu; jak gdyby z kontraktu; z przestępstwa i jak gdyby z przestępstwa. Wszystkie one dzielą się następnie na : EX CONTRACTU - realne (depozitum, pignus, fiducja), werbalne (stipulactio, dotis dictio), litera...
430. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODY WYRZĄDZONE PRZEZ ZWIERZĘTA. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta miała charakter noksalny czyli że odpowiedzialność z deliktu przez nie wyrządzonego spadała na ich właściciela. Poszkodowany w takim przypadku miał do swojej dyspozycji actio de pauperie...
260. OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE. Ograniczone prawa rzeczowe w prawie rzymskim opierały się głównie na najstarszym prawie jakim było prawo własności czyli prawie ustanowionym na rzeczy własnej. Ograniczone prawa rzeczowe oparte były mianowicie na prawie na rzeczy cudzej iura in re aliena. W prawie rz...
250. QUASI POSSESSIO IURISPIONAEM. Jak gdyby posiadanie było związane z rzymską zasadą że posiadać można było wyłącznie rzeczy materialne a więc in corporales. Słowo quasi czyli jak gdyby umożliwiło rzymianom stosowanie posiadania dla rzeczy niematerialnych w wyjątkowych sytuacjach. Z takim przypadk...
286. SŁUŻEBNOŚCI OSOBISTE. Służebności osobiste jako rodzaj ograniczonego prawa rzeczowego dzielą się na usus czyli prawo do korzystania z cudzej rzeczy bez możliwości pobierania z niej pożytków; usus fructus czyli prawo do korzystania i pobierania korzyści z rzeczy cudzej z obowiązkiem zachowania j...
