To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POLSKA MYŚL POLITYCZNA OKRESU ZŁOTEGO WIEKU Egzekucja praw Jest to program umacniania demokracji społecznej; istota jego sprowadzała się do unowocześnienia ustroju państwa
Egzekucja praw, czyli ścisłe ich wykonywanie, oznaczać miała, iż żadne prawo ustanowione bez zgody stanu szlacheckiego (nihil novi) nie może mieć mocy obowiązującej. Chodziło zarazem o wyeliminowanie popełnionych dotychczas nieprawości, zwłaszcza przez odebranie magnaterii zawłaszczonych przez nią królewszczyzn oraz urzędów. Naczelną pozycję króla lokowano w kontekście sejmu, a więc senatu i izby poselskiej oraz wskazywano, że król, bez zgody tego organu, nie może podjąć żadnej ważnej decyzji
Żądanie ograniczenia przywilejów magnaterii, zakaz kumulowania urzędów, dążenie do uzdrowienia skarbu koronnego
Program zakładał kodyfikację prawa i usprawnienie procedury sądowej
Zasada wolności wyznania, dążenie do ograniczenia przywilejów duchowieństwa i podporządkowania go władzy państwowej
Ale zrealizowano tylko pozbawienie mieszczaństwa praw politycznych, wielu uprawnień ekonomicznych, a także umocnienie władzy panów nad chłopami - poszerzono zakres ich obowiązków i ugruntowano niewolę osobistą Pisarze polityczni epoki Jakub Przyłuski - w Polsce winno obowiązywać jedno prawo dla wszystkich stanów, podobnie Jan Dymitr Salikowski
Wawrzyniec Goślicki - najważniejszy stan senatorski; założenia ustrojowe zbliżone kształtem do monarchii konstytucyjnej
Stanisław Orzechowski - postulat podporządkowania władzy świeckiej duchowieństwu; idea ustroju mieszanego - Politem Andrzej Frycz Modrzewski (1503-1572) Wszelkie wnioski trzeba formułować w oparciu o analizę rzeczywistości oraz rzetelne stanowisko rozumu
Państwo powołane zostało przez ludzki rozum, a poza państwem jednostka bytować nie może
„Rzeczpospolita to zgromadzenie i pospólność ludzka, związana prawem, łącząca wielu sąsiadów, a ku życiu dobremu i szczęśliwemu ustanowiona”
Państwo zobowiązane także do ochrony mienia i dóbr prywatnych
Przymus niezgodny ze sprawiedliwością nie zasługuje na miano prawa
Argumenty na rzecz silnej władzy monarszej; rzecznik państwa scentralizowanego, ale z władzą ograniczoną przez prawa, sprawnym aparatem administracyjnym i gwarantującym praworządność sądownictwem
Równość wszystkich ludzi wobec prawa
Szlachectwo łączył z moralnością, pracowitością, intelektualizmem - odrzucenie dziedziczności tego stanu
Prawa polityczne także dla mieszczańskich posesjonatów
Wolność słowa i krytyki
Demokratyzacja życia kościelnego - obieralność biskupów, wprowadzenie języka narodowego do nabożeństw, zniesienie celibatu
(…)
… przedstawiciele reformacji w Polsce
Rozłam na
Radykałów - poglądy lewicowe - odrzucali dogmat Trójcy Świętej, boskość Chrystusa, nieśmiertelność duszy; upowszechnił się pogląd że dążyli do zrównania stanów, zniesienia poddaństwa chłopów; istotnie potępiali wyzysk chłopów, służbę wojskową, noszenie broni, karę śmierci, składanie przysiąg
Umiarkowanych - na czele Faust Socyn - tolerancja religijna, nakaz ludzkiego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)