To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Połączenia międzykomórkowe
Mechaniczne i spajające:
Zamykające (onkulina wspólna dla dwu błon); Zwierające (receptory typu kadhedryn i dociskające błonę pasma filamentów aktynowych);
Desmosomy (desmina, proteoglikany i filamenty keratynowe);
Półdesmosomy (integryny, proteoglikany, filamina, ankyryna, włókna naprężeniowe).
2. Integrujące :
Koneksony.
Kanały cytomiktyczne.
Synapsy.
Plasmodesmy.
A. W zwierzęcych organizmach tkankowych połączenia międzykomórkowe zapewniają zwartość i integralność tkanek budujących organy. Połączenia te powstają podczas różnicowania się i specjalizacji komórek. Komórki w fazie podziału i młodociane często nie mają połączeń wzajemnych i nie przylegają do podłoża. Np.: zwierzęce komórki embrionalne są zdolne do ruchu pełzakowego i mogą się przemieszczać w obrębie embrionu. Po dotarciu do miejsca przeznaczenia agregują się tworząc organ. W tym stadium występuje zjawisko hamowania kontaktowego. Komórki, które rozpoznają się jako podobne sobie, przestają pełzać i wytwarzają połączenia międzykomórkowe oraz plamki przylegania do podłoża. W tkankach okrywających istotne jest trwałe połączenie komórek w nieprzepuszczalną warstwę, dlatego komórki nabłonkowe łącza się ze sobą połączeniem zwartym, strefą zamykającą, desmosomami, do podłoża przylegają dzięki hemidesmosomom. Między komórkami nabłonkowymi mogą też powstawać pola koneksonowe. Tkanka łączna charakteryzuje się licznymi desmosomami spajającymi różnokształtne komórki w przestrzenną sieć elastyczną a zarazem odporną na zniekształcenia.
Dzięki silnym punktowym połączeniom taka trójwymiarowa, gąbczasta struktura tkanki łącznej jest odporna na rozerwanie, a po odkształceniach pod wpływem bodźców mechanicznych powraca do pierwotnego kształtu. Podobny układ powstaje w gleju wypełniającym przestrzenie między neuronami w ośrodkowym układzie nerwowym, przy czym struktura gleju jest mniej odporna na stresy mechaniczne, a komórki glejowe regenerują się trudniej niż fibroblasty tkanki łącznej.
W komórkach o zsynchronizowanym metabolizmie np. komórkach Sertoliego odżywiających spermatocyty występują duże pola koneksonowe. Takie połączenie komunikacyjne i integrujące występuje często między komórkami gruczołowymi, co pomaga tym komórkom zsynchronizować swoją aktywność. Występują też między komórkami zarodkowymi podejmującymi określoną drogę różnicowania. Komórki nerwowe wytwarzają między sobą połączenia synaptyczne 2 rodzajów: synapsy chemiczne i elektryczne. Synapsy są tworzone też w kontakcie kom. nerwowej i mięśniowej. Synapsy charakteryzują się specyficznymi białkami błonowymi - są to kanały bramkowane neurotransmiterem (np. czasteczką acetylocholiny, dopaminy lub serotoniny itp.) oraz pompy jonowe i receptory. Synapsy zapewniają przekazanie sygnału o charakterze elektrycznym (prąd czynnościowy) z jednej komórki nerwowej do drugiej, lub z komórki receptorowej do neuronu, z neuronu do kom. mięśniowej. Za synapsą sygnał jest przetwarzany na chemiczny, lecz w następnej komórce znowu przybiera charakter elektryczny. Dzieje się tak dzięki jednoczesnej sekrecji substancji neurotrasmitera i szybkiej zmianie stężeń jonowych na skutek aktywowania kanałów i pomp jonowych.
(…)
… niesprzyjających wegetacji np. zimą lub podczas suszy pola sitowe i plasmodesmy bywają zamykane przez warstwę kalozy i transport substancji przez komórki łyka ustaje. Na początku nowego okresu wegetacyjnego kaloza zostaje szybko zhydrolizowana i transport zostaje przywrócony.
Plasmodesmy są połączeniem międzykomórkowym, które integruje cały organizm roślinny, ponieważ są na tyle szerokie, że cytoplazma…
… po zakończeniu kariokinezy następuje cytokineza, która polega na wytworzeniu przegrody pierwotnej w płaszczyźnie równikowej podziału. Bierze w tym udział specjalny układ mikrotubul rozciągających się między jądrami potomnymi - fragmoplast. Kieruje on pęcherzyki zawierające pektyny do płaszczyzny równikowej, tam zlewają się one w blaszkę środkową, która jest nadal poprzebijana mikrotubulami…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)