Pojęcie kultury organizacyjnej, koncepcje, geneza zjawiska
1.1. Pojęcie kultury organizacyjnej - wybrane definicje
Tabela. Wybrane definicje kultury organizacyjnej.
autor: definicja Geert Hofstede
(1980: 21)
„Kultura organizacyjna jest zbiorowym zaprogramowaniem umysłu, który odróżnia członków jednej organizacji od drugiej”
Terrence E. Deal,
Allan A. Kennedy
(1982: 4)
„Kultura korporacji to kohezja wartości, mitów, bohaterów i symboli, która nadaje dużej ilości znaczeń i interpretacji według ludzi pracujących w przedsiębiorstwie”
Edgar Schein
(1985: 6)
„Kultura organizacyjna to zbiór dominujących wartości i norm postępowania charakterystycznych dla danej organizacji, podbudowany założeniami, co do natury rzeczywistości i przejawiający się poprzez artefakty”
Rob Goffee,
Gareth Jones
(1996: 134)
„Kultura to wartości podzielane przez wspólnotę”. (...) Kultura jest „głównym elementem tożsamościowym przedsiębiorstwa. Bez wzorców kulturowych przedsiębiorstwu brak jest trwałych wartości, kierunku i celu działania(...). (...) kultura to rodzaj wspólnoty”
Źródło: Opracowanie na podstawie literatury przedmiotu
W teorii organizacji i zarządzania dominuje pojęcie kultury organizacyjnej jako systemu wartości i norm dotyczących racjonalnego działania i jest ono utożsamiane z efektywnością rozwiązań organizacyjnych. 1.2. Analityczno - badawcze ujęcia kultury organizacyjnej
Perspektywa subiektywno - interpretatywna: cała organizacja jest kulturą a zarządzanie zawiera się w kulturze będąc jednym z jej przejawów.
Perspektywa funkcjonalno - obiektowa: kulturę organizacyjną, jako czynnik wewnętrzny można oddzielać od innych czynników i celowo kształtować.
Podejście zintegrowane: postrzeganie kultury jako czynnika zewnętrznego co oznacza, że kultura rozwija się i kształtuje pod wpływem kontekstu kultury społeczeństwa. 2. Uwarunkowania kultury organizacyjnej - czynniki determinujące KO
Kostera, Kownacki i Szumski [1998: 465]:
otoczenie, typ organizacji, cechy organizacji, cechy uczestników
Lambert [1998: 295]:
wpływ liderów
historia i tradycja firmy
technologia, produkty i usługi
klienci
oczekiwania przedsiębiorstwa
systemy informacji i kontroli
ustawodawstwo i otoczenie firmy
system nagród
organizacja i zasoby
cele, wartości i przekonania
(…)
…: Jossey - Bass, s. 14.
Tabela. Rodzaje artefaktów organizacyjnych.
ARTEFAKTY FIZYCZNE
ARTEFAKTY JĘZYKOWE
ARTEFAKTY BEHAWIORALNE
sztuka, sztuka użytkowa,
technologia, logo,
budynki - wygląd, wystrój,
układ przestrzenny, architektura,
sposób ubierania się, wygląd,
oznaki statusu: np. tytuł, wyposażenie biura, dyplomy, samochód służbowy, sekretarka,
inne przedmioty materialne.
język, wspólne wyrażenia, skróty myślowe, żargon,
specyficzny styl komunikowania się, hasła, zawołania, przydomki, przezwiska,
anegdoty, dowcipy,
opowieści, mity, legendy o ważnych wydarzeniach w firmie i bohaterach organizacyjnych.
ceremonie: wręczanie nagród i odznaczeń, , prowadzenie negocjacji,
rytuały: witanie się, przyjmowanie nowych członków, spędzanie przerw w pracy i dni wolnych,
tradycje, obyczaje, obchodzenie świąt…
… i grupowych zachowaniach, w danym środowisku i w danej sytuacji. Wartości wskazują, co powinno być w odróżnieniu od tego, co jest. Normy wyrażają praktyczne sposoby realizacji przyjętych wartości. Rodzaje norm i wartości w przedsiębiorstwie [Chris Argyris (1982)]:
deklarowane - łatwo zauważalne, ponieważ uczestnicy kultury otwarcie je głoszą, deklarują, co jest dla organizacji ważne, co się uważa za godne…
… : Deal, Kennedy (1982/2000): Corporate Cultures. The Rites and Rituals of Corporate Life, Cambridge, Massachusetts: Perseus Publishing, s. 107 - 127.
Tabela. Typologia kultur według Roba Goffee'ego i Garetha Jonesa.
wysoki poziom solidarności
niski poziom solidarności
wysoki poziom towarzyskosci
KULTURA KOMUNALNA: „Jesteśmy rodziną”
silna identyfikacja z organizacją i członkostwem;
równe podzielanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)