To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Architektura Alkierz - wysunięta narożna część budynku kryta własnym dachem, często stosowana w zamkach i dworach Arkada - łuk wsparty na dwóch filarach. Jest to element ozdobny wykorzystywany we wszystkich stylach architektonicznych. W zamkach występuje m.in. w krużgankach i loggiach Attyka - ozdobny element architektoniczny stosowany główne w okresie renesansu. Stanowi go ścianka wysunięta ponad mur budowli wraz ze zwieńczeniem zwanym grzebieniem. Ścianka pokryta jest zwykle ozdobnym fryzem. Przykładem pięknej attyki jest np. zamek w Baranowie Sandomierskim. Na Śląsku często występuje specyficzna odmiana attyki złożona z odcinków koła np. w Bolkowie Barbakan - murowana okrągła budowla znajdująca sie przed bramą wjazdową, połączona z nią tzw. szyja bramną. Pierwsze barbakany stawiali Arabowie, a do Europy forma ta dotarła w XIII w. Ich zadaniem było zabezpieczenie bramy. Najlepszym przykładem w Polsce jest barbakan krakowski, choć brak tam murów szyi bramnej Barok - styl w sztuce zapoczątkowany w I poł. XVII w. we Francji. Cechuje go monumentalność, dynamika, bogactwo dekoracji i form ornamentalnych, przerywanie gzymsów, powierzchnia ścian zewnętrznych i wewnętrznych otrzymała linię zmienną, uzyskano ciekawe efekty światłocieniowe przez wygięcie elewacji, wnętrza zdobiono sztukateriami i malowidłami (często iluzjonistycznymi). Budynki związane są z otoczeniem, pojawiają się fontanny, mosty, pomniki, ogrody. Zamki i pałace barokowe mają często kształt litery U Basteja - rodzaj baszty obronnej wprowadzony w XV w. wraz z rozwojem broni palnej. Basteja miała grube mury i kilka kondygnacji z otworami strzelniczymi z których rażono wroga. Znanym teoretykiem fortyfikacji bastejowej był malarz niemiecki Albrecht Durer Bastion - popularny element nowożytnej fortyfikacji stosowany od XV w., zastąpił basteje. Był to zwykle pięciokątny obiekt w murach obwodowych stojący w narożach i wysunięty do przodu w celu łatwego ostrzeliwania wroga (przede wszystkim z artylerii) atakującego mury. Przed bastionem zawsze była fosa. Część przednia bastionu od strony wroga ułożona w szpic nazywa się "czołem', natomiast jego tylne boki połączone z kurtyną to 'barki'. Bok otwarty do wnętrza twierdzy to szyja. Na przestrzeni lat fortyfikacje bastionowe były udoskonalane, a ich założenia przy użyciu skomplikowanych obliczeń matematycznych modyfikowane. W Polsce fortyfikacje bastionowe najwcześniej próbowano zastosować w Rożnowie, z tym że była to wczesna forma bastionu zwana beluardą (zachowana jest do dziś). Pierwsze pełne założenie bastionowe zastosowano w
(…)
… było opanowanie wybrzeży Bałtyku i niedpuszczenie do przejścia Inflant w
ręce rosyjskie, także ówczesna słabość Rzeczpospolitej była dla nich zachętą. W kraju,
choć z różnych powodów sprzyjało im wielu magnatów, najsłynniejsi to Hieronim
Radziejowski, Krzysztof Opaliński, Janusz i Bogusław Radziwiłłowie. Ci dwaj ostatni
chcieli zapobiec wojnie na dwa fronty i skierować wojsko przeciw pustoszącej Litwę
Moskwie…
… Niemiec. Wojnę
zakończyło podpisanie pokoju westfalskiego w październiku 1648 r.
Wojna Trzynastoletnia - wojna toczona w latach 1454-1466 pomiędzy Polską i
Zakonem Krzyżackim. Polaków wspierali powstańcy z terenów zakonnych zrzeszonych
w Związku Pruskim. Początkowo wojska koronne poniosły klęskę pod Chojnicami, lecz
później po bitwie pod Świecinem szala zwycięstwa przechyliła się na polską stronę…
… terytorialnego państwa krzyżackiego. Na
jej czele stał komtur podlegający mistrzowi krajowemu i wielkiemu mistrzowi
Konwent - w Zakonie Krzyżackim wspólnota złożona z co najmniej 12 rycerzy i 6
księży pod przewodnictwem komtura
Krzyżacy - zakon rycerski Najświętszej Marii Panny utworzony przez niemieckich
szpitalników w XII wieku podczas oblężenia twierdzy Akkon. Szybko zmienili swoje cele i
zamiast walczyć…
… - najwyższy urzędnik zarządzający skarbem państwa. W poł. XV powstał
niższy urząd podskarbiego nadwornego. Dawny podskarbi zwany był odtąd wielkim
Pospolite ruszenie - ludność kraju zdolna do noszenia broni, powoływana w czasie
wojny. Początkowo ogół ludności, w późniejszym okresie obejmowało tylko szlachtę
Potop szwedzki - patrz hasło Wojna Północna 1655-1660
Prokuratoria - jednostka podziału terytorialnego…
… wroga pod samym murem
kamieniami, smołą itp.
Kapitularz - duża reprezentacyjna sala używana przez zakon krzyżacki do ważnych
zgromadzeń i obrad. Zwykle sąsiadowała z kaplicą
Kartusz - ozdobne tło lub obramowanie w stosowane np. w tarczach herbowych i
tablicach z inskrypcjami. Bardzo popularny motyw zdobniczy od czasów renesansu
Kawaliera - mała wieżyczka używana do bezpiecznej obserwacji okolicy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)