To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
SOFIZMAT - (z gr. "sophisma" - wybieg, wykręt) czyli sztuka " wykręcania kota ogonem ", jest to nazwa funkcjonująca w co najmniej trzech znaczeniach: 1. zwodniczy "dowód" matematyczny, pozornie poprawny, lecz faktycznie błędny, zawierający rozmyślnie wprowadzony błąd logiczny, trudny do wykrycia na pierwszy rzut oka; 2. wypowiedź lub sformułowanie, w którym świadomie został ukryty błąd rozumowania nadający pozory prawdy fałszywym twierdzeniom; 3. wszelka próba dowiedzenia swoich racji, bez względu na wartość logiczną przedstawionej argumentacji. Sposobem walki z sofizmatami jest unikanie niedomówień i wieloznaczności , przez stosowanie definicji wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Sofistami , czyli nauczycielami mądrości, nazywano w starożytnej Grecji uczonych zawodowo trudniących się nauczaniem rozmaitych sztuk i nauk : gramatyki , retoryki , matematyki , fizyki i wielu jeszcze innych. Wybitni sofiści, działający w V w p.n.e. Protagoras , Hippiasz , Gorgiasz i Prodikos byli wybitnymi myślicielami, którzy między innymi zwracali baczną uwagę na rolę słów w procesie dyskusji i argumentacji . O Protagorasie współcześni mu mawiali, że jest człowiekiem, który umie poprawnie używać słów. Prodikos z kolei zasłynął jako badacz synonimów i homonimów . Ich późniejsi naśladowcy nie poszli jednak ich śladami i w miejsce rzetelnych badań nad językiem zajmować się zaczęli sztuką żonglowania słowami, mającą na celu przekonanie, za wszelką cenę, nawet kosztem logiki i zdrowego rozsądku, słuszności bronionej, często absurdalnej, tezy. Stąd właśnie wzięło się negatywne określenie sofistyki jako posługiwania się fałszywymi argumentami celem udowodnienia nieprawdy, podczas gdy w pierwotnym znaczeniu wyraz ten oznaczał wielki, krytyczny wobec uznanych wartości religijno-moralnych, humanistyczny ruch o nastawieniu demokratycznym , występujący przeciwko ustalonemu porządkowi społecznemu Aten . To negatywne określenie sofistyki pociągnęło za sobą stosowanie nazwy " sofizmat " dla określenia pozornie poprawnego argumentu, zawierającego świadomie zatajone błędy logiczne lub, wyrażając to krócej, dla określenia: świadomego dowodzenia fałszywej tezy. SENSUALIZM - (z łac. sensus - zmysł) to pogląd filozoficzny głoszący, że wszelka wiedza pochodzi od wrażeń zmysłowych (poznanie odbywa się poprzez przeprowadzanie logicznych doświadczeń) i jest tylko bardziej lub mniej złożonym kompleksem spostrzeżeń. W starożytności sensualizm głosili Arystoteles , sofiści , epikurejczycy , cynicy i stoicy . W czasach nowożytnych między innymi Étienne de Condillac , David Hume , Herbert Spencer . Echa sensualizmu, choć w mocno przetworzonej postaci są też obecnie w fenomenologii . Przedstawiciel tego kierunku w teorii poznania, angielski filozof John Locke ( 1632 - 1704 ) twierdził, iż "nie ma niczego w umyśle, co nie istniałoby w zmysłach".
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)